صندوق (سرمایه گذاری) جسورانه چیست؟
استارتاپ یک شرکت جوان بوده که کسب و کاری را بهتازگی آغاز کرده و یا شروع به توسعه میکند. این شرکتها معمولاً با ایدهای خلاقانه و در عین حال ساده و عموماً نو شروع به فعالیت میکنند.
استارت آپ ها در کنار بقیه کارها به خلق ارزش و رشد اشتغال و… کمک می کنند اما ممکن است در شروع فعالیت سرمایه کافی نداشته باشند و نمی توانند از تسهیلات بانک ها و… استفاده کنند.
به همین دلیل به بازاری نیاز داریم تا سرمایه گذاران خطرپذیر با شرکت در آن سرمایه مورد نظر را فراهم کنند.
بسیاری از شرکت های موفق دو قرن اخیر مانند (اینتل، مایکروسافت، آمازون، فیسبوک، اپل، گوگل و…) در فرآیند رشد و توسعه، توسط سرمایهگذاران خطر پذیر تأمین مالی شدهاند.
صندوق های جسورانه چیست؟ این صندوق ها نوعی صندوق سرمایهگذاری هستند که از کسب و کارهای نوپا حمایت میکند. در واقع این صندوقها، سرمایه لازم برای شرکتها و کسب و کارهای نوپا (استارت آپ) و کارآفرین که مستعد جهش و رشد ارزش بوده و با ریسک بالایی همراه هستند، فراهم میکند. صندوق ها بدین منظور، پروژه مورد نظر را مورد ارزیابی قرار داده و پس از تایید واجد شرایط بودن، منابع مالی به آن تخصیص میدهند.
صندوق جسورانه
صندوق جسورانه (Venture Capital Fund) نوعی صندوق سرمایه گذاری مشترک (mutual fund) است که پول را از سرمایه گذارانی که قصد مشارکت در کسب و کارهای نوپا را دارند جمع آوری کرده و با سرمایهگذاری در کسب و کارهای نوپای کوچک و متوسط که پتانسیل رشد بالایی دارند با ایجاد پرتفوی مدیریت میکند.
ترکیب دارایی این صندوق ها
این صندوق ها در طرحها و شرکتهای تازه تأسیس سرمایه گذاری میکنند. براساس مقررات سرمایه گذاری، معمولاً این صندوق ها بین ۵۰ تا ۶۰ درصد از دارایی خود را در پروژههای نوپا سرمایه گذاری میکنند و مابقی سرمایه خود را به سپردههای بانکی یا اوراق با درآمد ثابت اختصاص میدهند.
صندوق جسورانه مناسب چه افرادی است؟
نام این صندوق تعیین کننده مشتریهای خاص آن است؛ افراد جسور و خطرپذیر! مشتری اصلی صندوقهای جسورانه سرمایه داران شخصی، صندوقهای بازنشستگی، شرکتهای بیمه و نهادهای مالی هستند. از آنجایی که میزان ریسک پذیری این صندوقها بسیار بالاست بعضی از صندوق ها برای ورود افراد حقیقی به این بازار حداقل سرمایه مشخص میکنند.
بیشتر بخوانید: صندوق های سرمایه گذاری و مزایای آن ها
مراحل سرمایه گذاری این صندوق ها
فرآیند سرمایه گذاری صندوق های جسورانه در طرحها و پروژهها به شرح زیر است:
ویژگیهای صندوق های جسورانه
جهت آشنایی بیشتر با ساز و کار صندوقهای جسورانه باید به نکات زیر توجه کرد:
۱- وظیفه بررسی مدارک و شرایط مربوط به تأسیس صندوق جسورانه توسط کمیتهای تحت عنوان «کمیته بررسی صندوق سرمایه گذاری جسورانه» صورت میپذیرد و مجوز نهایی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر میشود.
۲- دوره فعالیت صندوق های جسورانه از روز آغاز فعالیت خود حداکثر ۷ سال است و پس از طی شدن این بازه زمانی، صندوق باید منحل شود.
۳- حداقل مبلغ مؤسسان صندوق در زمان تأسیس ۱۰ میلیارد است.
۴- در زمان تأسیس حداقل سه شخص حقوقی یا حقیقی واجد شرایط، باید حداقل ۵ درصد سرمایه صندوق را پرداخت نمایند.
۵- قیمت اسمی هر واحد سرمایه گذاری ۱۰ میلیون ریال است.
۶- به منظور کاهش ریسک سرمایه گذاری، بیش از ۲۰ درصد سقف منابع صندوق، در یک شرکت خاص سرمایه گذاری نمیشود. تنها یک شرکت میتواند بدون رعایت نصاب فوق تا ۳۰ درصد منابع صندوق را به خود تخصیص دهد.
ریسک های صندوقهای سرمایه گذاری جسورانه چیست؟
به همان نسبتی که سرمایه گذاری در صندوق های جسورانه میتواند جذاب و پر بازده باشد، ریسک پذیری بالایی نیز دارد. بعد از سرمایه گذاری در این صندوق ها نباید توقع بازگشت تمام و یا حتی نیمی از سرمایه را داشت چون هیچ تضمینی برای برگشت سرمایه وجود ندارد.
سرمایه گذاری در یک کسب و کار نوپا بسیار ریسکی است و ممکن است نوسان بالایی داشته باشد. زیرا صندوق جسورانه به امید کسب سود خوب معمولا سرمایه را در چندین کسب و کار نوپا و مخاطرهپذیر سرمایهگذاری میکند که در مجموع و به طور متوازن بازده صندوق سرمایهگذاری جسورانه متوسط یا بالا باشد.
تفاوت صندوق های جسورانه با سایر صندوقها
صندوق سرمایهگذاری پروژه و صندوقهای جسورانه هر دو نوعی از صندوقهای تأمین مالی هستند. تفاوت اصلی این دو در ترکیب دارایی آنهاست.
در صندوقهای سرمایهگذاری پروژه ای معمولا چیزی بیشتر از ۹۰ درصد سرمایه روی پروژه مورد نظر سرمایهگذاری میشود در حالی که در صندوق های جسورانه میزان سرمایهگذاری روی پروژه نوپا حداکثر ۶۰ درصد است.
این تفاوت ترکیب داراییها روی سیاستهای صندوق و میزان ریسک پذیری و سوددهی آنها تاثیرگذار است. میزان ریسک پذیری صندوق جسورانه نسبت به صندوق پروژه بیشتر است و در مقابل به همین نسبت میزان سوددهی صندوقهای جسورانه نیز بالاتر است.
تفاوت دیگر صندوقهای سرمایهگذاری جسورانه و پروژهای در امکان سرمایهگذاری افراد حقیقی در این صندوقها است.
واحدهای سرمایهگذاری صندوق های جسورانه به دلیل ریسک بالا تنها توسط نهادهای مالی و افراد ثروتمند تهیه میشوند در حالی که برای سرمایهگذاری در صندوقهای پروژه این شرط وجود ندارد و همه افراد میتوانند در این نوع صندوقها سرمایهگذاری کنند.
این صندوقها به دلیل تمرکز بر سرمایهگذاری روی شرکتهای نوپا با صندوقهای سرمایهگذاری مشترک متفاوتند. تمامی کسب و کارهایی که سرمایهگذاری جسورانه دریافت میکنند، پتانسیل رشد و ریسک بالاتری نسبت به سایر صندوقها دارند، بنابراین برای افق سرمایهگذاری بلند مدت مناسب هستند.
چگونه در این صندوق ها سرمایه گذاری کنیم؟
برای سرمایه گذاری در صندوقهای جسورانه مشابه اغلب صندوق های سرمایه گذاری باید از طریق دفاتر مورد تایید این صندوق ها و یا وب سایت رسمی صندوق اقدام شود.
بعضی از صندوقهای جسورانه به صورت (ETF) و یا قابل معامله در بازار بورس فعالیت میکنند یعنی برای سرمایه گذاری در این صندوق ها پس از اخذ کد معاملاتی حتما از طریق یک کارگزاری واحد سرمایه گذاری آن صندوق را تهیه کنید.
انواع صندوق های جسورانه در ایران
با توجه به فعالیت بالای صندوقهای جسورانه در دنیا، در سالهای اخیر صندوق های جسورانه مختلفی نیز در ایران فعالیت خود را آغاز کردهاند.
براساس فهرست اعلام شده توسط شرکت فرابورس ایران، صندوق های جسورانه در حوزههای متعددی اکنون در حال فعالیت هستند. اطلاعات جزئی مرتبط با این صندوق ها از جمله اساسنامه، امیدنامه و سایر مدارک را نیز میتوان هم از سایت اختصاصی صندوق مورد نظر و هم از سایت کدال کسب کرد.
امیدواریم مطلب صندوق جسورانه چیست و عملکرد آن ها چگونه است؟ برای شما سودمند بوده باشد.
مجله اینترنتی تحلیلک