ویژگی های مزاج گرم و خشک (مزاج صفراوی)
کیفیت غالب در مزاج گرم و خشک که اصطلاحا صفراوی گفته می شود؛ گرمی و خشکی است.
خصوصیات جسمی و روحی و عادات افراد با مزاج گرم و خشک
این افراد عمدتاً هیکل نسبتاً درشتی دارند ولی لاغر هستند. از نظر فعالیت بدنی تند و تیز و چابک ولی قوی اند.
فعالیت این افراد زیاد و خواب نسبتاً کمی دارند، از گرما و گرمی جات اذیت و در مقابل در هوای خنک و با مصرف سردی جات و میوه های ترش سرحال می شوند.
افراد دارای مزاج گرم و خشک در فعالیت های اجتماعی پیشرو هستند و در هر جمعی تلاش در مدیریت گروه و پیشبرد اهداف آن ها را دارند.
از آنجایی که عنصر آتش در این افراد غلبه دارد، خصوصیات آتش از آن ها بروز می کند. مثلاً زود عصبانی می شوند و زود هم آرام می گیرند و گاهی اخلاق تندی دارند.
این افراد بی قرار بوده و به طور آنی تصمیم گرفته و به سرعت کار را به اوج رسانده و گاهی یک دفعه آن را رها کرده و ترک می کنند. این خصوصیت به علت گرمی بالا (گرمی و خشکی) است.
تند و تیز بودن و بروز وضوح علائم گرمی، مربوط به خشکی مزاج آن هاست که علائم گرمی را بیشتر نمایان می کند.
افراد دارای مزاج گرم و خشک به علت گرمای زیاد، ناآرام و مضطرب هستند و افعال خود را با طمأنینه و وقار انجام نمی دهند. علت این امر آن است که گرما باعث تشویش و عدم سکون و اضطراب می شود.
پرجرأت، حاضر جواب و باهوش، سریع و چالاک و پر انرژی و با اراده هستند.
البته آنچه از بیقراری و … ذکر شد، اگر در حد افعال طبیعی فرد باشد در حدود سلامت ایشان تعریف می شود ولی اگر از حدود طبیعی و متوسط رفتار معمول افراد جامعه خارج شد، آنگاه به عنوان بیماری محسوب می شود.
تدابیر ویژه مزاج گرم و خشک (مزاج صفراوی)
اگر اکثر علائم فوق در شما وجود دارد شما داری مزاج گرم و خشک هستید و باید تدابیر ویژه را زیر نظر پزشک متخصص طب ایرانی این مزاج را رعایت فرمایید.
بیشتر بخوانید: مزاج سرد و خشک و تدابیر مهم برای افراد با این مزاج
هر نوع استرس، فعالیت بیش از حد جسمی یا روحی، ورزش سنگین خصوصا در گرما و بی خوابی برای افراد دارای مزاج گرم و خشک مضر است. در عوض سعی در آرامش حرکات، گفتار و فعالیت ها، ورزش ملایم و آرام بخش، خواب به موقع و کافی برای سلامت جسم و روح این افراد بسیار مفید است.
این افراد باید سعی کنند از مصرف غذاهای با مزاج گرم وخشک خصوصاً ادویه جات تند و تیز اجتناب کرده و در عوض بیشتر از غذاهای سرد و تر، ترشی های طبیعی و میوه های ترش استفاده کنند. استراحت در محیط های آرام، مناطق ییلاقی مرطوب و شنای ملایم در آب سرد برای افراد دارای مزاج گرم و خشک مفید است.
مصرف چای پر رنگ و نوشیدنی های محرک مانند قهوه، نسکافه، نوشابه و سایر نوشابه های مصنوعی بسیار مضر و در عوض آب انار، شربت انار، رب به، شربت زرشک، ماء الشعیر طبی، شربت آب لیمو، دوغ، سکنجبین، عرق کاسنی شاهتره، گلاب و … برای این افراد بسیار مفید است.
دیدن صحنه های مهیج، خصوصاً فیلم هایی که هیجان و خشونت بیش از حد دارند و نیز موسیقی های تند و مهیج برای افراد دارای مزاج گرم و خشک مضر است.
در مقابل فیلم های عاطفی، شعر و ادبیات، موسیقی آرام و … برای این افراد مفید و آرام بخش است.
اگر افراد دارای این مزاج خشکی پوست و یبوست دارند سعی نمایند بیشتر از هویج، آلو، تمبر هندی، کاهو، هلو، کدو و اسفرزه استفاده کنند.
ماساژ ملایم و روغن مالی با روغن های مرطوب مانند روغن بنفشه و بادام برای افراد دارای مزاج گرم و خشک مفید است.
توصیه های غذایی مزاج گرم و خشک
غذاهایی که در افراد با مزاج صفراوی باید بیشتر مصرف شود
گوشت: ماهی، گوشت سفید، کله پاچه، گوشت بره و بزغاله.
سبزیجات: هویج، اسفناج، کاهو، کدو خورشتی، کدو حلوایی، نخود فرنگی، تمبر هندی، گشنیز، خرفه، لوبیا سبز.
میوه و آجیل: انار، مرکبات، شاه توت، خیار، سیب، گلابی، آلبالو، گیلاس، آلوی ترش، شفتالو، هندوانه، برگه هلو، برگه زردآلو، مغز بادام خام، لیمو ترش تازه.
غلات و حبوبات: عدس با جو، ماش.
روغن و لبنیات: روغن زیتون، روغن کنجد، روغن گاو، شیر تازه، سفیده تخم مرغ، ماست تازه.
ادویه جات و طعم دهنده ها: اسفرزه، بارهنگ، مغز فلوس، مغز تخم هندوانه، سماق، ترنجبین، شیرخشت، لیمو عمانی، زرشک.
نوشیدنی: شربت آب لیمو، ماءالشعیر طبی، رب انار، آب انار، لواشک خانگی، ترشی خانگی، شربت زرشک، عرق کاسنی شاهتره، دوغ ترش، چای ترش.
سایر غذاها: نان جو، آش جو، سوپ جو، کدو خورشتی، سیب زمینی بخارپز، خورشت بامیه، برنج سفید با روغن زیتون، الویه.
بیشتر بخوانید: مزاج شناسی و آشنایی با انواع مزاج های مختلف
غذاهایی که در افراد با مزاج گرم و خشک باید کمتر مصرف شود
گوشت: میگو، گوشت شتر.
سبزیجات: فلفل سبز، پیاز، سیر، خردل، جعفری، تره، شاهی، شوید، کرفس، ترب، تربچه، قمری، بادمجان.
میوه و آجیل: گردو، انبه.
غلات و حبوبات: نخود، سیاه دانه.
روغن و لبنیات: –
ادویه جات و طعم دهنده: دارچین، میخک، جوز هندی، رازیانه، زنجبیل، تخم کرفس، زعفران، فلفل، ادویه جات تند و تیز، سس خردل.
نوشیدنی: عسل، شربت زعفرانی، نوشیدن نوشابه های گازدار، دم کرده دارچین و زنجبیل، چای سبز و چای پررنگ.
سایر غذا ها: غذاهای سرخ کردنی، فسنجان شیرین، غذاهای پرچرب، غذاهای خیلی شیرین.
بیشتر بخوانید: رابطه مزاج بدن با شغل از نگاه طب سنتی ایرانی
با تشکر از دکتر مرتضی مجاهدی
مجله اینترنتی تحلیلک