شاید بارها شنیده باشید که شیرها آلوده به سم آفلاتوکسین هستند. در این مطلب سعی شده تا این سم را مورد بررسی قرار دهیم و قدم به قدم برای شناخت عوارض و راه های مبارزه با آن پیش برویم. با ما همراه باشید.
آفلاتوکسین چیست؟
آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس مایکوتوکسین (سم قارچی) آفلاتوکسین تولید می کنند. پس آفلاتوکسین یکی از سم های قارچی مایکوتوکسین است.
عوارض مصرف سم آفلاتوکسین
مصرف غذاهای آلوده به سم آفلاتوکسین باعث سرطان می شود. سرطان معده و کبد از رایج ترین سرطان هایی است که با مصرف غذاهای آلوده به سم آفلاتوکسین به وجود می آید.
در سال ۱۹۷۴ یک بروز عمده بیماری هپاتیت به علت آفلاتوکسین در ایالت گجراتو راجستان هند گزارش شد که منجر به مرگ ۱۰۶ نفر شد. این بروز دو ماه طول کشید و محدود به یک فرقه بود که قوت غالب آن ها، ذرت آلوده به آفلاتوکسین شده بود. آنالیز آغازین، ثابت کرد که مصرف آفلاتوکسین فلاووس باعث این همه گیری شده است.
همه گیری دیگری از آفلاتوکسین که هم انسان و هم سگ را گرفتار کرد در شمال غربی هند در ۱۹۷۴ گزارش شد.
بیشتر موارد این همه گیری، از مناطق روستایی خاور کنیا در سال ۲۰۰۴ گزارش شد که ناشی از مصرف محصول ذرت خانگی آلوده به کپک بود.
در سال ۲۰۱۳ کشورهایی در اروپا شامل رومانی، صربستان و کرواسی مواردی از آلودگی شیر با آفلاتوکسین را گزارش کردند.
این سم در چه مواد غذایی وجود دارد؟
وجود سم آفلاتوکسین فقط مختص به شیر نیست. این سم ممکن است در شیر، گوشت دام، بر روی خشکبار مانند پسته، بادام، ذرت، سویا و گندم وجود داشته باشد.
شیر چگونه به سم آفلاتوکسین آلوده می شود؟
اگر دام از علوفه کپک زده استفاده کند، آفلاتوکسین به شیر و گوشت دام منتقل می شود و به دلیل این که خاصیت تجمع زیستی دارد اثر خود را در دراز مدت پس از رسیدن به مقدار مورد نظر در بدن بروز می دهد.
در تمام دنیا امکان وجود آفلاتوکسین در شیر وجود دارد، اما مهم ترین مسئله بیشینه مجاز آفلاتوکسین در شیر است، اگر از میزان مجاز بیشتر باشد کارخانه های مواد غذایی اجازه استفاده از آن را ندارند. پس در بیشتر شیرها مقدار بسیار کمی آفلاتوکسین وجود دارد ولی خطرناک نیست.
راه های مبارزه
بهترین راه مبارزه با تولید آفلاتوکسین پیشگیری از کپک زدگی است. در تولید محصولات کشاورزی مانند پسته برداشت محصول باید به موقع باشد و از برخورد محصول با خاک جلوگیری کرد. همچنین محصولات کشاورزی باید در انبارهایی با دما و رطوبت مناسب نگهداری شوند و دام ها نباید از علوفه کپک زده استفاده کنند.
مجله اینترنتی تحلیلک