شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
در شرح دعای روز بیست و یک ماه رمضان می‌خوانیم: «خدایا در این ماه راهنمایی برای رسیدنم به خشنودیت قرار ده، راهی برای تسلّط شیطان بر من قرار مده و بهشت را منزل و محل بازگشتم قرار ده، ای برآورنده حاجت‌های طلب‌کنندگان».
«اللهُمَ اجْعَلْ لی فیهِ الی مَرْضاتِکَ دَلیلًا، وَلا تَجْعَلْ لِلشَّیْطانِ فیهِ عَلَیَ سَبیلًا، وَاجْعَلِ الْجَنَّهَ لی مَنْزِلًا وَمَقیلًا، یا قاضِیَ حَوآئِجِ الطَّالِبینَ»
«خدایا در این ماه راهنمایی برای رسیدنم به خشنودیت قرار ده، راهی برای تسلّط شیطان بر من قرار مده و بهشت را منزل و محل بازگشتم قرار ده، ای برآورنده حاجت‌های طلب‌کنندگان».
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان از منظر آیت الله مکارم شیرازی:
ماه رمضان را «شهراللّه» می‌نامند که اشاره به اهمیّت و عظمت ماه مبارک رمضان است؛ وگرنه همه ماه‌ها ماه او است؛ لذا امام مجتبی (ع) خطاب به یارانش فرمود: خداوند ماه رمضان را وسیله آزمایش خلق خود قرار داده که از طریق اطاعتش برای رسیدن به بهشت و رضایت او از یکدیگر پیشی گیرند»
هم‌چنین رسول خدا (ص) در تبیین پاداش‌های الهی روزه‌دارانی که خشنودی خدا را دنبال می‌کنند فرمود: هیچ مؤمنی نیست که برای خشنودی خدا ماه رمضان را روزه دارد جز آن‌که خداوند هفت خصلت برای او قرار دهد: آنچه از حرام در بدنش باشد آب خواهد شد، به رحمت خدا نزدیک شود، کفّاره اشتباه پدرش آدم خواهد بود، خداوند سکرات و سختی مرگ را بر او آسان گرداند، در روز قیامت از گرسنگی و تشنگی در امان خواهد بود، به او ورقه برائت و بیزاری از آتش داده خواهد شد و از خوراکی‌های پاکیزه بهشت به او بخوراند.
علاوه بر این مسأله، دعا مخصوصاً در ماه مبارک رمضان، شب‌های قدر و مانند آن، تأثیر به سزایی در حصول رضایت الهی به همراه دارد.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
مرحوم سیّدبن طاووس در این زمینه می‌گوید: «… همان‌گونه که برای جلب نظر فرمانروایان دنیا، از هیچ کوششی دریغ نمی‌ورزی و به هر طریق ممکن، خشنودی آنان را تحصیل می‌کنی، باید در برابر خداوند و به هنگام خواستن حاجتی از او نیز، در تحصیل رضایتش کوشش فراوان نمایی! مبادا که توجه‌ات به خداوند، از اقبال و توجه‌ات به قدرتمندان دنیا کمتر باشد! اگر چنین باشی و منزلت خدا، در نزد تو، از منزلت آن‌ها کمتر باشد، در حالی که همه آن‌ها مملوک و بندگان خدایند، به یقین خداوند بزرگ را کوچک شمرده‌ای و عظمت و جلالش را به حساب نیاورده‌ای»
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان؛ راه‌های کسب و تحصیل رضای الهی
از جمله بشارت‌های معنوی برای مومنان، خشنودی خداوند است و چه نعمتی بالاتر از این که انسان بداند محبوبش از او خشنود و راضی است؛ همان‌گونه که در قرآن کریم می‌خوانیم: «وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَکْبَرُ؛ و رضا و خشنودی خداوند از همه نعمت‌های بهشتی برتر است.»
مسلما خشنودی خداوند، بی‌دلیل نمی‌تواند باشد بلکه حتما به خاطر ایمان راستین و یا اعمالی است که پیوند انسان را با خدا محفوظ می‌دارد، به تعبیر دیگر انسان ممکن است آلوده گناه شود ولی اگر رابطه خویش را با پروردگار و اولیای الهی به کلی قطع نکند رضای الهی حاصل می‌شود.
لذا آن‌ها که بر اعتقاد حق باقی ماندند و به ثقلین (کتاب و عترت) که پیامبر اکرم (ص) دستور داده بود، تمسّک جستند و به شاخه‌ای از شاخه‌های پر بار شجره طیبه خاندان پیامبر از ائمه معصومین (ع) در آویختند و خطّ نصرت اسلام و مسلمین و هجرت را در پیش گرفتند رضای الهی و خشنودی پروردگار را رقم می‌زنند.
به تعبیر شاعر:
غلام همّت آن قهرمان کون و مکان
که بی رضای الهی نمی‌زند نفسی!
بدین ترتیب مخلصان واقعی، آن‌ها هستند که برای جلب رضای الهی انفاق می‌کنند؛ به عنوان نمونه انفاق آن است که تنها برای جلب رضایت پروردگار باشد، نه برای ریا و خودنمایی، یا جلب آرای دیگران در انتخابات یا تعریف و تمجید مردم یا به قصد جمع کردن مرید و مشتری و اموری از این قبیل، بلکه تنها و تنها به منظور جلب رضای الهی باشد.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
در این راستا باور به قیامت باوری است که مبدأ هرگونه حرکت و تلاش برای کسب رضایت الهی به شمار می‌آید؛ لذا هرگاه انسان نهایت تلاش خود را به کار گرفت در عین حال درها به روی او بسته شد، باید بداند در این امر مصلحتی بوده، بی‌تابی نکند، مایوس نشود، زبان به کفران نگشاید و به تلاش خود ادامه دهد و تسلیم رضای الهی نیز باشد.
شگفتا و بس شگفتا که کسی می‌داند رضای الهی در اطاعت اوست، اما در مخالفت او گام برمی‌دارد. حال آن‌که برای برون رفت از این چالش باید ساعتی برای محاسبه نفس اختصاص دهد؛ یعنی در بخشی از شبانه‌روز فکر کند که در چه مرحله‌ای است، بیندیشد که سال گذشته در چه مرحله‌ای از ایمان و اخلاق بوده‌ام و امسال چگونه‌ام؟ آیا کاری که باعث جلب رضایت الهی باشد از من سرزده است؟
این‌چنین است که در حدیثی از رسول خدا (ص) می‌خوانیم: «نخستین چیزی که به مؤمن در قبرش بشارت داده می‌شود این است که به او می‌گویند بشارت باد بر تو به خشنودی خداوند، به بهشت خوش آمدی»
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان؛ ماه رمضان؛ در بند کننده شیطان
حضرت علی (ع) فرمود: «و صوم شهر رمضان فإنّه جنّه من العقاب؛ روزه ماه رمضان سپری در برابر عقاب است»
تعبیر به «جنّه» (سپر) درباره روزه ماه رمضان که یک وسیله مهم دفاعی در میدان مبارزه است، به خاطر آن است که سرچشمه اصلی گناهان وسوسه‌های شیطان و ابزار شیطان، هوای نفس است. هنگامی که به وسیله روزه، شهوات در کنترل عقل در آیند انسان با این وسیله دفاعی، از حملات شیطان محفوظ می‌ماند.
روزه گرفتن در هر ماه به ویژه ماه رمضان از اسباب زدودن وسوسه‌های شیطانی شمرده شده است؛ در حدیثی پیامبر (ص) فرمود: «مَن سَرَّهُ أن یَذهَبَ کَثیرٌ مِن وَحَرِ صَدرِهِ فَلیَصُم شَهرَ الصَّبرِ وَثَلاثَهَ أیّامٍ مِن کُلّ شَهرٍ؛ هر که از زودوده شدن بسیاری از وسوسه‌های دلش شادمان می‌شود، ماه رمضان و سه روز از هر ماه را روزه بگیرد»
البتّه در برخی روایات مطلق روزه از عوامل دورکننده شیطان به شمار آمده است.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
در روایت دیگری آمده است که پیامبر اکرم (ص) به یارانش فرمود: «آیا شما را آگاه سازم از چیزی که اگر آن را بدانید، شیطان از شما دور شود، مانند دوری مشرق از مغرب؟ گفتند: آری. فرمود: روزه چهره شیطان را سیاه می‌کند».
منزل فتح و ظفر بر جنود و لشکریان شیطان، و رهایی از سلطه آنان و خروج از عالم جهل و طبیعت، از جمله مراحل مهم در سیر و سلوک الی اللَّه و پیمودن راه قرب به پروردگار است.
در این میان تقوا (احساس مسئولیت درونی در برابر فرمان‌های الهی)، خمیرمایه تمام برنامه‌های انبیا و اولیاست و بدون آن، کسی از وسوسه‌های شیطان و هوای نفس رهایی نمی‌یابد.
از سوی دیگر باید دانست نفس اماره در واقع مهم‌ترین ابزار شیطان است و اگر انسان از شر آن رهایی یابد از شر شیطان هم رهایی خواهد یافت.
حال بسیار می‌شود که هوای نفس سبب ارتکاب گناهان مهمی می‌شود و به دنبال آن روح یأس بر کسانی که مرتکب آن گناهان شده‌اند غلبه می‌کند و این یأس آن‌ها را به آلودگی بیشتر و غوطه‌ور شدن در گناهان سوق می‌دهد؛ زیرا آن‌ها فکر می‌کنند آب از سرشان گذشته، بنابراین چه یک قامت چه صد قامت!
لذا ایجاد امید و مبارزه با روح یأس و ایجاد رابطه‌ای معنوی با اولیاء اللَّه سبب می‌شود که تدریجاً از صف آلودگان درآید و از سقوط در دامان شیطان رهایی یابد.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
هم‌چنین یگانه راه برای تقویت روح و تحصیل معنویت و نجات یافتن از وسوسه‌های شیطان، تفکر و تدبر در پیرامون آیات قرآن مجید است، از سوی دیگر توبه گذشته را می‌شوید و باعث نجات از سلطۀ شیطان می‌شود، مشروط بر اینکه بار دیگر شخص توبه‌کار در همان دره شرک و گناه سقوط نکند و دائما مراقب باشد که وسوسه‌های شیطان و نفس او را به خط سابق باز نگرداند.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان؛ اسباب ورود به منزلگاه بهشت؛ این‌گونه و این‌چنین…
در وهلۀ نخست باید گفت اعمال انسان و تقوای او پایه استحقاق بهشت است؛ لذا در روایت پر معنایی از رسول خدا (ص) در تفسیر این مطلب می‌خوانیم: هر انسانی منزلگاهی در بهشت و منزلگاهی در جهنم دارد، کافران منزل دوزخی مؤمنان را به ارث می‌برند و مؤمنان جایگاه بهشتی کافران را!
این تعبیر به خوبی نشان می‌دهد که همه انسان‌ها آزاد آفریده شده‌اند، هم استعداد بهشتی شدن را دارند و هم دوزخی شدن را و این بسته به انتخاب خود آن‌ها است؛ لذا مبدأ سفر طولانی برای ورود به منزلگاه بهشت، از لحظه مرگ و سکرات موت شروع می‌شود و در عالم برزخ ادامه دارد و همچنان در مواقف قیامت و منزلگاه‌های سؤال و حساب و صراط که منازل مخوف و متعدّدی هستند تداوم می‌یابد تا سرانجام به بهشت منتهی شود.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
بی‌شک تقوا هم در جهان برزخ توشه راه است و هم در مواقف قیامت و منزلگاه‌هایی که قبل از ورود به بهشت وجود دارد. آری، زاد و توشه تقوا است که انسان را از این منازل پر خطر، به‌سلامت عبور می‌دهد و به سر منزل مقصود که بهشت برین و جنّات عدن است رهنمون می‌شود.
این منازل عالی وقتی به دام مراد انسان افتد و به او داده شود که رنج کشیده باشد؛ البته برنامه قرآن در همه جا این است که راه بازگشت به سوی ایمان و حق را باز بگذارد لذا می‌خوانیم: «إِلَّا مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَأُولئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّهَ وَ لا یُظْلَمُونَ شَیْئاً؛ مگر آن‌ها که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند، آن‌ها داخل بهشت می‌شوند و کمترین ظلمی به آن‌ها نخواهد شد»
لذا امام صادق(ع) در روایتی نورانی می‌فرماید: توبه کار حقیقی چنان مورد عنایت و محبّت پروردگار قرار می‌گیرد که حاملان عرش الهی نیز برای او استغفار می‌کنند و تقاضای ورود او و خانواده‌اش را در بهشت برین و جنّات عدن می‌نمایند؛ البته باید دانست توبه تنها در این جهان امکان‌پذیر است، نه در جهان دیگر و نه بعد از ورود در جهنم.
شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان
در فراز پایانی دعا به درگاه الهی عرضه می‌داریم: «یا قاضِیَ حَوآئِجِ الطَّالِبینَ؛ ای برآورنده حاجت‌های طلب‌کنندگان».
بارالها! ما را از همسویی و همرنگی با شیطان رهایی ببخش و عاقبت امر ما را ختم به خیر بگردان!
خدایا! تو خود شاهد فقر و نیاز ما هستی، تو خود شاهد کوله‌بار گناهان و خطاهای ما هستی، تو خود از خواسته‌ها و حاجات ما آگاهی، پس آن‌ها را برآورده فرما.
بیشتر بخوانید:
امیدواریم مطلب شرح دعای روز بیست و یکم ماه رمضان برای شما مفید بوده باشد.
مجله اینترنتی تحلیلک
