گل کوکب

گل کوکب (Dahlia) بومی مکزیک و آمریکای مرکزی است. این گیاه زیبا از خانواده کاسنیان است و گلهای جذاب با رنگ های متنوعی دارد.

کوکب حدود ۳۶ گونه مختلف دارد و علاوه بر اینکه در گل آرایی استفاده می شود می‌تواند به‌عنوان یکی از گلهای آپارتمانی زینتی نیز نگهداری شود.

کوکب گیاهی چندساله است، اما معمولا این گیاه نمی‌تواند زمستان طاقت بیاورد و از بین می‌رود مگر اینکه در منطقه‌ای گرمسیر باشد که دمای زمین به زیر -۶ درجه نرسد یا پیاز گیاه به داخل منتقل شود و برای فصل بعدی نگهداری شود.

بیشتر بخوانید: نحوه نگهداری گل فردوس

گل کوکب با گل‌هایی مانند آفتاب‌گردان، مینا و داوودی نسبت دارد و انواع مختلف آن هر کدام گل‌هایی متفاوت دارند؛ به‌طوری‌که برخی از این گل‌ها در اندازه‌ای بسیار کوچک و حدود ۵ سانتی‌متر هستند و برخی دیگر ممکن است اندازه به یک زیردستی و حدود ۴۰ سانتی‌متر باشند!

روش نگهداری از گل کوکب

آبیاری

گیاه کوکب به آبیاری کم مقاومتر است تا آبیاری زیاد مخصوصا اگر گیاه جوان باشد. آبیاری زیاد باعث سوختن ریشه می شود.

از آنجایی که ریشه‌های کوکب معمولا در سطح خاک می‌رویند، در هر نوبت به آب فراوانی نیاز ندارند و یک آبیاری سطحی برای این گیاه کفایت می‌کند. از سوی دیگر به‌دلیل نزدیک بودن ریشه‌های گیاه به سطح خاک نباید اجازه دهید که خاک گیاه بیش‌ از‌ حد خشک شود، زیرا خشک شدن چند سانتی‌متر بالایی خاک به معنای این است که ریشه‌ها دیگر به آب و رطوبت دسترسی ندارند و در نتیجه گیاه رو به خشک شدن می‌رود.

نور مورد نیاز برای نگهداری از گل کوکب

کوکب نور آفتاب مخصوصا در هنگام صبح را دوست دارد و برای اینکه گل دهی خوبی داشته باشد روزانه حدود ۶ الی ۸ ساعت نور کامل و مستقیم را می خواهد. البته این در شرایطی است که منطقه زندگی شما خیلی گرم نباشد.

در غیر اینصورت اگر در منطقه‌ای به‌شدت گرم زندگی می‌کنید بهتر است گیاه در موقعیتی باشد که از نور مستقیم آفتاب در میانه روز در امان باشد، چرا که نور به‌شدت قوی و زیاد می‌تواند باعث سوختن این گیاه شود. همچنین گیاه باید از بادهای شدید نیز درامان باشد.

دما و رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گل کوکب

دمای مناسب برای کوکب بین ۱۳ تا ۲۵ درجه سانتی گراد است. البته دمای بین ۵ تا ۳۰ درجه نیز برای این گیاه قابل تحمل است. به‌این‌معنا که اگر قصد نگهداری از این گیاه در داخل فضای خانه‌تان را دارید، دمای داخل خانه برای آن مناسب است.

نکته‌ای که در مورد شرایط دمایی گل کوکب وجود دارد این است که این گل مناسب سرما و دماهای زیر صفر نیست، بنابراین در طول زمستان و سرمای بهاره باید پیاز آن را به داخل خانه منتقل کنید.

در مورد رطوبت در طول نگهداری از گل کوکب نیز گفتنی است که پیاز این زمانی که از خاک بیرون است به رطوبت نیاز داشته و درغیر اینصورت رطوبت چندان برای این گیاه مهم نیست و با حداقل رطوبت نیز می‌توانید به زندگی خود ادامه دهد.

بیشتر بخوانید: شرایط نگهداری گل لیندا / تکثیر گل اپارتمانی لیندا

خاک مناسب برای نگهداری گل کوکب

کوکب به خاکی غنی، سبک و با زهکشی مناسب نیاز دارد که پر از مواد مغذی و سطح pH آن خنثی و چیزی حدود ۶.۵ باشد. اگر پیاز گیاه را زودتر از موعد در گلدان قرار داده‌اید تا ریشه داده و جوانه بزند بهتر است کمی خاک باغچه را با خاک گلدان ترکیب کنید؛ دلیل اینکار این است که خاک گلدان به‌سرعت خشک می‌شود و برای این گیاه مهم است که تا زمانی که ریشه نداده در محیطی مرطوب بماند و به سرعت خشک نشود، چون در صورتی که خاک خشک شود، خبری از رویش گیاه نخواهد شد.

بیشتر بخوانید: خاک مناسب برای گیاهان آپارتمانی / بهترین خاک گلدان

روش نگهداری از گل کوکب

کوددهی

کوکب از تغذیه شدن با کود لذت می‌برد و کود می‌تواند کمک زیادی به رشد آن کند. این گیاه هر چقدر مواد غذایی بیشتری دریافت کند ریشه‌های قوی‌تر و بزرگ‌تری خواهد داشت. در نتیجه گل‌های بیشتر و سالم‌تری می‌دهد.

فصل کوددهی به این گیاه فصل رشد آن یعنی تابستان است و کودی که برای این گیاه انتخاب می‌کنید بهتر است نیتروژن کمتری داشته باشد. در مورد کوددهی به کوکب درنظر داشته باشید که بعد از فصل تابستان نباید به گیاه کود بدهید؛ چرا که پس از پایان تابستان این گیاه وارد مرحله استراحت شده و باید از خاک خارج و به خواب زمستانی برود.

سمی بودن گل کوکب

کوکب برای حیوانات خانگی گیاهی سمی محسوب می‌شود. هرچند که گیاهی خطرناک و کشنده نیست، اما گل‌ها و پیاز این گیاه می‌تواند آسیب‌هایی را ایجاد کند. با این‌حال بهتر است در طول نگهداری از گل کوکب آن را از دسترس حیوانات خانگی خود دور نگاه دارید. اگر متوجه شدید حیوان خانگی شما با این گیاه تماسی داشته و نشانه‌های زیر را دارد بهتر است سریعا او را به دامپزشکی منتقل کنید.

علائم مسمومیت با کوکب: تحریک دستگاه گوارش/ استفراغ/ اسهال/ تاول/ دردهای شکمی

روش نگهداری از گل کوکب

بیماری‌ها و آفات در طول نگهداری از گل کوکب

آفاتی که ممکن است به این گیاه آسیب بزنند دقیقا همان آفت‌هایی هستند که به سایر گیاهان گل‌دار حمله می‌کنند. یکی از مهم‌ترین این آفات حلزون‌ها هستند که بیشتر به کوکب‌های جوان علاقه دارند. حشراتی مثل کرم ابریشم، گوش خیزک و ریشک بال‌ها نیز می‌توانند مشکلاتی را ایجاد کنند.

کوکب می‌تواند به بیماری‌هایی مانند سفیدک سطحی یا بیماری‌های قارچی دیگر نیز مبتلا شود. بهترین راه برای در امان نگه داشتن گیاه آن است که تا جای ممکن از خیس شدن برگ‌های آن جلوگیری کرده و تهویه هوای مناسبی در اطراف گیاه فراهم کنید. اگر گیاه شما مبتلا به بیماری قارچی شد می‌توانید با روغن نیم یا دیگر ترکیبات طبیعی آن را درمان کنید.

بیشتر بخوانید: گل آنتوریوم و شرایط نگهداری آن

استفاده از گل کوکب به عنوان گل شاخه بریده

در طول نگهداری از گل کوکب شاید وسوسه شوید که گل‌های زیبا آن را بچینید و به داخل خانه بیاورید تا بتوانید فضای خانه خود را زیبا و گرم کنید. باید بدانید که این کار نه‌ تنها به گیاه آسیب نمی‌زند بلکه هر چه‌قدر گل‌های بیشتری از این گیاه بچینید، بیشتر می‌تواند گل بدهد.

خرید گل شاخه بریده

بهترین زمان برای چیدن گل کوکب صبح زود است، زمانی که هنوز گرمای زیادی به گیاه نرسیده و آب زیادی درون ساقه گیاه وجود دارد. پس از چیدن گل‌های کوکب، قسمت بریده شده را در آبی تقریبا گرم (نه جوش) فرو کنید و سپس داخل آبی خنک بگذارید تا قسمت بریده شده بسته شود. همچنین بهتر است برگ‌های پایینی ساقه گل را هرس کنید تا درون آب گلدان قرار نگیرد.

نگهداری از گل کوکب در زمستان

زمانی که اولین نشانه‌های سرما بروز کند، برگ‌های کوکب شروع به مردن و ریختن می‌کنند. اگر در منطقه‌ای سردسیر زندگی می‌کنید که دمای هوا به یخ‌زدگی می‌رسد و کوکب را در باغچه خود کاشته‌اید باید پیاز گیاه را از زمین خارج و در جایی مناسب نگهداری کنید تا بتوانید در فصل بعدی مجدد آن را بکارید، اما در صورتی که زمستانی بسیار سرد ندارید، گیاه می‌تواند بدون مشکل زمستان را در خاک باغچه سپری کند.

اگر می‌خواهید پیاز گیاه را در طول زمستان از زمین خارج کرده و از آن نگهداری کنید کار سختی در پیش ندارید؛ برای این کار پیش از اینکه اولین سرمای سخت از راه برسد باید اقدام کنید. در این‌ باره باید بدانید که دمای صفر درجه می‌تواند باعث مرگ برگ‌های گیاه شود که مساله خاصی نیست، اما دمای زیر صفر درجه می‌تواند پیاز گیاه را نیز از بین ببرد و اگر چنین اتفاقی بیفتد دیگر راه بازگشتی وجود نخواهد داشت. برای تشخیص زمان درست خارج کردن پیاز گل کوکب از خاک بهتر است به برگ‌های گیاه دقت کنید. هر زمان برگ‌ها قهوه‌ای رنگ شدند و در حال از بین رفتن بودند زمان بیرون اوردن پیاز گیاه است.

وقتی زمان بیرون آوردن پیاز از خاک رسید، ابتدا ساقه گیاه را بریده و فقط ۵ الی ۱۰ سانتی‌متر آن را بگذارید باقی بماند. سپس به‌آرامی از شعاع چند سانتی‌متری خاک اطراف پیاز گیاه را کنار بزنید تا به پیاز برسید، این کار باید با صبر و حوصله انجام شود و مراقب باشید که کوچک‌ترین آسیبی به پیاز گیاه نرسد. همچنین تا جای ممکن خاک باقی‌مانده روی پیاز کوکب تمیز کنید و اگر قسمت خراب یا گندیده‌ای دارد با چاقو از روی آن ببرید. سپس پیاز را در آفتاب قرار دهید تا خشک شود.

اکنون پیاز کوکب شما آماده استراحت تا فصل بعد است. کافیست خاکی متخلخل و سبک مثل ورمیکولیت یا ماسه خشک را انتخاب کنید و پیاز را داخل آن بگذارید و سپس آن را به محلی با دمای حدودی ۷ درجه سانتی‌گراد منتقل کرده و تا بهار بعدی اجازه دهید که به خواب زمستانی برود.

بیشتر بخوانید: گل ارکیده گلدانی و روش نگهداری این گیاه

روش کاشت گل کوکب

با توجه به روش نگهداری گل کوکب اگر از آن در باغچه نگهداری و زمستان‌های یخبندان را سپری می‌کنید، هر سال در اوایل فصل تابستان لازم است آن را مجددا به باغچه منتقل کنید. در نتیجه لازم است روش کاشت گیاه را نیز بدانید.

انتخاب پیاز مناسب برای کاشت کوکب

قبل از شروع کاشت کوکب باید پیاز خود را بررسی کرده و اگر قرار است پیاز گیاه را خریداری کنید به سلامت آن توجه داشته باشید؛ به‌طوری‌ که سعی کنید پیازی که انتخاب می‌کنید پوسیده یا پلاسیده نباشد.

پیازی که انتخاب می‌کنید یا پیازی که از قبل نگه داشته‌اید باید چشم‌های صورتی و جوانه‌هایی سبز روی خود داشته باشد تا پیازی سالم و مناسب کاشت باشد. یادتان باشد هیچ‌گاه پیاز گیاه را نبرید یا آن را تکه‌تکه نکنید چون باعث از بین رفتن آن خواهید شد.

بیشتر بخوانید: آموزش کاشت سیر در خانه / کاشت سیر در گلدان

بررسی شرایط مناسب برای کاشت پیاز

برای کاشت گل کوکب نباید عجله کرده و باید صبر کنید تا هر زمان دمای سطح زمین به چیزی بالاتر از ۱۵ درجه سانتی‌گراد رسید و خطر سرمازدگی برطرف شد، اقدام کنید. برخی از باغبانان برای اینکه فرصت را از دست ندهند ابتدا پیاز گیاه را در گلدان و در فضای داخلی می‌کارند تا بلافاصله پس از ریشه زدن و افزایش دما در بیرون، بتوانند آن را به درون خاک منتقل کنند.

در زمان کاشت مجدد کوکب باید در نظر داشته باشید که حتما محلی که قرار است آن را بکارید شرایط مناسب برای نگهداری از گل کوکب را داشته باشد؛ یعنی محلی را برای کاشت این گیاه انتخاب کنید که روزانه ۶ الی ۸ ساعت آفتاب مستقیم را دریافت کند و اگر محل زندگی‌تان خیلی گرم است از آفتاب شدید میانه روز در امان باشد. همچنین گیاه در محلی باشد که در برابر بادهای شدید محافظت شود. در مورد خاک نیز خاکی سبک که pH خنثی داشته و مواد مغذی کافی را در خود داشته باشد.

کاشت پیاز گل کوکب

قبل از هر چیز بهتر است پیازها را یک ساعت در آبی ولرم خیس کنید تا بتوانند دوباره آب به خود جذب کنند. همچنین می‌توانید قبل از کاشت پیاز درون خاک باغچه، برای مدتی آن را در خاک مرطوب گلدان نگهداری کنید تا هم بتواند آماده انتقال به خاک باغچه شود و هم زودتر گل بدهد. برای کاشت پیازها بهتر است حداقل ۳۰ سانتی‌متر بین آن‌ها فاصله باشد تا هم نمای زیبایی داشته باشند و هم بتوانند یکدیگر را حمایت کنند.

چاله‌ای که برای کاشت حفر می‌کنید باید کمی بزرگتر از اندازه پیاز کوکب باشد و حدود ۱۵ الی ۲۵ سانتی‌متر عمق داشته باشد. پیاز گیاه را باید به گونه‌ای بکارید که چشم آن به سمت بالا باشد، سپس روی آن ۵ الی ۸ سانتی‌متر خاک بریزید. پس از مدتی که این پیاز جوانه زد و از زمین سر در آورد، مجددا روی آن خاک بریزید تا هم‌سطح شود.

نکته‌ای که باید توجه کنید این است که هیچ‌گاه بلافاصله بعد از کاشت پیاز کوکب به آن آب ندهید، زیرا باعث پوسیدن آن می‌شود. در نتیجه صبر کنید تا اولین جوانه از دل خاک بیرون بیاید سپس می‌توانید به آن آب بدهید. بعد از کاشتن پیاز حدود هشت هفته بعد می‌توانید منتظر گل دادن گیاه زیبای خود باشید.

بیشتر بخوانید: کاشت پیاز گل زنبق در گلدان و نگهداری از آن / چرا زنبق گل نمی دهد؟

سوالات پرتکرار شما درباره روش نگهداری از گل کوکب

چرا برگ‌های کوکب زرد می‌شود؟

مهم‌ترین دلیل زرد شدن برگ‌های کوکب پوسیدگی یا بیماری‌های قارچی است. یک پیاز پوسیده نمی‌تواند انرژی لازم را برای گیاه تامین کند؛ در نتیجه برگ‌های این گیاه رو به زردی می‌روند و احتمالا دیگر این گیاه گل نخواهد داد. گفتنی است این پوسیدگی یا بیماری‌های دیگر معمولا به‌خاطر آبیاری بیش از حد، زهکشی نامناسب خاک و عدم گردش هوا در اطراف گیاه رخ می‌دهد.

چرا برگ‌های کوکب قهوه‌ای می‌شود؟

قهوه‌ای شدن برگ‌ها یا ساقه‌های کوکب می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد؛ یکی از این دلایل سرمازدگی است. وقتی اولین نشانه‌های سرما آغاز می‌شود برگ‌ها و ساقه‌های کوکب رو به قهوه‌ای شدن و مردن می‌روند و این نشانه‌ای است که باید پیاز گیاه را از خاک بیرون آورده و به مکانی گرم‌تر منتقل کنید. ناگفته نماند دلایل دیگری مثل خاک سنگین، زهکشی نامناسب و خیس ماندن بیش‌ازحد نیز می‌توانند باعث تغییر رنگ برگ‌ها یا ساقه‌های گیاه شوند.

چرا گل کوکب گل نمی‌دهد؟

یکی از مهم‌ترین دلایل گل ندادن کوکب، عدم تامین نیازهای آن است. گل‌دهی پروسه‌ای سخت و انرژی‌بر برای گیاه است و به‌همین‌خاطر نیاز دارد تا آب، نور و مواد غذایی کافی را دریافت کند. یکی دیگر از دلایل عدم گل‌دهی در کوکب، کوددهی بیش‌ از حد یا اشتباه است؛ کودی که نیتروژن بالایی داشته باشد باعث می‌شود که این گیاه برگ‌های سبز و زیادی بدهد اما انرژی لازم برای گل‌دهی را نداشته باشد.

آیا پیاز شکسته کوکب رشد می‌کند؟

اگر گردن پیاز این گیاه شکسته باشد دیگر قادر به رشد نخواهد بود، اما اگر قسمت پایینی گیاه آسیب ببیند یا بریده شود مشکلی وجود ندارد و گیاه می‌تواند دوباره خود را ترمیم کرده و رشد کند.

آیا کوکب در زمستان زنده می‌ماند؟

اگر در منطقه‌ای سردسیر زندگی می‌کنید که دمای زمین به زیر -۴ درجه سانتی‌گراد می‌رسد، این گیاه نمی‌تواند زمستان را تحمل کند و باید آن را از زمین خارج کنید و در محلی مناسب نگهداری کنید یا برای سال بعد پیازی جدید تهیه کنید. در غیر اینصورت در صورتی که زمستانی بسیار سرد ندارید می‌توانید با پاشیدن مالچ روی خاک از پیاز گیاه مراقبت کنید تا بتواند در فصل بعد مجددا رشد کند.

منبع: گلستان

مجله اینترنتی تحلیلک