صندوق سرمایه گذاری شاخصی چیست؟

اگر علاقه ای به بازار سرمایه و سرمایه گذاری داشته باشید حتما تا به حال در مورد شاخص بورس شنیده اید. شاخص کل بازار بورس میانگین فعالیت کل نمادهای فعال در بورس است ولی به دلیل فرمول محاسبه ای که دارد شرکت هایی که بزرگ تر هستند تاثیر بیشتری در آن دارند و به اصطلاح به این سهم ها، سهم های شاخص ساز گفته می شود. صندوق سرمایه گذاری شاخصی براساس سرمایه گذاری در سهم های شاخص ساز بازار فعالیت می کند.

تاریخچه صندوق های شاخصی

ایده این صندوق ها از فرضیه بازار کارا است. در این فضا اگر انتظارات و اطلاعات همه مشارکت کنندگان در بازار به خوبی توسط قیمت ها نشان داده شود تغییر قیمت ها غیر قابل پیش بینی است بنابراین نمی توان بدون هزینه و ریسک بازده بالاتری از شاخص بازار به دست آورد.

این ایده باعث شد تا برای اولین بار فردی به نام جان بوگل به فکر طراحی چنین صندوق هایی بیفتد.

شاخص های سرمایه گذاری شاخصی

صندوق‌‌های سرمایه‌ گذاری شاخصی، صندوق‌هایی هستند که منابع مالی جمع‌آوری ‌شده را درست به شکلی سرمایه‌گذاری می‌کنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخص‌های بازار سرمایه را به دست بیاورند؛ نه کمتر، نه بیشتر.

تعریف صندوق سرمایه گذاری شاخصی

صندوق های سرمایه گذاری شاخصی یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند که هدف آن‌ها نزدیک شدن و پیروی از یکی از شاخص‌های بازار سرمایه است. یعنی هدف‌شان نزدیکی به یکی از بازارهای سرمایه است که این بازار در ایران معمولا بازار سهام انتخاب می‌شود و صندوق‌های شاخصی سعی دارند خودشان را به شاخص بورس نزدیک کنند.

صندوق های سرمایه گذاری شاخصی می توانند هر شاخصی که مناسب می دانند را به عنوان شاخص خود در نظر بگیرند مثلا شاخص طلا، بازار بورس، فروش خودرو و … اما تنها شاخص مورد اقبال برای فعالیت در صندوق های سرمایه گذاری در ایران شاخص بازار بورس است. این شاخص می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد.

بیشتر بخوانید: صندوق های سرمایه گذاری و مزایای آن ها

معرفی صندوق‌ های سرمایه گذاری شاخصی فعال در ایران

در کشور ما در حال حاضر تنها ۳ صندوق سرمایه گذاری شاخصی فعال هستند.

۱.صندوق شاخصی فیروزه

صندوق شاخصی شرکت بزرگ فیروزه در سال ۱۳۹۳ زیر نظر سازمان بورس تاسیس شده است.

۲.صندوق شاخصی کارآفرین

شروع فعالیت صندوق شاخصی کارآفرین از سال ۸۹ بوده و متولی این صندوق موسسه حسابرسی فریوران است. ضامن نقد شوندگی شاخصی کارآفرین بانک کارآفرین است. واحدهای این صندوق به صورت عادی عرضه می‌شود.

۳.صندوق سرمایه گذاری شاخصی کاردان

صندوق سرمایه گذاری شاخصی کاردان با نام تجارت شاخصی کاردان از سال ۹۴ شروع به فعالیت کرده است. متولی این صندوق «مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی» است. این صندوق ضامن نقد شوندگی دارد و ضامن آن شرکت «تامین سرمایه کاردان» است.

خرید و فروش صندوق های شاخصی

در این صندوق‌ها تنها زمانی خرید و فروش سهام ضرورت می‌یابد که پولی به‌ واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود.

مزیت اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن‌ و حذف ریسک مدیریت صندوق‌ است.

بیشتر بخوانید: از انواع صندوق های سرمایه گذاری خبر دارید؟

مزیت‌های این صندوق ها

بزرگترین مزیت صندوق‌ های سرمایه گذاری شاخصی‌ کاهش هزینه‌های سبدگردانی و مدیریت صندوق است. چون این نوع صندوق‌ها در نهایت باید شبیه به شاخص کل بازار بورس باشند در هزینه‌ها حداکثر صرفه‌جویی را انجام می‌دهند تا از متوسط شاخص کل کمترین میزان انحراف را داشته باشند.

همچنین در این صندوق‌ها مدیریت نقشی غیرفعال دارد و ریسک مدیریت صندوق حذف می‌شود زیرا هدف مدیران رسیدن به سود نیست و آن‌ها سعی می‌کنند تا وزن اوراق موجود به شاخص‌ مبنا نزدیک باشد.

معایب

انعطاف این صندوق‌ها در شرایط مختلف بازار بسیار کمتر از سایر صندوق‌های سهامی است که این موضوع در نوسانات بازار به ضرر سهام‌داران این صندوق‌ها است.

ترکیب دارایی صندوق شاخصی چگونه است؟

ترکیب دارایی‌های هر صندوق سرمایه‌گذاری نشان دهنده استراتژی آن صندوق است. از این جهت صندوق‌های شاخصی بسیار شبیه به صندوق‌های سهامی هستند.

تنها تفاوت ترکیب دارایی صندوق‌های سهامی و شاخصی در انتخاب سهام شرکت‌هاست. صندوق های شاخصی سهام شرکت های بزرگ فعال در بورس را خریداری می‌کنند در حالی که استراتژی صندوق‌های سهامی  کسب سود از خرید هر نوع سهام موجود در بازار بورس است.

صندوق‌ های شاخصی بیشتر حجم دارایی شان را روی سهام شرکت‌های بزرگ و شاخص ساز بورس و مابقی را در سپرده‌های با درآمد ثابت، اوراق قرضه و … سرمایه‌گذاری می‌کنند.

صندوق سرمایه گذاری شاخصی مناسب چه افرادی است؟

ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق های شاخصی از ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سهامی کمتر است و نسبت به دیگر انواع صندوق‌ها میزان مشارکت بیشتری در خرید سهام دارد. برای همین این نوع صندوق‌ها بیشتر مورد توجه افرادی قرار می‌گیرد که تمایل به سرمایه‌گذاری مطمئن در بازار بورس دارند.

چگونه در صندوق سرمایه گذاری شاخصی سرمایه گذاری کنیم؟

بعضی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری به صورت (ETF) فعالیت می‌کنند یعنی به صورت سهام در بازار بورس عرضه می‌شوند که برای سرمایه گذاری در این صندوق ها مشابه خرید سهام نیاز به داشتن کد معاملاتی بورس و عضویت در یک کارگزاری است.

بعضی دیگر از صندوق‌های شاخصی نیز به حالت عادی عرضه می‌شوند. برای سرمایه گذاری در این صندوق‌ها باید از طریق دفتر نمایندگی و یا وب سایت رسمی شرکت نسبت به خرید اقدام کنید.

امیدواریم مطلب آموزشی صندوق سرمایه گذاری شاخصی چیست؟ برای شما مفی بوده باشد.

بیشتر بخوانید:

• صندوق سرمایه گذاری مشترک چیست
• صندوق نیکوکاری چیست؟
• صندوق سرمایه گذاری طلا چیست؟

مجله اینترنتی تحلیلک