دررفتگی مادرزادی لگن

مجموعه‌ای از اختلالات تکاملی مفصل ران در نوزادان، به این نام خوانده می‌شود. ممکن است مفصل ران شکل نگرفته باشد، نیمه دررفتگی و دررفتگی کامل داشته باشد. در ۱ تا ۱.۵ مورد از هزار تولد دررفتگی مفصل ران مشاهده می‌شود.

هیچ علامت مشخصه‌ای ندارد و در غربالگری معاینه بعد از تولد توسط پزشک با انجام مانورهای خاصی بر روی لگن نوزاد احتمال داده می‌شود.

در صورت عدم تشخیص در نوزادان، در ماه‌های بعد باعث محدودیت حرکت مفصل ران، کوتاهی یک پا، نامتقارن شدن اندام و نهایتاً لنگش و بد راه رفتن می‌شود.

در بدو تولد سونوگرافی و بعد رادیولوژی به تشخیص کمک خواهد کرد.

درمان

درمان در ماه‌های اولیه استفاده از پوشک اضافی، در موارد بسیار خفیف، استفاده از بریس مخصوص «پاولینگ هارنس» و در ماه‌های بعد گچ گرفتن و در صورت عدم تشخیص، انجام جراحی است.

بنابراین تشخیص زودرس و درمان ساده اولیه بسیار کمک کننده است.

گودی کمر

گودی کمر، به صورت نرمال در ناحیه کمری ستون فقرات مشاهده می‌شود. درواقع «افزایش گودی کمر»(hyperlordosis)، موضوع بحث است. معمولاً بیماری‌های دیگر ستون فقرات یا بیماری های استخوان یا بیماری های عصبی عضلانی موجب افزایش پاتولوژیک گودی کمر می‌شود. تفاوت طبیعی گودی کمر افراد مختلف، به معنی مشکل داشتن افراد و طبعاً الزام درمان نیست.

افزایش گودی کمر با بیرون زدگی بیشتر از معمول باسن و برجستگی شکم مشخص می‌شود. درد پشت، درد پاها و مشکلات گوارشی معمولاً علامتی از افزایش گودی کمر نیست و وجود این علائم، توجه و معاینه پزشکی را می‌طلبد.

تشخیص افزایش گودی کمر با معاینه، رادیولوژی، اسکن استخوان، MRI و سی‌تی‌اسکن است.

درمان

برای پیشگیری از تشدید گودی کمر، در حالتی که گودی کمر به علت بد بودن حالت بدن باشد، با ورزش های تقویت کننده عضلات شکم، کمر، لگن و ران و فیزیوتراپی است؛ و در حالت‌های شدید، که معمولاً به علت بیماری های زمینه‌ای دیگر است، با بریس و حتی جراحی است.

کژپشتی (scoliosis)   

اسکولیوز به انحراف ستون فقرات به طرفین راست یا چپ گفته می‌شود. علل مادرزادی و عصبی عضلانی اسکولیوز از بدو تولد یا متعاقب بیماری های عصبی و عضلانی اتفاق می‌افتد که موضوع بحث نیست.

اسکولیوز بی‌دلیل که این روزها توسط دلسوزان! در مدارس و مهد کودک تشخیص داده شده و خانواده ها را به چالش می‌کشند، بحث ماست.

به سه نوع شیرخواران، نوجوانان و جوانان تقسیم می‌شود.

اسکولیوز به انحرافی بیش از ده درجه گفته می‌شود. حدود ۱ تا ۳% جمعیت این نوع اسکولیوز را دارند که هفتاد تا هشتاد درصد در یازده سالگی به بالاست. اسکولیوز با معاینه غربالگری در مدارس یا با توجه والدین نگران مورد توجه قرار می‌گیرد.

معاینه غربالگری کودکان در مدارس موضوعی اختلاف آمیز است. انجمن بریتانیایی ارتوپدی و سرویس پیشگیری ایالات متحده مخالف غربالگری دانش آموزان برای اسکولیوز هستند؛ زیرا معتقد این کار باعث بهبود وضعیت نهایی تشخیص داده شده ها نخواهد شد.

اگر کودک با شکایت درد پشت و کمر ارجاع داده شود حتماً بررسی کامل پزشکی ضروری است.

درمان اسکولیوز جدی استفاده از قالب (Brace) و جراحی است؛ اما انحرافات خفیف نیاز به اقدام خاصی ندارد.

دکتر سید محمد سعید ناصری

مجله اینترنتی تحلیلک