جشن بهمنگان یا بهمن روز و هرآنچه باید درباره آن بدانید
همراهان مجله اینترنتی تحلیلک، در این مطلب تاریخ دقیق جشن بهمنگان یا بهمن روز را به همراه هرآنچه باید درباره آن بدانید برای شما آورده ایم. امیدواریم از مطالعه این مطلب لذت ببرید.
جشن بهمنگان یا بهمن روز
جشن بهمنگان یا بهمن روز مصادف با دوم بهمن است.
جشن بهمنگان ۱۴۰۲
جشن بهمنگان ۱۴۰۲ مصادف با دوشنبه ۲ بهمن ۱۴۰۲، ۱۰ رجب ۱۴۴۵ و ۲۲ ژانویه ۲۰۲۴ است.
در تقویم زرتشتی هر ماه ۳۰ روز و هر روز نامی برای خود داشته است.
نام سایر روزهای ماه در تقویم زرتشتی به این صورت است: ۱- هرمزد ۲-بهمن ۳-اردیبهشت ۴- شهریور ۵- سپندارمزد (اسفند) ۶- خرداد ۷- امرداد ۸- دی به آذر ۹- آذر ۱۰- آبان ۱۱- خور ۱۲-ماه ۱۳- تیر ۱۴- گوش ۱۵- دی به مهر ۱۶- مهر ۱۷-سروش ۱۸- رشن ۱۹- فروردین ۲۰- بهرام ۲۱- رام ۲۲- باد -۲۳ دی به دین ۲۴- دین ۲۵- ارد ۲۶- اشتاد ۲۷- آسمان ۲۸- زامیاد ۲۹- ماراسپند ۳۰ انیران.
جشن بهمنگان
جشن بهمنگان
در ایران باستان، دومین روز از بهمن ماه، جشنی برگزار می‌شد که به بهمنگان شهرت داشت. این جشن برای تشکر و قدردانی از وهومن که از امشاسپندان دین زرتشتی بود برگزار می‌شد. وهومنه نماد خردمندی و اندیشه نیک بود.
در بندهش و دینکرد که متن‌های پهلوی هستند، بهمن اولین آفریده اهورامزدا ذکر شده است. بهمن در جهان مینوی نمادی از ویژگی خردمندی و دانایی اهورامزدا و نیک اندیشی وی و در جهان خاکی، نگهبان چارپایان محسوب می‌شود.
بهمن در منابع پهلوی با اسامی «وهومن» و «وهمن» آمده و مفهوم آن به معنی اندیشه نیک است. وهومنه در گات‌ها به‌معنای اندیشه نیک و کامل‌ترین خردمند ذکر شده است که جهان مادی و معنوی بر اساس آن شکل می‌گیرد. اندیشه نیک در فرهنگ باستانی ایران، سرمایه‌ای گران‌قدر محسوب می‌شود که پدران به فرزندان خود می‌آموزند؛ زیرا اندیشه و خرد موهبتی است که انسان را به درک حقیقت نزدیک می‌کند. رنگ سفید به‌دلیل روشنی که در آن نهفته است، نماد بهمن یا وهومنه بود. بهمن در طبیعت و در بین حیوانات نیز نمادهایی مخصوص به خود دارد.
جشن بهمنگان
جشن بهمنگان
نمادهای بهمنگان در جهان مینوی خرد و دانایی است. بهمنگان در جهان مادی، نیز نمادهایی دارد که عبارت از گل سپید، خروس سپید و گوسفند هستند. خروس در فرهنگ باستانی ایران به‌دلیل داشتن ویژگی سحرخیزی و هوشیاری روزهایی روشن را نوید می‌دهد. خروس به‌عنوان سروشی از سمت اهورامزدا شناخته می‌شد که انسان‌ها را به‌سمت و سوی پاکی و روشنی هدایت می‌کرد و آن‌ها را از کشتار جانوران و ظلم به آن‌ها باز می‌داشت.
ایرانیان باستان در روز برگزاری جشن بهمنگان، آداب و رسوم خاصی داشتند. خوردن گیاه بهمن در این روز، یکی از آداب و رسومی است که ایرانیان دنبال می‌کردند. در این روز، خوردن گیاه بهمن نیک بود. برخی در این روز از گل بهمن که به رنگ‌های سفید و سرخ بود برای تبریک و برخی دیگر از آن برای پخت غذا استفاده می‌کردند. مردمان ایران قدیم بر این عقیده بودند که ریشه این گیاه که دارای طبیعتی گرم بود برای سلامت بدن در فصل سرد مناسب است.
از دیگر آداب و رسومی که در روز بهمنگان اجرا می‌شد، منع کشتار حیوانات مفید و خوردن گوشت آن‌ها بود. در این روز با دوری از خوردن گوشت حیوانات، از بیماری‌هایی که به واسطه خوردن گوشت ایجاد می‌شدند، پیشگیری می‌کردند. زرتشتیان در روز بهمنگان که با عنوان «مبر» هم از آن یاد کرده‌اند از کشتن و خوردن گوشت حیوانات سودمند خودداری می‌کردند.
در روز جشن بهمنگان، گیاه بهمنگان را که گل‌هایی به رنگ سرخ و سفید داشت در آش می‌ریختند و دم کرده آن گیاه را می‌نوشیدند. برخی اوقات نیز گیاه بهمن را خشک می‌کردند و پودر آن و در غذاهای مخصوص این روز به‌کار می‌رفت. گاهی نیز گرد خشک شده این گیاه را با شکر مخلوط می‌کردند و روی غذا می‌ریختند.
ایرانیان در این روز شیر را با بهمنجنه سپید مخلوط می‌کردند و می‌نوشیدند. آنان عقیده داشتند که این مخلوط، حافظه را تقویت و انسان را از فراموشی دور می‌کند. بیرونی در کتاب التفهیم نوشته است که ایرانیان عقیده داشتند این مخلوط علاوه بر تقویت حافظه انسان را از چشم بد و بلیات نیز محافظت می‌کند. در دیگر منابع تاریخی نیز آمده است که در روز جشن بهمنگان، گل‌های بهمن سرخ و سفید را بر سر مردمان می‌ریختند.
در روز بهمنگان، مردم به کوه و دشت می‌رفتند تا گیاه بهمن و گیاهان دارویی دیگر را بچینند. از گیاه بهمن برای تهیه روغن، بخور دادن و معطر کردن فضای خانه استفاده می‌شد. در این روز غذاهایی چون ماهی، ماست و تره را می‌خوردند. پوشیدن جامه‌های نو، پیرایش مو و ناخن را نیز در این روز، نیک دانسته‌اند. در متون اسلامی آمده است که در روز جشن بهمنگان، سفر، خرید و فروش، ازدواج و طلب حاجت از اهورامزدا را نیکو دانسته‌اند.
برگزاری جشن بهمنگان تا دوره حاکمیت مغولان نیز در ایران برگزار می‌شد. بعد از آن این آیین، رسمیت خود را از دست داد و به‌صورت محلی برگزار شد. با گذشت زمان، آیین جشن بهمنگان تنها بین اقلیت زرتشتی برگزار می‌شد؛ از این رو، زرتشتیان ایران و پارسیان هند بهمن‌روز را به صورتی باشکوه برگزار می‌کردند و این روز از ارج و قرب بالایی برخوردار بود. سنت منع کشتن حیوانات در این روز نیز همچنان بر جای بود.
جشن بهمنگان
زرتشتیان در ایران، روز بهمنگان، سفره امشاسپند بهمن را پهن می‌کردند و نان و پنیر و پشمک بر سر سفره می‌گذاشتند. در مواردی بر سر این سفره، مرغ بریان هم می‌گذاشتند؛ اما چون در این روز، کشتن حیوانات منع بود، به آن اعتراض شد و مرغ بریان از سفره‌های بهمنگان زرتشتیان کنار رفت. با توجه به اینکه کشتن حیوانات در این روز مقدس منع شده بود، روز دوم بهمن ماه، مصادف با بهمنگان، به روز حمایت از حیوانات در تقویم ایران نام‌گذاری شد. شورای فرهنگ چندین بار نام‌گذاری این روز را برای درج در تقویم رسمی کشور پیشنهاد داده است.
بیشتر بخوانید:
- جشن خردادگان یا خردادروز و تاریخچه و آیین و رسوم آن
- جشن تیرگان به همراه تاریخچه و آیین و رسوم
- جشن مردادگان یا مردادروز/ همه چیز درباره این جشن
- جشن شهریورگان یا آذر جشن / به همراه تاریخچه و هرآنچه که باید بدانید
- جشن سپندارمذگان یا اسفندگان / به همراه نکات مفید و خواندنی
مجله اینترنتی تحلیلک
