مهارت ارتباط با فرزندان

برای این که پدر یا مادر خوبی باشید و ارتباط با فرزندان خود را به درستی انجام دهید، باید سه مهارت اصلی برقراری ارتباط را خوب بشناسید و به کار ببرید.

• مهارت گوش کردن
• مهارت خوب بیان کردن
• مهارت حل مشکلات مشترک

مهارت گوش کردن

اگر آن گونه که به حرف های بزرگان گوش می کنید، به حرف های کودکان گوش نمی کنید، در دام “بزرگسالی افراطی” افتاده اید.

قاضی شدن، بازجو شدن، واعظ شدن، امر کردن، تهدید کردن، دلسوزی کردن، سرزنش کردن، معلم اخلاق شدن، ذهن خوانی کردن، نادیده گرفتن، انکار کردن و… در گفت و شنود بزرگسالان با هم به ندرت اتفاق می افتد، اما در گفت و شنود بزرگسالان با کودکان، بسیار اتفاق می افتد.

بیشتر بخوانید: آماده سازی فرزند اول برای تولد فرزند دوم خانواده

فرزند شما نیاز به بیان صریح و آسان خواسته ها و احساسات خود دارد. موانع بالا ممکن است مانع بیان راحت برای او شود. توجه و اشتیاق به گفته های کودکان باعث رمزگشایی احساسات او می شود.

گوش کردن فعال به تنهایی بسیاری از مشکلات کودکان و والدین را حل خواهد کرد.

مهارت ارتباط با فرزندان

مهارت بیان کردن

درست همان طور که با بزرگسالان گفت و شنود داریم، اصولی هم در گفتگو با کودکان باید مد نظر باشد.

روشنی و صراحت

هرچه که می خواهید صریحا به کودک اعلام کنید. با گفتار روشن تکلیف کودک را روشن کنید و مرزهای آرامش و امنیت او را مشخص نمایید. حتی تشویق کودکان هم باید صریح باشد. آفرین، قشنگ بود، به به!… او حرف شما را باور نخواهد کرد. اما توصیف تمیزی کار، درست نوشته شدن و … برای کودک صریح تر است.

فوریت

تاخیر در واکنش نشان دادن تاثیر منفی در بیان شما دارد. حالا که او رفتار نامناسب دارد، تنبیه او را به رسیدن به خانه موکول نکنید، همین حالا دست به کار شوید.

بیشتر بخوانید: دلایل و راهکارهای کنترل اشتهای کاذب کودکان

قضاوت نکنید

به جای اینکه او را تنبل، احمق، بازیگوش، بد و… بخوانید، به کار خطایش واکنش نشان دهید. “این کار درست نیست” به جای “تو خیلی بد کار می کنی”

همخوانی پیام با عمل شما

وقتی می گویید “باید قبل از نگاه کردن به تلویزیون تکالیف را انجام دهی” به آن عمل کنید. همیشه! نه گاهی!

اجازه دهید که کودک ثبات رفتار شما را درک کند و پیامد رفتار خود را بلافاصله ببیند.

بازنمایی

به جای اینکه خود را فردی مستبد نشان دهید، احساسات درونی خود را بنمایانید. بگذارید او بفهمد وقتی رفتار نامناسبی دارد چه تاثیری بر روان شما دارد. به جای “از میهمانی خبری نیست”… از خستگی و یا سردردتان و…. بگویید تا او حال شما را بفهمد.

مهارت ارتباط با فرزندان

مهارت حل مشکلات مشترک

برای حل مشکلات بین والدین و فرزند نخستین شیوه، روش “مستبدانه” است. اما اگر بیش از حد خودکامگی کنید، به احتمال زیاد فرزندتان در برابرتان مقاومت خواهد کرد. این روش باعث عدم تکامل و انضباط شخصی کودک خواهد شد. منفعل شدن یا طغیان، عاقبت کار نوجوان خواهد شد. مقاومت، طغیان، انفعال وضعیت را بهتر نخواهد کرد.

اینکه گاهی نیاز به دستورات قاطعانه الزامی است، جای بحث ندارد، اما گاهی و نه همیشه!

روش دوم روش “آسان گیرانه” است. در این روش کودک برنده همیشگی است. بازنده ناراضی هم مشخص است که کیست! چون رنج سازندگی را نمی کشید، کودک ممکن است احساس کند که اهمیتی برایش قائل نیستید. در ضمن دنیای اطراف کودک “دنیای آسان گیری” نیست.

پس فرزند پر توقع شما آینده سختی را در انتظار دارد.

این روش فقط گاهی مفید است.

روش سوم که موثرترین روش است، روش “همکارانه” است. او در کنار شما است و گویی قادر به تصمیم گیری منطقی و عاقلانه، اگر چه کودکانه است.

ریشه “بدی” در سلطه است. سلطه شما بر او یا سلطه او بر شما! در این روش، سلطه یا تسلط یکی بر دیگری وجود ندارد. سلطه در هر شکلی حقارت آمیز است.

برگرفته از کتاب پیام ها. نقوی، شمس

با تشکر از دکتر سید محمد سعید ناصری

مجله اینترنتی تحلیلک