همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک، در این بخش قصد داریم با معرفی اماکن گردشگری ایران در خدمت شما باشیم. امیدواریم که شما عزیزان بتوانید به این اماکن زیبا سر بزنید و خوشحال می شویم که تجربه های خودتان را با ما به اشتراک بگذارید. این مطلب به معرفی روستای اورامان استان کردستان اختصاص دارد.
روستای اورامان کجاست؟
یکی از دیدنی ترین جاذبه های گردشگری استان کردستان روستایی است به نام اورامان که در دل رشته کوه های زاگرس قرار دارد. اورامان در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مریوان و ۱۷۰ کیلومتری سنندج واقع شده است.
اورامان تخت سرزمینی وسیع و کوهستانی است که سراسر جنوب کردستان را در برگرفته است و روستای اورامانات بخشی از این سرزمین وسیع به شمار میآید.
اورامان در زبان کردی “هورامان” تلفظ میشود که در ترجمه این واژه اینگونه آمده است که “هور” به معنی اهورا و “مان” هم به معنی خانه است و هورامان را به معنی خانه و سرزمین هم معنی کرده اند.
بیشتر بخوانید: دریاچه شورابیل اردبیل تنها دریاچه طبیعی درون شهری ایران
روستا اورامان قدمتی دیرینه در تاریخ دارد و وجود آثار و بقایای آتشکدههای فراوان در اطراف آن نشانگر این موضوع است که مردم این نواحی پیش از گرویدن به اسلام زرتشتی بودهاند.
بر اساس مدارک برجای مانده، در نزدیکی دهکده های ناو، هجیج و اسپریز، (این دهکدهها جزو اورامانات هستند) مردمانی زندگی کردهاند که پیشینه آنها حدود ۴۰ هزار سال تخمین زده شده است. همچنین استخوان های انسان های نئاندرتال (گفته میشود انسانهای نئاندرتال در واقع نوعی انسانهای اولیه بودهاند که سرهایشان بزرگ، قد و هیکل کوتاه و بینی کوچکی داشتهاند ولی به شدت نیرومند بودهاند.) در غارهای شانیدر و بیستون کشف شده است که کارشناسان معتقدند قدمتشان بیش از ۴۰ هزار سال است.
محققان در حوالی دهکده روآر مدارکی از جمله یک گور وسیع از جنس سنگ با سقفی به صورت گنبد و تعدادی خانه را پیداکردهاند که نشان میدهد انسانهایی از دوران عصر آهن در این ناحیه زندگی کردهاند و پیشینه آنها را بیش از ۳۰۰۰ هزار سال تخمین زدهاند.
مراسم پیر شالیار در اورامان کردستان
در افسانههای مردم منطقه اورامانات پیری اسطوره ای به نام «پیر شالیار» هست که می گویند صاحب کرامات بوده است. از جمله این کرامات عجیبی که درباره او روایت می کنند ماجرای شفا یافتن «شاه بهار خاتون» دختر شاه بخارا است که «پیر شالیار» او را شفا میدهد. ماجرا از این قرار بوده است که «شاه بهار خاتون» کر و لال است و تمام طبیبان از مداوای او عاجز می مانند تا اینکه آوازه «پیر شالیار اورامی» به بخارا می رسد.
پادشاه بخارا هم شرط کرده است که هر کسی دخترش را شفا دهد او را به عقد وی در می آورد؛ بالاخره عموی پادشاه با عده ای از اطرافیان پادشاه به سمت اورامان به راه می افتند تا دختر را به نزد «پیر شالیار» ببرند. وقتی که نزدیک روستای «اورامان تخت» می رسند گوش های دختر به طوری آنی شنوا می گردند و وقتی هم به نزدیکیهای خانه «پیر شالیار» می رسند صدای نعره دیوی توجه آنها را جلب میکند و سریع دیو از تنوره ای که هم اکنون اهالی به آن «تنوره دیوها» می گویند و نزدیک خانه «پیر شالیار» هست، بر زمین می افتد و کشته می شود، در این اثنا زبان «شاه بهار خاتون» هم باز میشود و شروع به صحبت کردن می کند. پادشاه دخترش را به عقد وی در می آورد و مردم جشن عروسی بزرگی برای پیرشالیار و بهار خاتون برپا میکنند که مراسمی که امروز برگزار میشود سالگرد همان روز است.
این مراسم هر سال دو بار در نیمه بهار و نیمه زمستان برگزار شده و عروسی «پیر شالیار» در سه روز جشن گرفته میشود. مقبره پیر شالیار که از موبدان عبدالقادر گیلانی بوده است در انتهای جاده آسفالته اورامان قرار دارد.
بیشتر بخوانید: معرفی روستای کندوان / شگفت انگیزترین روستای صخره ای جهان
از دوره سلوکی و اشکانی چند پوست نوشته کشف شده که با عنوان بنچاق اورامان از آنها یاد میشود. این مجموعه در درون یک ظرف سفالی در غاری نزدیک روستای پالنگان در دره تنگی ور کشف و به وسیله سعید خان کردستانی به موزه بریتانیا در لندن اهدا شد که در نهایت به کتابخانه بریتانیا منتقل شدهاند.
این پوست نوشتهها به زبان یونانی و پهلوی اشکانی نوشته شدهاند و سند فروش تاکستان و زمین اند که در آنها به اسامی ساکنان منطقه مانند پاتسپار، تیراک پسر آپن و اویل پسر بشنین اشاره شده است. طبق این اسناد در آن دوره اشخاص با نام پدر شناخته میشدند.
در دوره افشار و قاجار برخی از طوایف ساکن اورامانات برای تقویت قوای نظامی نواحی شرقی مازندران و جلوگیری از حملات ازبکان، به نزدیکی گرگان کوچانده شدند.
بعد از اسلام زمانی که مسلمانان به ایران حمله کردند قلعه پالنگان نیز از این حملات در امان نماند حدود سه ماه این قلعه به محاصره مسلمانان درآمد و بعد از سه ماه با همکاری چندین نفر از ساکنان قلعه دروازههای قلعه باز شده و مسلمانان توانستند قلعه را تصرف کنند، اما نتوانستند به زور ساکنان قلعه را مجبور به پذیرش اسلام کنند و تا قرنها بعد نیز ساکنان بر آیین قدیمی خود که همان آیین یاری (اهل حق) ماندند.
مجله اینترنتی تحلیلک