غلط ننویسیم قسمت دهم

بیایید با هم درست نوشتن را تمرین کنیم و زبان فارسی را بدون غلط به کار ببریم.

۱. مهمان یا میهمان

این دو واژه همگون هستند و در جمله ارزش یکسان دارند و می توان آنها را به جای هم به کار برد.

بیشتر بخوانید: ملغمه یا ملقمه ؟ / مهجور یا محجور ؟

۲. می باشد یا است

بعضی از فضلا معتقدند که در نوشته های معتبر فارسی هرگز (می باشد) به جای (است) به کار نرفته و بنابراین این استفاده غلط است.

این حکم درست نیست. البته موارد استفاده (می باشد) به نسبت (است) بسیار اندک است.

با این همه به دو دلیل بهتر است که از استفاده (می باشد) به جای (است) خودداری شود.

اول اینکه (می باشد) و دیگر صیغه های باشیدن در گفتار عادی مردم رایج نیست و البته زبان نوشتار، خاصه در مواردی که با مصطلحات علمی و فنی و مفاهیم تخیلی و استعاری سر و کار ندارد، هرچه به زبان روزمره نزدیکتر باشد بهتر است.

دوم اینکه (می باشد) به عنوان فعل اسنادی هیچ فرقی با (است) ندارد و بنابراین نیازی نیست که جانشین آن شود مگر برای دوری از تکرار، ولی تکرار فعل را لزوما نباید از عیوب نگارش دانست.

۳. میلیون یا ملیون

میلیون از کلمه فرانسوی million گرفته شده و تلفظ و املای صحیح آن میلیون است.

بیشتر بخوانید: گرایشات یا گرایش ها ؟ / قدر یا غدر ؟

۴. ناهار یا نهار

نهار کلمه عربی و به معنی روز است و نباید آن را با واژه فارسی ناهار، یعنی غذایی که در حدود ظهر خورده می شود، اشتباه کرد. بعضی از بزرگان استفاده نهار به جای ناهار را مطلقا مردود می شمارند. اما کلمه نهار لزوما غلط نیست، زیرا می توان آن را مخفف همان ناهار فارسی دانست.

۵. نقایص یا نواقص

این دو کلمه را نباید به جای هم به کار برد.

نقایص جمع نقیصه به معنای عیب و خوی بد است.

نواقص نیز جمع ناقصه به معنای ناتمام و ناکامل است.

بیشتر بخوانید: غلتک یا غلطک ؟ / فرمایشات یا فرمایش ها ؟

۶. نواحی یا نواهی

نواحی جمع ناحیه است.

نواهی نیز جمع ناهیه یعنی نهی شده یا آنچه نباید کرد.

۷. وهله یا وحله

وهله به معنای نوبت، بار به این صورت درست است و وحله اشتباه است.

بیشتر بخوانید: طوفان یا توفان ؟ / سفیر یا صفیر ؟

۸. هوله یا حوله

به معنای دستمال پرزدار مخصوص خشک کردن دست و صورت است. بعضی از محققان معتقدند که املای این کلمه باید به صورت هوله باشد اما املای درست تر حوله است.

۹. نگارشات یا نگارش ها

واژه نگارش فارسی است و جمع بستن آن با (ات) عربی خلاف قاعده است. به جای آن باید گفت: نگارش ها

بیشتر بخوانید: خدمتگزار یا خدمتگذار ؟ / درب یا در ؟

۱۰. نمازگزار یا نمازگذار

گزاردن یعنی به جا آوردن، ادا کردن و نمازگزار یعنی کسی که نماز به جا می آورد. گاهی این ترکیب را به صورت نمازگذار می نویسند که غلط است.

بیشتر بخوانید

تپیدن یا طپیدن ؟ / تشت یا طشت ؟

باجناغ یا باجناق ؟ / پایه گذار یا پایه گزار ؟

باتری یا باطری ؟ / امانت گزار یا امانت گذار ؟

آرایه یا پیرایه ؟ / آزوقه یا آذوقه ؟

در این نوشته به کتاب غلط ننویسیم ابوالحسن نجفی توجه شده است.

در این نوشته به غلط ننویسیم قسمت دهم پرداختیم.

مجله اینترنتی تحلیلک