روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳ به همراه مختصری درباره خوارزمی
همراهان عزیز مجله اینترنتی تحلیلک، در این مطلب تاریخ دقیق روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳ را به همراه مختصری درباره ایشان برای شما آورده ایم. با ما همراه باشید.
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳ مصادف با جمعه ۲۲ تیر ۱۴۰۳، ۶ محرم ۱۴۴۶ و ۱۲ جولای ۲۰۲۴ است.
محمد بن موسی خوارزمی (زاده حدود سال ۷۸۰ میلادی و درگذشته ۸۵۰ میلادی) ریاضیدان، ستاره‌شناس، فیلسوف، جغرافیدان و مورخ شهیر ایرانی در دوره عباسیان است.
وی در حدود سال ۷۸۰ میلادی (قبل از ۱۸۵ قمری) در خوارزم زاده شد. ابن ندیم و قفطی اصالت او را از خوارزم می‌دانند. لقب وی معمولاً اشاره به شهر خوارزم دارد که همان خیوه کنونی واقع در جنوب دریاچه آرال مرکزی و بخشی از جمهوری ازبکستان کنونی است.
شهرت علمی وی مربوط به کارهایی است که در ریاضیات، به ویژه در رشته جبر انجام داده به‌طوری‌که هیچ یک از ریاضیدانان سده های میانه مانند وی در فکر ریاضی تأثیر نداشته اند و وی را «پدر جبر» نامیده اند.
جرج سارتن، مورخ مشهور علم، در طبقه‌بندی سده ای کتاب خود مقدمه‌ای بر تاریخ علم سده نهم میلادی را «عصر خوارزمی» می‌نامد.
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳
قبل از اینکه محمد بن موسی خوارزمی در دارالحکمه مستقر شود او را به سرزمین هند فرستادند تا حساب هندی را بیاموزد. خوارزمی پس از بازگشت از هند دو اثر «حساب الهند» و دیگری «الجبر و المقابله» را نگاشت. وی نتایجی را که یونانیان و هندیان به دست آورده بودند را تلفیق کرد و بدین ترتیب سبب انتقال مجموعه‌ای از معلومات جبری حسابی شد که در ریاضیات قرون وسطی تأثیر عمیقی گذاشت.
خوارزمی در دربار مأمون عباسی بسیار مورد توجه قرار داشته، وی بزرگترین ریاضیدان دربار و از منجمین و مشاورین رصدهای بیت الحکمه عباسی به حساب می آمده. گویند مأمون بخش های مربوط به هند را بدو واگذار کرده بود که این نشان از آشنایی وی به علوم و سرزمین‌های هند دارد. وی همچنین مسئول تهیه اطلسی از نقشه های آسمان و زمین بود. شاید وی از جمله کسانی بوده که در اندازه گیری طول نصف النهار کره زمین در دشت سنجار شرکت داشته است.
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳
جورج سارتن در کتاب مدخل تاریخ علم خود، نیمه نخست قرن نهم میلادی و قرن سوم هجری قمری را «عصر خوارزمی» نامیده‌است و «اریستید مار» نوشته است: امروزه یک موضوع تاریخی را نمی‌توان انکار کرد که محمدبن موسی خوارزمی معلم واقعی ملل اروپایی جدید در علم جبر بوده است.
جشنوراه خوارزمی نام یک جشنواره علمی در ایران است که به منظور ارج نهادن به مقام دانش پژوهان و فناوران نوآور به نام این دانشمند بزرگ ایرانی اسلامی «ابوجعفر محمد بن موسی خوارزمی» نام گذاری شده است.
در سال ۱۳۶۲ هجری شمسی برابر ۱۹۸۳ میلادی، به مناسبت هزار و دویستمین سالگرد تولد خوارزمی یادنامه‌ای به زبان روسی در ۲۶۰ صفحه و مشتمل بر ۱۶ مقاله در مسکو و یادنامهٔ دیگری در تهران به زبان فارسی و به همت کمیسیون ملی یونسکو منتشر شده است.
روز بزرگداشت خوارزمی ۱۴۰۳
خوارزمی در نظر پژوهشگران غربی
آریستید مار، پژوهشگر برجسته‌ی فرانسوی (در قرن ۱۹ میلادی) درباره خوارزمی می‌گوید: «یک موضوع تاریخی را امروزه نمی‌توان انکار کرد و آن این است که محمد بن موسی خوارزمی، معلم واقعی ملل اروپایی جدید در علم جبر بوده است.»
جُرج سارتُن، پژوهشگر آمریکایی در کتاب مشهور خود، به نام «مقدمه بر تاریخ علم» آورده است: «خوارزمی بزرگترین ریاضیدان عصر خود و در صورت در نظر گرفته شدن همه‌ی جوانب، یکی از بزرگترین ریاضیدانان همه‌ی اعصار به شمار می‌آید.»
او خوارزمی را یکی از بنیانگذاران آنالیز یا جبر به صورتی جدا از هندسه دانسته است، زیرا کتاب جبر و مقابله حل آنالیزی معادلات درجه‌ی اول و دوم را در بر دارد. سارتن به همین جهت نیمه‌ی اول قرن نهم میلادی را عصر خوارزمی نامیده و فصلی از کتاب خود را به نام او مزیّن ساخته است.
آیلْهارد ویدِمان، پژوهشگر مشهور آلمانی اواخر سده‌ی ۱۹ و اوائل سده‌ی ۲۰ میلادی، خوارزمی را یک نابغه و دارای شخصیت علمی ممتاز خوانده است.
اسمیت نیز در تاریخ ریاضیات خود، وی را بزرگترین ریاضیدان دربار مأمون به شمار آورده است.
بیشتر بخوانید:
مجله اینترنتی تحلیلک
