موزه رختشویخانه زنجان
مجله اینترنتی تحلیلک، در این بخش قصد داریم با معرفی اماکن گردشگری ایران در خدمت شما باشیم. امیدواریم که شما عزیزان بتوانید به این اماکن زیبا سر بزنید و خوشحال می شویم که تجربه های خودتان را با ما به اشتراک بگذارید. این مطلب به معرفی موزه رختشویخانه زنجان اختصاص دارد.
موزه رختشویخانه زنجان
مدیرکل میراث فرهنگی استان زنجان گفته است: بنای رختشویخانه زنجان تنها بنا در جهان با کاربری مخصوص برای رختشویی بانوان است. در هیچ جای دنیا، بنایی با کاربری رختشویی متناسب با شرایط اقلیمی و جغرافیایی که منحصر به گروه خاصی باشد، به غیر از بنای رختشویخانه زنجان احداث نشده است.
رختشویخانه زنجان که در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسیده است، در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی به دست دو برادر به نام های مشهدی اسماعیل (بنا) و مشهدی اکبر (معمار) ساخته شد. شهردار وقت زنجان (توفیقی) زمین آنجا را خرید و دستور ساخت رختشویخانه زنجان را صادر کرد.
شهر زنجان معمولا زمستان های سرد و سختی را پشت سر می گذارد. در آن زمان زنان وظیفه شستن لباس ها را بر عهده داشتند و دشواری این کار در چنین روزهایی برایشان چندین برابر می شد. آنان برای تأمین امنیت و آسایش زنان در یک مکان سرپوشیده رختشویخانه زنجان را احداث کردند.
بیشتر بخوانید: جنگل فندقلو اردبیل بهشت گلهای بابونه اردبیل
آدرس موزه رختشویخانه زنجان
این بنا تقریبا در قلب شهر زنجان و در محلی به نام بابا جامال چوقوری (گودال بابا جمال) احداث شده است که امروزه خیابان سعدی به فاصله یکصد متری از سمت غربی آن می گذرد و از طریق کوچه فرهنگ به ساختمان رختشویخانه دسترسی دارد و آب مجموعه از قنات قلعه حاجی میربهاء الدین تأمین می شده است.
امروزه بنای رختشویخانه زنجان مرمت شده و به عنوان موزه مردم شناسی مورد استفاده قرار می گیرد. در این موزه می توانید با انواع و اقسام لباس های محلی، ابزار و وسایل و زیورآلات زنان این منطقه آشنا شوید.
همانطور که از نامش پیداست، رختشویخانه به اتاقی گفته می شود که برای شست و شوی لباس از آن استفاده می شود. این بنا برای استفاده رایگان عموم ساخته شد و به صورت شبانه روزی از آن استفاده می شد.
رختشویخانه زنجان طراحی زیبا و منحصر به فردی دارد. سالن آن یازده ستون دارد که به طور قرینه به دو قسمت تقسیم شده اند. فاصله ۱۱ ستونی که به طور قرینه سالن را به دو قسمت تقسیم کرده اند در جهت قرینه از چهار واحد حوضچه و مجاری آب در حد فاصل حوضچه ها تشکیل یافته و حدود آن را سنگ های حجاری شده از جنس تراورتن از یکدیگر مجزا می کند. این فضا از سالنی به عرض نزدیک به ۱۴ متر و طول ۶۲ متر و مساحت زیربنای ۸۵۰ متر مربع برخوردار است.
محل شستشوی لباس ها در رختشویخانه زنجان به چهار قسمت تقسیم شده است.
ابتدای شستشو که از انتهای جریان آب است حوضچه مخصوص لباس های بسیار آلوده و لباس های مربوط به افراد مبتلا به بیماری های خاص بوده و مجرای آبی که از حد فاصل حوضچه دوم و سوم عبور می کرد، مخصوص لباس های نسبتا تمیز و محل آب کشی بود. حوضچه چهارم مخصوص شستشوی ظروف آشپزخانه بود و بالاخره حوضچه آخری (اولین حوض از حرکت آب)، محل آب تمیز و تامین آب آشامیدنی بوده است.
بیشتر بخوانید: معرفی حسینیه اعظم زنجان / پایتخت شور و شعور حسینی
رختشویخانه مخزنی به طول ۱۷ متر، عرض ۵.۱ متر و ارتفاع ۸ متر دارد که با سه واحد پوشش طاق و تویزه بر روی جرزها و دیوارها سقف شده است. تا ارتفاع چهار متری دیواره های داخلی بنا به نحوی پوشیده شده است که امکان پر کردن آب تا آن سطح وجود دارد که اگر این اتفاق روی می داد امکان گنجایش ۷۴۰ مترمکعب در آن وجود داشته است.
فضایی از این مخزن به ساخت یک تراس اختصاص داده شده است که هنگام ایستادن در آن می توان به محل شست و شوی رخت ها تسلط کامل داشت. این مکان برای اشراف کامل مدیریت به کسانی که در حال استفاده از آن بودند ساخته شده بود.
مجله اینترنتی تحلیلک
