آیا انجام حجامت برای همه و در همه جا مفید است؟
از دیدگاه طب ایرانی، حجامت جزو اعمال یداوی محسوب می شود. یعنی اقدامات درمانی که به تشخیص پزشک و در صورت لزوم در کنار اقدامات اساسی پیشگیری و درمان مانند اصلاح سبک زندگی، تدابیر تغذیه ای، دستورات دارویی و … پزشک طب ایرانی، ممکن است توصیه به انجام آن نماید.
چند توصیه برای انجام حجامت
نکته حائز اهمیت این است که در طب ایرانی به این عمل بیش و پیش از یک راهکار درمانی، به عنوان اقدامی برای حفظ سلامتی نگاه می شود و از این منظر حجامت به شرط رعایت آداب آن برای افراد سالم و غیربیمار هم می تواند مفید باشد.
اگرچه تاکنون تحقیقات زیادی در مراکز پژوهشی دنیا درباره خواص و اثرات آن انجام شده و غالب آن موید اثربخشی حجامت در پیشگیری و درمان برخی بیماری ها است، لیکن همچنان باید تحقیقات بیشتر در این زمینه صورت پذیرد.
توصیه به انجام آن به معنای رد کردن خواص و اثرات اهدای خون و منع آن نیست. فراموش نکنیم که اهدای خون، اهدای زندگی است و حس نوع دوستی انسان ها اقتضای می کند با اهدای خون در یاری بیماران نیازمند بکوشند.
بلاشک زمانی این اقدام در پیشگیری و درمان اثر خواهد گذاشت که توسط پزشک طب ایرانی و به عنوان جزیی از پلن درمانی و در کنار سایر تدابیر در نظر گرفته شود.
با این تفسیر، ممکن است در موارد زیادی این اقدام یا اندیکاسیون (کاربرد) نداشته باشد، یا اثرات مثبت چندانی نداشته باشد و یا حتی مضر باشد.
پزشک طب ایرانی با در نظر گرفتن شرایط فرد از جمله مزاج فرد، وضعیت سلامت و بیماری های فرد، آداب آن از جمله زمان هایی که برای حجامت توصیه شده و یا منع شده است و ... در مورد اثربخشی آن تصمیم گیری و توصیه نماید.
متاسفانه از یک طرف عده ای طب سنتی را مترادف با اعمالی مانند حجامت می دانند، در صورتی که در بین مبانی، دستورات و تدابیر طب ایرانی، این اقدام سهم کوچکی را به خود اختصاص داده است و از سوی دیگر عده ای نیز با اغراق در خواص آن، سعی در بزرگ نمایی و سودجویی دارند.
نکته نهایی برای انجام حجامت
توصیه نهایی این است که این کار با تشخیص و تجویز و زیر نظر پزشک ایرانی و در مراکز معتبر و مجهز و با رعایت اصول و موازین بهداشتی انجام شود و علاوه بر آن توصیه های لازم در خصوص رعایت تدابیر طب ایرانی در زمینه های تغذیه، ورزش، خواب، بهداشت روان، اصلاح مزاج، کنترل وزن و ... ارائه و مراعات شود و از انجام آن در افراد، زمان ها و شرایطی که در منابع طب سنتی به عنوان موارد منع حجامت ذکر شده، اجتناب گردد.
با تشکر از دکتر مرتضی مجاهد
مجله اینترنتی تحلیلک