کود بنفشه آفریقایی

همان طور که در مطالب قبل توضیح داده شد، بستر مناسب برای رشد بنفشه آفریقایی، بستری است که (جهت اکسیژن رسانی به ریشه) از تخلخل مناسبی برخوردار باشد و بتواند آب را به خوبی جذب کند و از طرفی دارای مواد آلی باشد. از این رو ترکیب پیت و پرلیت که قبلا به طور مفصل توضیح داده شد، بهترین بستر برای این گیاه است.

از آن جایی که بستر مورد نظر از لحاظ مواد غذایی ضعیف است، گیاه نیاز دارد تا به صورت مصنوعی تغذیه شود. برای این کار از کودهای شیمیایی استفاده می شود. گیاه بنفشه آفریقایی بخاطر مشخصات ویژه اش نیاز به کودهای تخصصی دارد که به صورت مشروح در ادامه بیان می شود.

ویژگی های کود مناسب

در درجه اول باید بدانیم که ریشه های بنفشه آفریقایی به اوره بسیار حساس هستند و اوره باعث سوختن ریشه ها شده و به تدریج جذب مواد توسط ریشه با مشکل مواجه خواهد شد.

از آنجایی که اوره منبع ارزان قیمت برای تامین نیتروژن یا همان ازت برای گیاهان است لذا کودهای معمولی موجود در بازار، اغلب دارای اوره هستند و قطعا برای بنفشه مناسب نیستند. کودهای حرفه ای بدون اوره برای تامین نیتروژن از ترکیبات دیگری با پایه آمونیوم و نیترات استفاده می کنند که از قیمت بالاتری برخوردار هستند. لذا کودهای بدون اوره یا اصطلاحا Urea Free نسبت به کودهای معمولی باغبانی گران تر هستند.

از آنجایی که بنفشه نسبت به تجمع املاح حساس است، لذا کود باید دارای املاح پایینی باشد یا اصطلاحا EC پایینی داشته باشد و در هنگام محلول شدن در آب EC آب را زیاد بالا نبرد.

در ادامه نیاز است نگاه موشکافانه ای به کودها داشته باشیم

کودها عموما از دو دسته از مواد تشکیل شده اند. عناصر ماکرو و میکرو.

عناصر ماکرو عناصر اصلی و حیاتی برای رشد و گل دهی گیاه به حساب می آید، از آنجایی که این عناصر به میزان زیاد توسط گیاه مورد استفاده قرار می گیرد به آنها ماکرو المنت گفته می شود. این عناصر شامل سه عنصر اصلی نیتروژن (ازت)، فسفر و پتاسیم است که هر کدام از آن ها وظیفه ای را به عهده دارند.

نیتروژن (ازت): عامل اصلی در رشد اندام ظاهری گیاه از جمله برگ و ساقه است و نیاز اصلی برای فتوسنتز و تولید کلروفیل در گیاه است.

فسفر: در توسعه و پیشرفت ریشه گیاه بسیار موثر است و باعث تولید میوه و گل در گیاهان می شود.

پتاسیم: باعث استحکام سلولی گیاه می شود، به جذب مواد مغذی در گیاهان کمک می کند و گیاهان را در مقابل بیماری ها محافظت می کند. پتاسیم باعث شادابی و محکم شدن برگ و ساقه می شود.

هر کود ماکرو شیمیایی دارای نسبت درصد مشخصی از این سه عنصر است که با حروف اختصاری NPK نمایش داده می شود. به طور مثال کود با ترکیب NPK برابر با ۲۰ ۳۰ ۱۰ که به ترتیب از سمت چپ N=10 و P=30 و K=20 است به معنای این است که ۱۰% نیتروژن دارد، ۳۰% فسفر دارد و ۲۰% پتاسیم دارد. N علامت اختصاری نیتروژن (ازت)، P علامت اختصاری فسفر و K علامت اختصاری پتاسیم است.

البته در ذکر فرمول کود دیگر حروف را درج نمی کنند و فقط با سه شماره ترکیب را مشخص می کنند. مثلا کود ۱۵ ۸ ۲۵ یعنی ۲۵% نیتروژن، ۸% فسفر و ۱۵% پتاسیم است.

در کودهای حرفه ای که توسط سازندگان مشهور دنیا تولید می شود درصد جز به جز نیتروژن کل که با Total Nitrogen مشخص می شود به صورت جز بیان می شود. یعنی در دیتاشیت ( برگه اطلاعات فنی) کود به طور مثال می نویسند: Total Nitrogen 25%
یعنی در کل، کود مورد نظر ۲۵% نیتروژن دارد و این ۲۵% را باز به جزییات بیان می کنند که از این ۲۵% درصد چند درصد نیتروژن با پایه آمونیم، چند درصد با پایه نیترات و چند درصد با پایه اوره است. بدیهی است که کود مناسب برای بنفشه آفریقایی کودی است که درصد نیتروژن با پایه اوره در آن صفر درصد باشد.

به مثال زیر توجه کنید:
در دیتاشیت کود یکی از شرکت های معتبر فرمول کود بصورت زیر بیان می شود.
Total Nitrogen (N) 10%
Ammoniacal Nitrogen 5%
Nitrate Nitrogen 5%

این کود در واقع در کل دارای ۱۰% نیتروژن است که از این ۱۰% نیتروژن ۵% آن با پایه آمونیوم و ۵% آن با پایه نیترات است و از آنجایی که درصد اوره آن صفر است پس برای بنفشه مناسب است.

حالا کودی با ترکیب زیر:
Total Nitrogen (N) 12%
Ammoniacal Nitrogen 3.39%
Nitrate Nitrogen 0.94%
Urea# Nitrogen 7.6%

این کود در واقع در کل دارای ۱۲% نیتروژن است که از این ۱۲% نیتروژن، ۳.۳۹% آن با پایه آمونیوم و ۰.۹۴% آن با پایه نیترات است و ۷.۶% آن بر پایه اوره است و از آنجایی که درصد اوره در آن صفر نیست پس برای بنفشه مناسب نیست.

کود مناسب برای بنفشه آفریقایی

۱-بدون اوره باشد. روش تشخیص: به آنالیز کود مراجعه کرده و نباید منشا نیتروژن اوره باشد.

۲-حلالیت در آب بالا باشد. روش تشخیص: بلافاصله در آب حل شده و رسوب از کود در ته ظرف دیده نشود.

۳-کمترین میزان شوری را داشته باشد.

۴-در تغییرات ph کمترین تاثیر را داشته باشد.

۵-ترکیب کامل داشته باشد یعنی علاوه بر عناصر اصلی عناصر مکمل و اسیدهای آمینه هم داشته باشد.

انواع کود و نحوه استفاده

دو نوع کود مخصوص گل دهی و رشد برای این گیاه لازم است. عموما مجموعه داران هفته ای یک بار کود رشد و ماهی یک بار کود گل دهی، به مقدار یک چهارم قاشق چایخوری در یک لیتر آب، استفاده می کنند اما هرشخص با توجه به تجربه فردی می تواند به شکل دیگری عمل کند.

به عنوان مثال اگر بخواهید گل ها بیشتر و برگ ها کمتر باشند می توانید ماهی یک بار کود رشد بدهید و در هر آبیاری از کود گل دهی، بسیار رقیق تر از میزان ذکر شده (یک هشتم یا یک دوازدهم، بر حسب تجربه) استفاده کنید.

نکته قابل توجه این است که گل های بنفشه از محل حد فاصل میان برگ های طبقه بالا و پایین می رویند و از هر نقطه فقط یک بار و فقط یک محور گل خارج می شود. بعد از یک دوره گل دهی و اتمام آن، گیاه نیاز دارد برگ های جدید ایجاد کند تا بتواند به دنبال آن گل های جدید داشته باشد پس حتما نیازمند کود رشد است.

از سوی دیگر، بنفشه آفریقایی ذاتا گیاه کود دوستی نیست و چون مقدار خاک (پیت ماس) به کار رفته در بستر آن کم است، بسیار در معرض مسمومیت ناشی از استفاده بیش از حد کود قرار دارد؛ پس زیاده روی نکنید.

مجله اینترنتی تحلیلک