مدارک حرفه ای بورس و آشنایی با مدارک بازار سرمایه

یکی از موضوعات پر اهمیت در بازار سرمایه داشتن دانش و مهارت کافی برای ورود به این بازار است. برای همین موضوع استانداردهایی برای اشخاصی که قصد کار در این بازار را دارند، درست کرده اند. مدارک حرفه ای بورس و گواهینامه بازار سرمایه در این زمینه برای کار و استخدام در شرکت های مرتبط بسیار مفید و لازم است.

مدارک حرفه ای بورس و آشنایی با مدارک بازار سرمایه

اداره کل گواهینامه های سازمان بورس اهدافی از درست کردن گواهینامه های بورسی دارد که می توان به صورت خلاصه در زیر بیان کرد:

• تعیین استانداردهای صلاحیت حرفه‌ای لازم برای فعالیت در نهادهای مختلف فعال در بازار سرمایه در سطوح مختلف و تعریف گواهینامه‌های حرفه‌ای مطابق استانداردهای یاد شده و تعیین نحوۀ ارزیابی اشخاص داوطلب دریافت گواهینامه‌های مذکور.
• ارزیابی یا نظارت بر ارزیابی داوطلبان دریافت گواهینامه‌های حرفه‌ای در بازار سرمایه ایران و صدور یا نظارت بر صدور گواهینامه‌های حرفه‌ای پس از اجرای ارزیابی‌های یاد شده.
• تعیین شرایط تمدید گواهینامه‌های حرفه‌ای بازار سرمایه ایران برای دارندگان آن ها و ارزیابی احراز شرایط مذکور، تمدید یا نظارت بر تمدید گواهینامه اشخاصی که موفق شوند شرایط یاد شده را احراز نمایند.
• ساماندهی فعالیت‌های آموزش عمومی و تخصصی در حوزه بازار سرمایه و نظارت بر نهادهای آموزش دهنده، کانون‌ها و سایر نهادها در اجرای برنامه‌های آموزشی.

بیشتر بخوانید: یک کارگزاری خوب چه ویژگی هایی دارد؟

مزایای دریافت گواهینامه بازار سرمایه (مدارک حرفه ای بورس)

دریافت مدارک حرفه ای بورس و گواهینامه بازار سرمایه مزایای فراوانی هم برای داوطلب و هم کارفرما دارد که در ادامه به آن اشاره می کنیم.

مزایای مدرک بورس برای داوطلب:

• کسب صلاحیت حرفه‌­­ای در بین فعالان بازار سرمایه
• کسب مزیت رقابتی و بهبود در دورنما و پویایی شغلی
• امکان فرصت دستیابی به برخی جایگاه‌های خاص شغلی
• افزایش ارتباطات و امکان ورود به شبکه ارتباطی با افراد حرفه‌ای بازار سرمایه
• امکان معرفی و شناسایی فرد به کارفرمایان و جامعه

مزایای مدارک حرفه ای بورس برای کارفرما:

• افزایش صلاحیت حرفه‌­ای و دانش بنگاه اقتصادی به شیوه‌ه­ای اثربخش و کارا
• صرفه‌ جویی در وقت و انرژی برای گزینش و به کارگماری افراد

مزایای گواهینامه بازار سرمایه برای جامعه:

• ارتقا و بهبود سطح دانش حرفه‌ای فعالان نظام مالی
• کارایی و شفافیت هرچه بیشتر بازارهای مالی
• افزایش صلاحیت‌های عمومی افراد در رابطه با مباحث روز بازار اوراق بهادار
• ایجاد معیارهایی برای افزایش سطح استاندارد فرآیندهای کاری

مدارک حرفه ای بورس و آشنایی با مدارک بازار سرمایه

با توجه به این که براساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه سال ۱۳۸۴، کلیه نهادهای مالی اعم از شرکت‌های کارگزاری، سرمایه‌گذاری، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سبدگردان‌ها، صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های مادر (هلدینگ)، شرکت‌های تأمین سرمایه، مؤسسات رتبه‌بندی، پردازش اطلاعات مالی و مشاور سرمایه‌گذاری تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند، مطابق مقررات فعلی حاکم بر بازار سرمایه تصدی برخی از سمت‌ها در این نهادهای مالی و اعطای مجوز برخی از فعالیت‌ها به این نهادها، منوط به استخدام تعداد کافی از دارندگان این گواهی‌نامه‌ها خواهد بود.

به عنوان مثال معامله‌گران اوراق بهادار و کالا، معامله‌گران قراردادهای آتی، مسئولین سبدگردانی، مدیران صندوق‌های سرمایه گذاری و … در شرکت‌های کارگزاری باید گواهی نامه حرفه‌ای مربوطه را اخذ نموده باشند.

در حال حاضر ۷ نوع گواهینامه حرفه‌ای برای بازار سرمایه ایران طراحی شده است که عبارتند از:

۱ – اصول بازار سرمایه
۲ – تحلیل گری بازار سرمایه
۳ – معامله گری بازار سرمایه
۴ – کارشناسی عرضه و پذیرش
۵ – مدیریت نهادهای بازار سرمایه
۶ – مدیریت سبد اوراق بهادار
۷ – ارزشیابی اوراق بهادار

بیشتر بخوانید: بورس چیست و تاریخچه ورود بورس در ایران

اهمیت گواهینامه اصول بازار سرمایه

یکی از مهم ترین آزمون های سازمان، آزمون اصول بازار سرمایه است. داشتن مدرک این آزمون پیش نیاز شرکت در پنج آزمون دیگر (معامله‌گری ابزار مشتقه، معامله‌گری بورس کالا، معامله‌گری اوراق تأمین مالی، کارشناسی عرضه و پذیرش، مدیریت نهادهای بازار سرمایه) است و همچنین هم نیاز با آزمون تحلیل گری است.

یعنی شرکت در آزمون‎های بورس منوط به قبول شدن در این آزمون است.

کاربرد گواهینامه اصول بازار سرمایه

سمت مدیر سرمایه‎گذاری یا عضویت در گروه مدیران سرمایه‎گذاری در صندوق‎های سرمایه‎گذاری مشترک و سمت کارشناس در شرکت‎های مشاور سرمایه‎گذاری.

معافیت‎ها

1. دارندگان مدرک دکترا یا معادل آن در رشته‌های مدیریت مالی، اقتصاد، حسابداری، بیمه و بانکداری مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری که حداقل دو مقاله علمی پژوهشی در زمینه‌های مرتبط با بازار سرمایه یا حداقل یک کتاب در زمینه مالی تألیف و منتشر کرده‌ باشند، با تأیید کمیته گواهی‌ نامه‌های حرفه‌ای و تصویب هیأت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار بدون شرکت در آزمون، گواهی‌نامه اصول بازار سرمایه را دریافت خواهند کرد.
2. دارندگان مدرک CFA (تمامی سطوح) در صورت کسب حداقل ۵۰ درصد نمره در هر دو ماده امتحانی مقررات اصول بازار سرمایه و اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفه‌ای و همچنین شرکت در دوره آموزشی در مورد اوراق بهادار اسلامی، با تأیید کمیته گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای، گواهی‌نامه اصول بازار سرمایه را دریافت خواهند کرد.
3. دارندگان مدرک CIIA در صورت کسب حداقل ۵۰ درصد نمره در هر دو ماده امتحانی مقررات اصول بازار سرمایه و اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفه‌ای و همچنین شرکت در دوره آموزشی در مورد اوراق بهادار اسلامی، با تأیید کمیته گواهی‌ نامه‌های حرفه‌ای، گواهی‌نامه اصول بازار سرمایه را دریافت خواهند کرد.

استخدام دارندگان گواهینامه‌های بازار سرمایه

بازار سرمایه و شرکت های بسیاری هستند که با کمبود نیروی متخصص رو به رو هستند و بسیاری از افراد با شرکت در این آزمون ها و گرفتن مدارک آن می توانند آینده شغلی خود را تا حد زیادی تضمین کنند.

در حقیقت به سه علت «نیاز به آشنایی و تخصص در بازار سرمایه» که در دانشگاه‌ها به طور معمول آموزش داده نمی‌ شود، «قانون جدید بازار اوراق بهادار» و «روند تخصصی‌تر شدن نیروی انسانی»، این عرصه با کمبود نیروی انسانی به خصوص نیروهای باتجربه روبرو است!

در سال‌های اخیر هم نهادسازی گسترده‌ای در این عرصه صورت گرفته و هم ضوابطی چون «رتبه بندی شرکت‌ها» رویکردی به سمت به کارگیری نیروهای متخصص‌تر دارد.

اگر به ماجرا علاقه‌مند شده‌اید و بدتان نمی آید شغل ثابت خود را نیز در کنار یک بازار مهم سرمایه گذاری تعریف کنید، شاید بهتر باشد برای ثبت‌نام آزمون‌های بازار سرمایه اقدام کنید!

– از زمانی که تعداد آزمون‌ها به ۹ ارتقا یافته، چندان نمی‌گذرد و بنابراین افراد کمی موفق به اخذ گواهینامه در بسیاری از این آزمون‌ها شده اند. به جز آزمون نخست که «اصول بازار سرمایه» است و تقریبا آزمون پایه محسوب می‌شود، دیگر آزمون‌ها تاکنون آمار قبولی چندانی نداشته در صورتی که کارگزاری‌ها و نهادهای مرتبط با بازار سرمایه نیاز به تخصص‌های مختلفی دارند. بورس به تدریج شرایط دشوارتری برای نیروهای استخدامی در نهادهای زیرمجموعه خود وضع کرده که داشتن یک یا چند گواهینامه حرفه‌ای، از جمله آن شرایط است.

– فارغ التحصیلان یا دانشجویان سه رشته حسابداری، اقتصاد و مدیریت مالی بیشتر با مباحث آزمون‌ها آشنا هستند. در این بین «مدیریت مالی» سرفصل‌های بسیاری از این آزمون‌ها را در بر می‌گیرد. در میان رشته‌های مهندسی نیز «مهندسی صنایع» با مباحث آزمون آشناتر است ضمن آن که دقت داشته باشید نهادهای و شرکت‌های مرتبط با بازار سهام، علاقه بیشتری به جذب فارغ التحصیلان رشته‌های فوق دارند و بورس نیز رتبه افراد با این مدارک را بالاتر در نظر می‌گیرد. دقت داشته باشید اگر در این رشته‌ها تحصیل نکرده‌اید، ناامید نشوید و باز هم می‌توانید با قبولی در آزمون‌های فوق، در بازار سهام مشغول به کار شوید.

– دقت داشته باشید که آزمون‌های «معامله‌گری بورس کالا» و «معامله‌گری ابزار مشتقه» در بورس کالا و قراردادهای آتی سهام و کالا کاربرد دارند و نیاز زیادی به این مدارک در بازار وجود دارد اما تاکنون افراد کمی موفق به دریافت گواهینامه حرفه‌ای دو آزمون مزبور شده‌اند.

– با وجود آن که تمرکز نهادها و شرکت‌های مرتبط با بازار سهام در تهران است اما شهرستان‌ها نیز با حضور شعب کارگزاران و شرکت‌ها روبرو هستند و اتفاقا دارندگان مدارک در نقاطی غیر از تهران کمتر است. در صورت استخدام در شهرستان‌ها اما به طور معمول حقوق و مزایایی همچون تهران پرداخت می‌شود.

در پایان این نکته را اضافه می کنیم که با اشتغال در بازار سرمایه فرصت داشتن شغلی ثابت و امکان سرمایه گذاری از نزدیک، توامان فراهم می‌شود و ارزش آن را دارد که برای آینده خود به این مسئله فکر کنید!

سوالات متداول گواهینامه‌های حرفه‌ای بازار سرمایه

۱- چه کسانی امکان شرکت در آزمون‌های حرفه‌ای بازار سرمایه را دارند؟

افرادی که دارای مدرک تحصیلی کارشناسی و بالاتر از یکی از دانشگاه‌ها و مؤسسات آزمون عالی معتبر که مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری باشد، می‌توانند در آزمون‌های حرفه‌ای بازار سرمایه شرکت کنند.

۲- نحوه ثبت نام در آزمون‌ها چگونه است؟

در صورتی که داوطلب عضو سایت نباشد، لازم است ابتدا در قسمت ثبت نام، برای خود یک پروفایل شخصی تشکیل داده و پس از تکمیل موارد مورد نیاز، در زمان مقرر با مراجعه به پروفایل خود نسبت به انتخاب آزمون و ثبت نام اقدام نماید. لینک سایت: https://icmc.seo.ir

۳- نحوۀ برگزاری آزمون‌ها چگونه است؟

در حال حاضر به منظور تسریع بر برگزاری آزمون‌ها و با تمهیدات اتخاذ شده، تمامی آزمون‌های ۷ گانه بازار سرمایه به صورت الکترونیکی و حضوری در محل شرکت اطلاع‌رسانی و خدمات بورس برگزار می‌شود.

۴- چگونه از برنامه زمان‌بندی آزمون‌ها مطلع شویم؟

برنامه آزمون‌ها به صورت سه ماهه بر روی سایت icmc.seo.ir و در قسمت جدول زمان‌بندی آزمون‌ها قرار می‌گیرد. معمولا این برنامه حدود سه تا چهارماه پیش از برگزاری آزمون‌ها بارگذاری می‌شود.

۵- هزینه ثبت نام چگونه پرداخت می‌شود؟

داوطلبین برای پرداخت هزینه ثبت نام باید دارای کارت بانکی عضو شبکه شتاب بوده و رمز دوم خود را از بانک دریافت کرده باشند. به محض انتخاب هر آزمون، داوطلب به درگاه پرداخت الکترونیکی بانک هدایت شده و از آن طریق نسبت به پرداخت هزینه مربوطه اقدام خواهد نمود.

۶- آیا امکان رزرو آزمون بدون پرداخت هزینه امکان پذیر است؟

این امکان در نرم افزار وجود دارد، اما نکته مهم آن است که رزرو هر آزمون تا زمانی امکان دارد که داوطلبین دیگر ثبت نام خود را کامل ننموده باشند. بنابراین، به دلیل آنکه ظرفیت پذیرش هر آزمون محدود است، در صورتی که تعداد ثبت نام شده‌های قطعی به اندازۀ ظرفیت موجود باشد، رزروهای قبلی عملا غیرقابل استفاده خواهد بود. لذا پیشنهاد می‌شود در صورتی که برای شرکت در آزمون مصمم هستید، ثبت نام خود را به روزهای آتی موکول نکنید.

۷- آیا امکان جابجایی آزمون به تاریخ‌های دیگر وجود دارد؟

این موضوع دو شرط دارد: ۱- تا زمانی که موعد ویرایش هر آزمون به اتمام نرسیده باشد. ۲- آزمون مورد نظر هنوز ظرفیت پذیرش داشته باشد. بنابراین در صورت داشتن شرایط ذکر شده، داوطلب می‌تواند شخصا نسبت به تغییر زمان آزمون خود اقدام کند.

۸- منابع و سرفصل‌های آزمون چیست؟

داوطلبین می‌توانند با مراجعه به لینک آشنایی با گواهی‌نامه‌ها و با کلیک بر روی آزمون مورد نظر خود، فایل PDF سرفصل‌های هر آزمون را دریافت کنند.

۹- حد نصاب هر آزمون چگونه است؟

در حال حاضر حد نصاب هر آزمون در قسمت آشنایی با گواهی‌نامه‌ها وجود دارد، لازم به ذکر است ممکن است حد نصاب هر درس با توجه به شرایط و تصمیم کمیته گواهی‌نامه‌های حرفه‌ای بازار سرمایه تغییر کند که قاعدتا در زمان مقرر اطلاع رسانی خواهد شد.

۱۰- آیا پس از ثبت نام قطعی و پرداخت هزینه آزمون، امکان عودت هزینه به داوطلب وجود دارد؟

خیر.

مدارک حرفه ای بورس و آشنایی با مدارک بازار سرمایه

جزئیات آزمون تحلیلگری بازار سرمایه

چنان که پیش از این نیز تبیین شد پیش نیاز شرکت در آزمون تحلیلگری بازار سرمایه، داشتن گواهینامه اصول بازار سرمایه است. فقط افرادی می‌توانند در این آزمون شرکت کنند که قبلاً یکی از گواهینامه‌های اصول بازار سرمایه، اصول مقدماتی بورس اوراق بهادار یا اصول مقدماتی بورس کالا را دریافت کرده باشند. حد نصاب قبولی در این آزمون در هر درس ۳۵ از ۱۰۰ است و نمره کامل باید حداقل ۵۰ از ۱۰۰ باشد. تعداد پرسش‌های مطرح شده در این آزمون ۱۴۰ پرسش است که باید نهایتاً طی ۱۹۵ دقیقه از سوی متقاضیان پاسخ داده شود.

سرفصل‌هایی که جهت اجرای این آزمون لازم است از سوی متقاضیان مطالعه شود در ۷ سرفصل اصلی خلاصه شده که از جمله آن می‌توان به لغات تخصصی مالی، اقتصاد و درک مطلب متون مالی- اقتصادی زبان به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۲، مباحث پیشرفته در فهم و تحلیل صورت‌های مالی به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۴، مباحث پیشرفته در امور مالی شرکتی به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۴، مباحث پیشرفته سرمایه‌گذاری به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۴، مباحث اقتصاد پیشرفته به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۳، مباحث روش‌های کمی پیشرفته به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۳ و مباحث مقررات تحلیلگری بازار سرمایه به تعداد ۲۰ پرسش با ضریب ۴ اشاره نمود. هر یک از سرفصل‌های مذکور مجموعه‌ای حاصل از ۲ تا ۱۰ زیرفصل هستند که لازم است متقاضیان جهت هر چه بهتر دادن آزمون خود، کاملاً بر آن مسلط باشند.

بیشتر بخوانید:

نوسان گیری در بورس چیست و چه فایده ای دارد؟

فیلتر نویسی در بورس چیست؟

مجله اینترنتی تحلیلک