روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳ به همراه مطالب خواندنی
همراهان عزیز و ارجمند مجله اینترنتی تحلیلک، در این مطلب تاریخ دقیق روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳ را به همراه مطالب خواندنی برای شما آورده ایم. با ما همراه باشید…
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳ مصادف با جمعه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۳، ۸ ذی القعده ۱۴۴۵ و ۱۷ می ۲۰۲۴ است.
خیام نیشابوری ستاره شناس، فیلسوف، ریاضی دان و شاعر دوره سلجوقیان است که به خاطر مقام علمی بالایی که داشته به او لقب «حجه الحق» داده بودند. علاوه بر آن رباعیات این شاعر بزرگ بسیار شناخنه شده است و به زبان های مختلفی ترجمه شده است.
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
یکی از مهم ترین و برجسته ترین کارهای خیام نیشابوری سر و سامان دادن به گاه شماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام الملک در دوره پادشاهی ملک شاه سلجوقی به شمار می آید. وی برای این کار مدار گردش کره زمین به دور خورشید را تا ۱۶ رقم اعشار محاسبه کرد. کار او در ۲۵ فروردین سال ۴۵۸ هجری شمسی به اتمام رسید.
تقریبا ۵۷ رباعی از خیام به یادگار مانده است. زبان خیام نیشابوری در شعر بسیار ساده، طبیعی و بی آلایش است و در شاعری پیرو کسی نیست. مشخص است که هدف این حکیم بزرگوار از سرودن این رباعیات شاعری نبوده است بلکه بیشتر به خاطر داشتن ذوق شاعری بینش های فلسفی خود را در قالب شعر بیان می کرده است.
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
تاکنون هیچ یک از شعرا و نویسندگان و حکما و اهل سیاست این سرزمین به اندازه او در فراخنای جهان شهرت عام نیافته اند. خیام تنها متفکر ایرانیست که زنده و یابنده بودن نام و گفته او در میان تمام ملل دنیا مسلم است.
نه بس در پیش شرق شناسان و علما و ادبای مغرب زمین، بلکه در نزد عامه کسانی که با خواندن و نوشتن کاری دارند، خیام معروفست و شاید بیش از یک نیمه از متمدنین عرصه گیتی بنام او آشنا و به رباعیات حکیم مفتون اند.
می توان گفت وی تنها سخن سرای ایرانیست که همه دنیا او را متعلق به نوع بشر و غیر مخصوص به ملت و مملکت معین می دانند و در زمره شعرای درجه اول که جنبه بین المللی و دنیایی دارند به شمار می آورند.
ایران باید به خود ببالد که در آغوش خویش چنین گوینده ای پرورده که مایه سرافرازی و بلندآوازگی جاودانی او گردیده است. البته قسمت عمده این شهرت عالم گیر را خیام مدیون کسی است که اول دفعه رباعیات او را به شعر انگلیسی ترجمه نمود و درمیان انگلیسی زبانان دنیا رواج داد و بدان سبب سایر ملل نیز بدان دسترسی یافتند. به طوری که امروز هیچ زبان زنده ای نیست که رباعیات خیام به آن ترجمه و چندین بار چاپ نشده باشد.
ادوارد براون درباره خیام
ادوارد براون در جلد دوم کتاب تاریخ ادبیات ایران در این باره می نویسد: خیام از برکت قریحه سرشار فیتزجرالد در سراسر اروپا خاصه در انگلستان و آمریکا شهرت بسیار یافته است.
یان ریپکا درباره خیام
همچنین یان ریپکا پژوهشگر نام آور چک در کتاب تاریخ ادبیات ایران خود می نویسد: عمر خیام عملا در کشورهای اروپا و آمریکا از کلیه شاعران خاور زمین نامدارتر و بلندآوازه تر شد و شهرت استاد سخن خاور زمین، حافظ را که مورد پشتیبانی گوته بود و نیز اعتبار جشن ها و سال جشن ها را که در ایران و خارج از ایران برای فردوسی و نظامی برپا می کردند، و همچنین آوازه سعدی را که از دیرباز مورد توجه باختریان بود و دیگر شاعران خرد و کلان خاور زمین را تحت الشعاع قرار دهد.
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
فیتزجرالد رباعیات خیام را به انگلیسی ترجمه کرد و این کار وی سهم بسزایی در آشنا کردن چهره خیام به غربی‌ها داشت. اما فیتزجرالد در ترجمه هایش چهره‌ای حقیقی از خیام به دست نمی‌دهد. این گفته خودِ فیتزجرالد است که می‌گوید:
“شک دارم که جز ترجمه‌ای بس یکسویه از عمر خیام به دست داده باشم؛ لیکن آنچه من انجام می‌دهم فقط به صورت حبابی در سطح آب پدید می‌آید و می‌شکند”.
*زمانی که ادوارد فیتز جرالد به خیام رسیده و از شراب سخن او مست شده می گویند؛ دریغش آمده است صاحبدلان دیار خویش را بی نصیب گذارد، ولی چون جام سخن خیام را برای مردم دیار و روزگار خویش که در فضای فرهنگی دیگری پرورش یافته بودند، مناسب نمی دید، آن شراب نیشابور را ابتدا در هفتاد و پنج و نهایتاً در یکصد و چهار جام پرشکوه و مرصع که با ذوق و فرهنگ عهد ویکتوریا هماهنگ و به نقوش سنت های دیرین ادبی مغرب زمین منقش بود، ریخت و به بازار ادب آورد.* (بخشی از مقدمه حسین الهی قمشه ای)
روز بزرگداشت خیام ۱۴۰۳
بیشتر بخوانید:
- زندگینامه خیام نیشابوری شاعر، دانشمند و حکیم ایرانی
- خصایص کلام خیام / به بهانه بزرگداشت خیام نیشابوری
- خیام و کارگه کوزه گر
- حکیم عمر خیام شاعر بین المللی
- ادوارد فیتز جرالد شاعر نامی انگلیس و مترجم رباعیات خیام
مجله اینترنتی تحلیلک
