روز رشت چه روزی است؟
رشت شهری است که دیگر نیازی به معرفی ندارد. شهری سرسبز و زیبا در استان گیلان. چند سال است که کلان شهرها مانند اصفهان، شیراز و مشهد و… برای حفظ هویت فرهنگی و تاریخی شان تلاش می کنند تا با انتخاب یک روز در تقویم به نام شهرها و اجرای ویژه برنامههای مختلف، فرهنگ هر شهر را معرفی کنند و باعث مشارکت هرچه بیشتر شهروندان در امور شهر شوند.
شهر رشت نیز اخیراً به این امر پیوسته و چند سالیست تاریخ ۱۲ دی ماه را به عنوان روز بزرگداشت رشت اعلام کرده اند.
روز رشت چه روزی است؟
۱۲ دی ماه را روز رشت نامیدهاند. این روز به دلیل پاسداشت و ارج نهادن به شهر تاریخی رشت انتخاب شده است.
در سال ۱۳۹۴ هجری شمسی کارگروه تخصصی روز رشت تشکیل شد و نشستها و هماندیشیهای مختلفی با متخصصین مختلف برگزار نمود و پس از بررسیهای لازم، دریافت نظرات شهروندان و بررسی تقویم و مناسبتهای تقویم ایران، نهایتاً ۱۲ دی ماه را به عنوان روز ملی رشت انتخاب کردند.
اما روز رشت چه روزی است و چرا ۱۲ دی ماه برایش انتخاب شد؟
از آنجایی که ۱۲ دی ماه ۴۵۷ سال پیش، روزیست که رشت از سوی شاه تهماسب صفوی به عنوان مرکز سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی گیلان برگزیده شد، این روز انتخاب گردید تا بر قدمت و اهمیت تاریخی شهر رشت صحه گذاشته شود.
هرساله به بهانه روز نکوداشت رشت مردم شهر و بسیاری از گردشگران گرد هم میآیند و این روز را جشن میگیرند. هرساله برنامههای متعدد فرهنگی هنری در دستور کار ارگانها و سازمانهای مربوطه قرار میگیرد تا جشن روز رشت به بهترین نحو برگزار گردد و مردم و شهروندان مشارکت بیشتری در این روز داشته باشند.
روز رشت
رشت شهر اولینها
اولین شعبهی بانکی ایران یا بانک سپه، اولین کتابخانه ملی در ایران، اولین راه آهن کشور، اولین تئاتر و اولین داروخانهی شبانه روزی در ایران در شهر رشت به وجود آمده اند.
نخستین شعبه بانکی کشور که متعلق به بانک سپه بود در شهر رشت در سال ۱۳۰۴ افتتاح شد.
اولین کتابخانه ملی ایران در سال ۱۳۱۳ هجری شمسی در رشت افتتاح شد و بنای شاخص آن با معماریای به سبک اروپای شرقی، هم اکنون در مجاورت میدان شهرداری رشت قابل بازدید است.
در کتابخانه ملی رشت ۱۵۰ هزار جلد کتاب چاپی و ۱۷۵۰ جلد کتاب خطی نگهداری میشود و تعداد ۲۰۰۰۰ نفر به عضویت آن درآمدهاند و روزانه به صورت میانگین، ۱۵۰۰ نفر از فضای آن استفاده میکنند.
اولین اتوبوس در ایران توسط یک بازرگان بلژیکی در رشت به کار گرفته شد و سپس فردی به نام معین التجار (از بازرگانان سرشناس آن زمان) آن را خریداری نمود و به تهران آورد.
تاریخ راهاندازی موفق اولین راه آهن در ایران به شهر رشت میرسد که در سال ۱۸۴۸ میلادی مسیرش از این شهر به بندر پیربازار و بندر انزلی میرسید که ۱۲ کیلومتر از این مسیر تا اواسط دوره رضاشاه همچنان مورد استفاده بوده است.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که بقایای این مسیر هنوز در مسیر رشت به پیربازار وجود دارد و یک لوکوموتیو بخار در محوطه اداره کل بنادر استان گیلان نیز نگهداری میشود.
همچنین نخستین خانه سالمندان و نخستین داروخانه شبانهروزی نیز در رشت افتتاح شده است.
روز رشت چه روزی است؟
نام قدیمی رشت چیست؟
نام قدیمی رشت دارالمرز یا دارالامان بوده است که قبل از این دو به آن بیه میگفتند. بیه در لغت نامهها، رود یا محل تلاقی بین دو رود خانه معنی شده است و چنین به نظر میرسد که دلیل این نام گذاری قرار گرفتن آن در میان ۲ رودخانهی گوهر رود و سیاه رود است که در نقش حفاظ و دیوار شهر محسوب می گردیده است.
تاریخچه نام رشت
رشت با تلفظ درست «رِشت» در ایرانی باستان Ṷṛ šti «باران» اسم مؤنث از Ṷ a ṛ š «باریدن» و از این ریشه در زبان اوستایی صفت فعلی var ǝ š ta «باریده» و در زبان لری باستان b ǝṛ št «بارش» و b ǝ š t «باران» و در هورامی veš «باران» و فارسی نو «بارِش» از «وارِشت» فارسی میانه هم ریشه است.
وجه تسمیهٔ رشت در فرهنگ واژههای دساتیر، بهمعنی گچی که بنّایان، سنگ و آجر را به آن محکم نمایند و در لغتنامههای انجمن آرا، آنندراج، لغت فرس اسدی توسی، لغت محلی شوشتری، برهان قاطع، ناظم الاطبا و لغتنامهٔ جهانگیری: چیزی که از هم فرو ریزد؛ هر چیزی که از هم فرو ریزد و فرو پاشد؛ دیوار مشرف برافتادن. گچ را نیز گویند که بدان خانه سفید کنند؛ لجن و خاکروبه؛ خاک و گَرد؛ خاک را گویند؛ رنگ کرده نیز معنی شده است.
همچنین رشت (به فتح اول) به معنی در فرو افتاده در گودی قرار گرفته یا جای پست است و صفتی بود برای هفته بازار رشت و حومه که روزهای یکشنبه در این شهر و روزهای چهارشنبه در آج بیشه حومه رشت تشکیل میشد.
رشت بازار یعنی بازار در گودی قرار گرفته و این صفت بدان اعتبار بود که هر پیلهور یا مسافری که از بخشهای جنوبی، مانند رودبار یا از مناطق غربی مانند فومن یا از مناطق شرقی مانند لاهیجان به سوی رشت حرکت میکرد، از منطقهای بلندتر به ناحیهای که در سطح پایین قرار داشت سرازیر میشد. تدریجاً «بازار» از آخر نام حذف شد و «رشت» باقیماند.
روز رشت چه روزی است؟
رشت شهر خلاق غذای ایران
رشت شهر خلاق غذای ایران در سال ۲۰۱۵ به شبکه شهرهای خلاق جهان به عنوان “شهر خلاق خوراکشناسی” توسط یونسکو پیوست.
مرکز استان گیلان، تنها شهر ایران است که به همراه ۱۸ شهر دیگر جهان در این لیست ثبت شده است. این شهر زیبا در بسیاری از زمینهها مانند “نخستین شعبه بانکی در ایران”، “نخستین کتابخانه ملی با بنای شاخص” (سبک معماری آن مشابه معماری شرق اروپا است)، “نخستین تئاتر” و… پیشگام بوده است و بدون شک داشتن روزی در تقویم تاریخ به نام این شهر، برازنده آن است.
جالب است بدانید که اهالی رشت، این روز را با افتخار جشن میگیرند و آن را به یکدیگر تبریک میگویند. حتی در این روز هزینه سفر با وسائل نقلیه بین شهری رایگان است و بلیت بهای سینما نصف قیمت است.
بیشتر بخوانید:
مجله اینترنتی تحلیلک