همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک؛ در این مطلب می خواهیم با زندگینامه فریدون مشیری شاعر معاصر و به نام ایرانی آشنا شویم.
فریدون مشیری سرودن شعر را از دوران نوجوانی یعنی حدودا از سن پانزده سالگی شروع کرد. او در سال ۱۳۳۴ زمانی که بیست و هشت سال داشت، نخستین مجموعه شعر خود را به نام «تشنه توفان» با مقدمه ای از علی دشتی و استاد شهریار به چاپ رساند.
«کوچه» معروف ترین شعر فریدون مشیری است که در اردیبهشت ماه ۱۳۳۹ در مجله روشنفکر منتشر شد. این شعر یکی از زیباترین و عاشقانه ترین شعرهای نو زبان فارسی به شمار می رود. لازم به ذکر است که فریدون مشیری مجموعه اشعارش را به صورت دکلمه نیز اجرا کرده است.
با توجه به علاقه ای که فریدون به عرفان و تصوف ایرانی داشت، مجموعه ای به نام «یکسو نگریستن و یکسان نگریستن» را که مجموعه ای از صد ماجرا منصوب به شیخ ابو سعید ابوالخیر بود را با مقدمه ای از دکتر جواد نوربخش در اوایل دهه ۱۳۴۰ چاپ و منتشر کرد.
فریدون مشیری از جمله شاعرانی است که علاقه و توجه ویژه ای به موسیقی ایرانی داشته است، به همین دلیل در سال های ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ به عضویت موسیقی و شعر رادیو در آمد و در کنار سیمین بهبهانی، هوشنگ ابتهاج و عماد خراسانی سهم به سزایی در پیوند شعر و موسیقی و پربار کردن برنامه گل های تازه در رادیوی ایران در آن سال ها داشت.
دکتر عبدالحسین زرین کوب درباره فریدون مشیری گفته است:
«با چنین زبان ساده، روشن و درخشانی است که فریدون، واژه به واژه با ما حرف می زند، حرف هایی را می زند که مال خود اوست، نه ابهام گرایی رندانه، شعر او را تا حد هذیان، نامفهوم می کند و نه شعار خالی از شعور آن را به وسیله مرید پروری و خودنمایی می سازد. شعر او، زبان در سخن شاعری است که دوست ندارد در پناه جبهه خاص، مکتب خاص و دیدگاه خاص خود را از اهل عصر جدا سازد. او بی ریا عشق را می ستاید، انسان را می ستاید و ایران را که جان او به فرهنگ آن بسته است دوست دارد.»
زندگینامه فریدون مشیری
فریدون مشیری در سی ام شهریور سال ۱۳۰۵ در شهر تهران متولد شد. پدرش در وزارت پست مشغول به کار بود. مادرش اعظم السلطنه نام داشت و بسیار به شعر و ادبیات علاقه داشت، حتی گاهی شعر می سرود.
فریدون کلاس اول و دوم ابتدایی خود را در شهر تهران سپری کرد، سپس به دلیل ماموریت اداری پدرش به مشهد رفتند و پس از گذشت چند سال مجدد به تهران بازگشتند. وی سه سال دبیرستان را ابتدا در مدرسه دارالفنون گذراند و پس از آن به دبیرستان ادیب رفت.
فریدون مشیری هم زمان با تحصیل در سال آخر دبیرستان در اداره پست و تلگراف کار خود را شروع کرد. در همان سال بود که مادرش را که فقط ۳۹ سال داشت، از دست داد و فوت مادرش تاثیر عمیقی بر روح او گذاشت. پس از مدتی در آموزشگاه فنی وزارت پست به تحصیل علم روی آورد. او روزها کار می کرد و شب ها درس می خواند.
فریدون از همان سال ها به دنیای مطبوعات روی آورد و در مجله ها و روزنامه ها به کارهایی از جمله خبرنگاری و نویسندگی می پرداخت. پس از مدتی تصمیم گرفت ادامه تحصیل دهد، از این رو در دانشگاه تهران در رشته ادبیات فارسی تحصیلات خود را ادامه داد. اما کارهای اداری و کارهای مطبوعاتی او اجازه نمی دادند به راحتی به تحصیلات خود بپردازد، به همین دلیل مشکلات پدید آمده باعث شد که تحصیل را نیمه کاره رها کند ولی به کار در عرصه مطبوعات هم چنان ادامه داد.
مشیری از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۱ در مجله روشنفکر مسئول صفحه شعر و ادب بود. این بخش از مجله به کلیه زمینه های ادبی و فرهنگی از جمله نقد فیلم، تئاتر، کتاب، نقاشی و شعر می پرداخت. بسیاری از شاعران به نام معاصر برای نخستین بار با چاپ اشعارشان در این صفحات معرفی شدند و شهرت پیدا کردند.
او سال ها بعد در مجله سپید و سیاه وظیفه تنظیم صفحه شعر و ادبی مجله را بر عهده گرفت. او طی همان سال ها همکاری خود را با مجله سخن به سردبیری دکتر پرویز ناتل خانلری آغاز کرد.
فریدون مشیری در سال ۱۳۵۰ به شرکت مخابرات ایران منتقل شد و در سال ۱۳۵۷ رسما از خدمت دولتی بازنشسته شد.
در سال ۱۳۷۷ فریدون مشیری به کشورهای آلمان و آمریکا مسافرت کرد و در مراسم شعرخوانی در شهرهای فرانکفورت، کلن و لیمبورگ شرکت کرد. او همچنین در ۲۴ ایالت آمریکا و در دانشگاه های نیوجرسی و برکلی به شکل بی سابقه ای مورد توجه دوست داران شعر و ادبیات ایرانی واقع شد. مشیری در سال ۱۳۷۸ در سفری به کشور سوئد نیز در مراسم شعرخوانی چندین شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتنبرگ شرکت کرد.
فریدون مشیری با خانمی به نام اقبال اخوان در سال ۱۳۳۳ هجری شمسی ازدواج کرد. همسرش دانشجوی رشته نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای تهران بود ولی پس از ازدواج با فریدون درس و تحصیل را رها کرد و مشغول به کار شد. حاصل این ازدواج دو فرزند به نام های بهار و بابک است که به ترتیب متولد سال ۱۳۳۴ و ۱۳۳۸ هستند.
فریدون مشیری سال ها بود که گرفتار بیماری شده بود و از آن رنج می برد. وی سرانجام در سن هفتاد و چهار سالگی در بامداد روز جمعه سوم آبان ماه ۱۳۷۹ در تهران دار فانی را وداع گفت. مزار ایشان در بهشت زهرا، قطعه ۸۸ هنرمندان، ردیف ۱۶۴ و شماره ۱۰ قرار دارد.
دفترهای اشعار فریدون مشیری:
تشنه طوفان
گناه دریا
نایافته
ابر
ابر و کوچه
بهار را باور کن
پرواز با خورشید
از خاموشی
برگزیده شعرها
گزینه اشعار
مروارید مهر
آه باران
سه دفتر
از دیار آشتی
با پنج سخن سرا
لحظه ها و احساس
آواز آن پرنده غمگین
تا صبح تابناک اهورایی
نوایی هماهنگ باران
از دریچه ماه
امیدواریم از مطالعه زندگینامه فریدون مشیری لذت برده باشید.
مجله اینترنتی تحلیلک
گناه دریا