باب هشتم قابوس نامه

در ادامه مطالب پیرامون قابوس نامه عنصرالمعالی به سراغ بش دوم از باب هشتم این اثر ماندگار می رویم.

 در یاد کردن پندهای نوشین روان – قسمت دوم

بیست و هشتم هر بنده ای (۱) که او را بخرند و بفروشند آزادتر ازآن کس بود که گلوبنده (۲) بود.

بیست و نهم گفت: هرچند دانا کسی بُود که با دانش وی را خرد نیست آن دانش بروی وبال بُود.

سی ام گفت که: هرکسی را که روزگار او را دانا نکند هیچ دانا را در آموزش او رنج نباید بردن که رنج او ضایع بود.

سی و یکم گفت: همه چیزی از نادان نگاه داشتن آسان تر که ایشان را از تن خویش.(۳)

سی و دوم گفت: اگر خواهی که مردمان نیکوگوی تو باشند مردمان را نیکوگو باش. گفت: اگر خواهی که رنج تو بجای (۴) مردمان ضایع نشود رنج مردمان بجای خویش ضایع مکن.

سی و سیم اگر خواهی که کم دوست و کم یار نباشی کینه مدار.

سی و چهارم گفت: اگر خواهی که بی اندازه اندهگن نباشی حسود مباش.

سی و پنجم اگر خواهی که زندگانی بآسانی گذاری روش خویش را برروی کار دار.

سی و ششم گفت: اگر خواهی که از رنج دور باشی آنچه نرود مران.(۵)

سی و هفتم اگر خواهی که تو را دیوانه سار (۶) نشمارند آنچه نایافتنی بود مجوی.

سی و هشتم اگر خواهی بآبروی (۷) باشی آزرم (۸) را پیشه کن.

سی و نهم اگر خواهی که فریفته (۹) نباشی کار ناکرده را بکرده مدار.(۱۰)

گفت: اگر خواهی که پرده تو دریده نشود (۱۱) پرده کسان مدر.

گفت: اگر خواهی که در پس قفای تو (۱۲) نخندند زیردستان را باک دار.(۱۳)

گفت: اگر خواهی که از پشیمانی دراز ایمن گردی به هوای دل کار مکن.

گفت: اگر خواهی که از زیرکان باشی روی خویش در آینه کسان بین.(۱۴)

گفت: اگر خواهی که قدر تو بجای باشد قدر مردم بشناس.

گفت: اگر خواهی که بر قول تو کار کنند بر قول خویش کار کن.(۱۵)

گفت: اگر خواهی که ستوده مردمان باشی برآن کس که خرد زو نهان باشد نهان خویش آشکارا مکن.(۱۶)

گفت: اگر خواهی که برتر از مردمان باشی فراخ نان و نمک باش.(۱۷)

گفت: اگر خواهی که از شمار آزادان باشی طمع را در دل خویش جای مده.

گفت: اگر خواهی که از نکوهش عام دور باشی اثرهای (۱۸) ایشان را ستاینده باش.

گفت: اگر خواهی که در هر دلی محبوب باشی و مردمان از تو نفور (۱۹) نباشند سخن بر مراد مردمان گوی.

گفت: اگر خواهی که تمام مردم باشی (۲۰) آنچه به خویشتن نپسندی به هیچ کس مپسند.

گفت: اگر خواهی که بر دلت جراحتی نیوفتد که به هیچ مرهم بهتر نشود با هیچ نادان مناظره مکن.

گفت: اگر خواهی که بهترین خلق باشی چیز از خلق دریغ مدار.

گفت: اگر خواهی که زبانت دراز بود کوتاه دست باش.(۲۱)

۱- برده

۲- بنده شکم، بنده نفس

۳- نادان را از بد خود نگاه داشتن دشوار است

۴- درحق

۵- دنبال چیز غیرممکن نباش

۶- بی خرد

۷- آبرومند

۸- شرم، حیا

۹- فریب خورده

۱۰- انجام شده ندان

۱۱- آبروی تو ریخته نشود و رازت فاش نشود

۱۲- پشت سر

۱۳- رعایت حال زیردستان را بکن

۱۴-  از آنچه دیگران می گویند خوب و بد خود را دریاب

۱۵- حرفی بزن که برآن عمل می کنی و به قول خود وفادار باش تا بر حرف و قول تو کار کنند

۱۶- راز خود را در نزد کسی که بی خرد است اظهار مکن

۱۷- روزی رسان، بخشنده، سخی

۱۸- کارهای مثبت

۱۹- گریزان و متنفر

۲۰- انسان کامل

۲۱- دست درازی و هرگونه خلاف نکردن

مجله اینترنتی تحلیلک