اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم

اعمال روز اول ماه محرم

اول در اعمال ماه محرم روز اول:

روزه گرفتن؛ در روایت ریان بن شبیب از حضرت رضا علیه‌السلام روایت شده: هر که در این روز، روزه بگیرد و خدا را بخواند خدا دعای او را مستجاب کند، چنان‌که دعای زکرّیا را اجابت فرمود.

دوم در اعمال ماه محرم روز اول:

از حضرت رضا علیه‌السلام روایت شده: رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله روز اول محرّم دو رکعت نماز می‌خواند و چون فارغ می‌شد، دست‌ها را به آسمان برمی‌داشت و این دعا را «سه مرتبه» می‌خواند:

اللّٰهُمَّ أَنْتَ الْإِلٰهُ الْقَدِیمُ، وَهٰذِهِ سَنَهٌ جَدِیدَهٌ، فَأَسْأَلُکَ فِیهَا الْعِصْمَهَ مِنَ الشَّیْطانِ وَالْقُوَّهَ عَلَىٰ هٰذِهِ النَّفْسِ الْأَمَّارَهِ بِالسُّوءِ وَ الاشْتِغالَ بِما یُقَرِّبُنِى إِلَیْکَ یَا کَرِیمُ، یَا ذَا الْجَلالِ وَالْإِکْرامِ، یَا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ، یَا ذَخِیرَهَ مَنْ لا ذَخِیرَهَ لَهُ، یَا حِرْزَ مَنْ لَاحِرْزَ لَهُ، یَا غِیاثَ مَنْ لَاغِیاثَ لَهُ، یَا سَنَدَ مَنْ لَاسَنَدَ لَهُ، یَا کَنْزَ مَنْ لَاکَنْزَ لَهُ، یَا حَسَنَ الْبَلاءِ، یَا عَظِیمَ الرَّجاءِ، یَا عِزَّ الضُّعَفاءِ، یَا مُنْقِذَ الْغَرْقىٰ، یَا مُنْجِىَ الْهَلْکَىٰ، یَا مُنْعِمُ یَا مُجْمِلُ یَا مُفْضِلُ یَا مُحْسِنُ؛

خدایا، تویی معبود ازلی و این است سال نو، در این سال از تو درخواست می‌کنم حفظ شدنم را از شیطان و قدرت و غلبه بر این نفس فرمانده به گناه و مشغول بودن به آنچه مرا به تو نزدیک می‌کند، ای صاحب بزرگی و رأفت و محبت، ای تکیه‌گاه کسی که تکیه‌گاهی ندارد، ای اندوخته کسی که اندوخته‌ای ندارد، ای پناهگاه کسی که پناهگاهی ندارد، ای فریادرس کسی که فریادرسی ندارد، ای پشتوانه کسی که پشتوانه‌ای ندارد، ای گنجینه کسی که گنجی ندارد، ای نیکو آزمایش، ای بزرگ امید، ای توان ناتوانان، ای نجات‌بخش غرق‌شدگان، ای رهاننده‌ی هلاک شدگان، ای نعمت دهنده، ای زیباکار، ای فزون‌بخش، ای نیکوکار؛

أَنْتَ الَّذِى سَجَدَ لَکَ سَوادُ اللَّیْلِ، وَنُورُ النَّهارِ، وَضَوْءُ الْقَمَرِ، وَشُعاعُ الشَّمْسِ، وَدَوِىُّ الْماءِ، وَحَفِیفُ الشَّجَرِ، یَا اللّٰهُ لَاشَرِیکَ لَکَ . اللّٰهُمَّ اجْعَلْنا خَیْراً مِمَّا یَظُنُّونَ، وَاغْفِرْ لَنا مَا لَایَعْلَمُونَ، وَلَا تُؤاخِذْنا بِما یَقُولُونَ، حَسْبِىَ اللّٰهُ لَاإِلٰهَ إِلّا هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ، آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَمَا یَذَّکَّرُ إِلّا أُولُوا الْأَلْبابِ، رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَهً إِنَّکَ أَنْتَ الْوَهَّابُ.

تویی که برایت سجده کرد، سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع خورشید و خروش آب و صدای برگ درختان، ای خدا شریکی برای تو نیست. خدایا ما را بهتر از آنچه گمان می‌کنند قرار ده و از ما آنچه را نمی‌دانند بیامرز و به آنچه از ما می‌گویند سرزنشمان مکن، خدا مرا بس است، معبودی جز او نیست، بر او تکیه کردم و او پروردگار عرش بزرگ است، به او ایمان آوردیم. همه‌چیزها از جانب پروردگار ماست و یادکنندگان به یاد نیاورند مگر صاحبان خرد، پروردگارا

دل‌های ما را بعد از آنکه هدایتمان فرمودی منحرف مکن و از نزد خود رحمتی به ما ببخش، همانا تو بخشنده‌ای.

شیخ طوسی در اعمال ماه محرم فرموده: روزه‌ی دهه اول ماه محرم مستحب است ولی روز عاشورا تا بعد از عصر از خوراکی و آشامیدنی خودداری کند، آنگاه کمی تُربت بخورد و سید روایت کرده که روزه‌ی همه این ماه برتری و مزیّت دارد و روزه‌ی آن روزی که می‌گیرد او را از هر گناهی حفظ می‌کند.

روزی است که حضرت یوسف از زندان آزاد شد، هر که آن روز را روزه بگیرد، حق‌تعالی کارهای مشکل را بر او آسان کند و اندوه را از او برطرف سازد و در روایت نبوی آمده: دعایش اجابت شود.

اعمال ماه محرم

اعمال روز نهم ماه محرم

روز تاسوعاست؛ از امام صادق علیه‌السلام روایت شده: تاسوعا روزی است که امام حسین علیه‌السلام و اصحابش را در کربلا محاصره کردند و سپاه شام برای جنگ با آن حضرت گرد آمدند و ابن مرجانه و عمر سعد، به خاطر کثرت سپاه و بسیاری لشگر که برای آن‌ها گردآمده بودند، خوشحال شدند و امام حسین علیه‌السلام و اصحابش را ناتوان به حساب آوردند و یقین کردند که برای حضرت یاوری نخواهد آمد و اهل عراق او را مدد نخواهند کرد، سپس فرمود: پدرم فدای آن ناتوان شده (جسمی در گودال) و غریب.

اعمال ماه محرم

اعمال شب عاشورا

شب عاشوراست؛ سید در کتاب «اقبال» برای این شب دعاها و نمازهای بسیار با فضیلت‌های فراوان روایت کرده، از جمله «صد رکعت» نماز که در هر رکعت پس از سوره «حَمد» «سه مرتبه» سوره «توحید» خوانده و بعد از پایان صد رکعت «هفتاد مرتبه» بگوید:سُبْحانَ اللّٰهِ، وَالحَمْدُ للّٰهِ، وَلَا إِلٰهَ إِلّا اللّٰهُ، وَاللّٰهُ أَکْبَرُ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّهَ إِلّا باللّٰهِ العَلِیِّ العَظِیمِ.

منزّه است خدا و خدا را سپاس و نیست معبودی جز خدا و خدا بزرگ‌تر است از این که وصف شود و هیچ نیرو و توانى نیست جز به خداى بلندمرتبه بزرگ و در روایت دیگر پس از «العَلِیِّ العَظِیمِ» استغفار هم ذکر شده؛

و نیز چهار رکعت نماز در آخر شب که در هر رکعت پس از سوره «حَمد»، هر کدام از «آیت‌الکرسی» و سوره‌های «توحید» و «فلق» و «ناس» را «ده مرتبه» بخواند و پس از سلام «صد مرتبه» سوره «توحید» را قرائت کند؛

و دیگر چهار رکعت نماز، در هر رکعت سوره «حَمد» و «پنجاه مرتبه» سوره «توحید» و این نماز برابر است با «نماز امیرالمؤمنین» علیه‌السلام که مزیت و برتری بسیار دارد و فرموده: پس از نماز، بسیار ذکر خدا کن و صلوات بسیار بر رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله فرست و هرچه می‌توانی بر دشمنان ایشان لعن کن؛

و در فضیلت اِحیای این شب روایت کرده: مانند آن است که عبادت کرده باشد به عبادت جمیع فرشتگان و عبادت در آن، برابر هفتاد سال عبادت است و اگر کسی را توفیق دست دهد، در چنین شبی در کربلا باشد و امام حسین علیه‌السلام را زیارت کند و نزد آن حضرت تا صبح بیتوته کند، خدا او را آغشته به خون امام حسین علیه‌السلام در زمره شهدا با آن حضرت محشور فرماید.

اعمال ماه محرم

اعمال ماه محرم

بیشتر بخوانید: روزشمار رویدادهای دهه اول محرم / روزشمار محرم

اعمال روز عاشورا

روز شهادت سیدالشهداء و روز مصیبت و حزن ائمه طاهرین و شیعیان ایشان است و در این روز سزاوار است شیعیان مشغول کاری از کارهای دنیا نگردند و برای خانه خود چیزی ذخیره نکنند و مشغول گریه و نوحه و مصیبت باشند و عزاداری حضرت امام حسین علیه‌السلام را بر پا کنند و اشتغال به ماتم داشته باشند به صورتی که در ماتم عزیزترین اولاد و اقوام خود اشتغال می‌ورزند و آن حضرت را به «زیارت عاشورا» که پس از این در باب زیارات بیاید، زیارت کنند و در نفرین و لعن بر قاتلان آن حضرت بکوشند و یکدیگر را در مصیبت آن وجود مقدّس به این جملات تعزیت گویند:

أَعْظَمَ اللّٰهُ أُجُورَنا بِمُصابِنا بِالْحُسَیْنِ عَلَیْهِ السَّلامُ، وَجَعَلَنا وَ إِیَّاکُمْ مِنَ الطَّالِبِینَ بِثارِهِ مَعَ وَلِیِّهِ الْإِمامِ الْمَهْدِیِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِمُ السَّلامُ.

خدا مزدهای ما را به خاطر سوگواری‌مان برای حسین (درود بر او باد) بزرگ گرداند و قرار دهد ما و شما را از خونخواهانش به همراه ولی‌اش امام مهدی از خاندان محمّد (درود بر ایشان باد).

سزاوار است در این روز مقتل [یعنی کتاب‌هایی که پیرامون واقعه کربلا نگاشته شده است] بخوانند و یکدیگر را بگریانند؛ روایت شده: که چون حضرت موسی به ملاقات خضر و فرا گرفتن بعضی از حقایق از آن حضرت مأمور شد، اول چیزی که در هنگام ملاقات بین ایشان مذاکره شد، این بود که خضر برای حضرت موسی مصائب و بلاهایی را که بر آل محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله وارد می‌شود بیان کرد و هر دو گریستند و گریستن ایشان شدّت گرفت.

از ابن عباس روایت شده است: در ذی‌قار خدمت حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام رسیدم، صحیفه‌ای به خط خود و دیکته شده پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله بیرون آورد و از آن صحیفه برای من خواند، در آن صحیفه مقتل امام حسین علیه‌السلام بود و اینکه چگونه شهید می‌شود و چه کسی او را به شهادت می‌رساند و چه کسی او را یاری می‌کند و چه کسی با او شهید می‌شود، پس آن حضرت گریه کرد گریه‌ای سخت و مرا به گریه انداخت.

فقیر گوید: اگر مقام را گنجایش بود، مختصر مقتلی در اینجا ذکر می‌کردم، امّا محل را گنجایش آن نیست؛ هرکه بخواهد به کتاب‌های ما در زمینهٔ مقتل رجوع کند.

اعمال ماه محرم

شک نیست که این دعا را یکی از ناصبی‌های مدینه، یا خوارج مسقط یا امثال این‌ها جعل کرده و با این جعل کردن ظلم بنی‌امیه را به کمال رسانده…(پایان خلاصه کلام صاحب کتاب «شفاء الصدور»)

اعمال ماه محرم

اعمال روز بیست و پنجم ماه محرم