نوسان گیری در بورس چیست؟

ما در بازار بورس ایران می توانیم به روش های متفاوتی سرمایه گذاری کنیم. همین امر یکی از نقاط قوت برای این بازار محسوب می شود؛ چون می توانید با دیدگاه ها و سرمایه های متفاوت برای خودتان فرصت های معاملاتی متفاوت درست کنید.

نوسان گیری در بورس

نوسان گیری چیست؟

خب حال به این سوال می رسیم که نوسان گیری چیست و چه کاربردی در بورس ایران دارد؟

در جواب این سوال باید گفت نوسان گیری یعنی کسب سود در کمترین زمان ممکن در بازار. البته منظور از کوتاه در مقایسه با سرمایه گذاری های بلند مدت است.

نوسان گیری معنایش را همراه خود دارد. استفاده از نوسان‌های بازار. بازار بورس بازاری پر تلاطم است. هیچ گاه آن را همچون یک دریای بی موج و راکد نمی‌بینید. البته شاید گاهی، مدتی یک دست پیش برود اما خب ذات بازار بالا و پایین‌هایی است که به خود می‌بیند.

در بازار بورس هر معامله گری استراتژی مخصوص به خود را دارد و ممکن است برخی روی سهام‌های بلند مدت سرمایه گذاری کنند. سهام‌هایی که سود ده هستند اما باید در نگهداری آن‌ها صبور باشید.

از طرف دیگر برخی سهام داران خیلی تمایلی به خواباندن سرمایه خود در سهام‌های بلند مدت ندارند و ترجیح می‌دهند در کوتاه مدت سهامی را خرید و فروش کرده و در این بین از سودی که به دست می‌آید بهره مند شوند. خب البته معاملات این چنینی با ریسک بیشتری هم همراه هستند.

نوسان گیرها معمولاً اهل دریافت سود نقدی سهام نیستند زیرا خیلی بعید است که یکسال سهامی را نگاه داشته تا با آن به مجمع بروند و سود DPS دریافت کنند. بنابراین سودی که به آن دلخوش می‌کنند همان سود سرمایه‌ای است. یعنی سودی که از اختلاف قیمت خرید و فروش سهام نصیبشان می‌شود و حاصل هنر سرمایه داری خودشان است.

نوسان گیری بورس

نوسان گیران به چند دسته تقسیم می‌شوند؟

افرادی که به دنبال نوسان گیری در بورس هستند، به ۲ دسته تقسیم می‌شوند:

۱. دسته‌ی اول افرادی هستند که خود، آغازکننده‌ی موج صعودی برای سهم هستند.

۲. دسته‌ی دوم از نوسان‌گیران هم موج‌سوار هستند؛ آن‌ها بر موج ایجاد شده سوار شده و روند را پیش می‌برند.

برای نوسان گیری در بورس در ابتدا، دسته اول از نوسان‌گیران به خریدهای پله‌ای در سهم اقدام می‌کنند. سپس زمانی‌که سهم به اصطلاح خشک شد، سهم را صف خرید کرده و شروع به انتشار اخبار مثبت در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌کنند.

بعد از آن‌که اخبار مثبت سهم منتشر شد، دسته دوم وارد سهم شده و بر موج ایجاد شده سوار می‌شوند. در پی معاملات این دو دسته، قیمت سهم افزایش پیدا می‌کند و صف خرید روی سهم تشکیل می‌شود.

رفته رفته عرضه‌ی سهام شرکت نیز زیاد می‌شود و در این حالت، گروه اول از نوسان‌گیران از سهم خارج می‌شوند. حال اگر در این مرحله، بازیگر جدید وارد سهم شود، شاهد ادامه‌ی افزایش قیمت خواهیم بود.

در غیر این صورت سرمایه‌گذارانی که در مرحله‌ی آخر رشد سهم و صرفاً به دلیل اخبار مثبت وارد سهم شده بودند، زیان و در نهایت هم با شناسایی زیان از سهم خارج خواهند شد.

ویژگی افراد نوسان گیر چیست؟

فعالان بازار سرمایه برای اینکه بتوانند به نوسان گیران موفقی تبدیل شوند نیازمند دانش، مهارت و ویژگی هایی خاص رفتاری هستند؛ منظور از دانش همان تحلیل تکنیکال و داشتن اطلاعاتی در زمینه تحلیل بنیادی است. نوسان گیران باید به اصول و تکنیک های تحلیل تکنیکال مسلط باشند و بتوانند به درستی از این ابزار جهت پیش بینی قیمت استفاده کنند.

سرمایه گذاران برای فعالیت به این شیوه باید خودشان را به خوبی بشناسند و با علم به توانایی های خودشان و دوری از توهم بصورت واقع بینانه خرید و فروش کنند؛ تا در درجه اول قدرت تحلیل گری خود را بالا برده و در درجه دوم با گذر زمان و بیشتر شدن معاملاتی که انجام می دهند تجربه معامله گریشان بیشتر شود تا مهارت لازم برای تبدیل شدن به یک نوسانگیر حرفه ای را کسب کنند.

همچنین در کنار این موارد اگر فرد نوسان گیر منظم نباشد و بطور روزانه و لحظه ای سبد و نمودار های قیمت را چک نکند خیلی زود در نوسان گیری شکست می خورد! در نوسان گیری داشتن نظم، قدرت تحمل ریسک، مدیریت رفتار و هیجانات، علم تحلیل گری و پایبندی به استراتژی معاملاتی بسیار مهم است و در موفقیت افراد بسیار اثرگذار خواهد بود.

چگونه سهام مناسب نوسان گیری را انتخاب کنیم؟

شاید از خودتان بپرسید که چگونه می‌توان سهام مناسب نوسان گیری در بورس را تشخیص داد؟ همان طور که تاکنون متوجه شده‌اید، منظور از واژه «نوسان» در واقع همان تغییرات قیمت سهام است که در بازه‌های زمانی مختلف ایجاد می‌شود.

از آن جایی که بورس یکی از بازارها با بیشترین دفعات تغییر قیمت در واحدهای زمانی مشخص است، انتخاب خوبی برای نوسان گیری به حساب می‌آید.

سهام مناسب نوسان گیری

مورد دیگر مربوط به سهم‌هایی با شناوری بالا یا خیلی پایین است. بالاتر بودن قیمت آخرین معامله، از قیمت پایانی سهم در روز معاملاتی قبلی، از دیگر موارد مورد توجه نوسان‌گیران است. از دید نوسان‌گیران، سهم‌هایی که در روزهای قبل تعداد معاملات بالاتری داشتند از شانس بیشتری برای رشد در روزهای آتی برخوردارند.

بیشتر بخوانید: اندیکاتور چیست و چه کاربردی در تحلیل دارد؟

مزایای نوسان گیری در بورس چیست؟

احتمالا عبارت «مزایای نوسان گیری» باعث تعجب شما می‌شود! چرا که در کشور ما بیشتر فعالان بازار بورس، سفته‌بازان را افرادی خطرناک با اخبار رانتی خاص می‌شناسند اما حقیقت امر متفاوت از این دیدگاه است.

بازار سرمایه بدون نوسان‌گیران با کمبود یک رکن مهم مواجه است و البته در صورت زیاد شدن سفته‌بازان نیز تعادل بازار حفظ نخواهد شد. کمیته قراردادهای آتی آمریکا، سفته‌باز را معامله‌گری تعریف می‌کند که ریسک معاملات را نادیده می‌گیرد یا آن را کم‌ اهمیت قلمداد می‌کند و با هدف کسب سود از پیش‌بینی‌های درست حرکات قیمتی، وارد معامله می‌شود.

‌همچنین ویکتور نیدهوفر، سفته‌ باز مشهور در کتاب ‌«‌سفته‌باز به‌ عنوان قهرمان‌»‌ می‌نویسد: لازم است علاوه ‌بر اصولی که منجر به کسری و مازاد می‌شوند، نقش سفته‌بازان را نیز در نظر گرفت. وقتی محصول به قدری کوچک است که در حد نرمال، مصرف آن منجر به رضایت نمی‌شود؛ سفته‌بازان با هدف کسب سود از خرید محصول کمیاب، وارد صحنه خواهند شد.

خرید آن‌ها باعث می‌شود قیمت افزایش پیدا کند؛ به عبارتی مصرف از عرضه پیشی می‌گیرد. تولیدکنندگان با مشاهده قیمت بالا، تشویق می‌شوند تولید را افزایش دهند تا بتوانند کمبود و کسری را جبران کنند و در این حالت بازار از حالت رکود خارج می‌شود.

از طرف دیگر، وقتی قیمت بیش از تصورات سفته‌بازان است، اشتیاق مصرف و صادرات کاهش می‌یابد و در این زمان نوسان‌گیران اقدام به فروش می‌کنند. این فروش باعث جو منفی و کاهش قیمت خواهد شد، عده‌ای در این کاهش قیمت مشتاق خرید می‌شوند و بازار مجددا به حرکت در می‌آید.

گفتنی است که در روند سفته‌بازی، مقادیر زیادی از حجم معاملات روزانه می‌تواند به نقدشوندگی بازار کمک کند، بنابراین ریسک نقدشوندگی تا حدودی کاهش می‌یابد و در نهایت، شکاف قیمتی بین عرضه و تقاضا نیز پر می‌شود. این موضوع را در نظر داشته باشید که فعالان بازار همواره به‌ دنبال کسب بیش‌ترین سود در کم‌ترین زمان ممکن هستند و نوسان گیری، به شرطی که با مهارت بالا انجام شود، می‌تواند شما را به این هدف برساند.

در حقیقت این سوددهی در بازه زمانی کوتاه باعث شده است که بسیاری افراد به دنبال مقالات یا دوره‌های آموزش نوسان گیری در بورس باشند و استراتژی معاملاتی خود را بر این اساس تنظیم کنند.

مضرات نوسان گیری در بورس

اکنون که به ضرورت وجود سفته‌بازان در بازار پی بردیم، لازم است با مضرات نوسان گیری نیز آشنا شویم اما برای این منظور بهتر است ابتدا بررسی کوتاهی بین تفاوت نوسان‌گیر و سهامدار داشته باشیم.

نوسان‌گیر کسی است که شناسایی حد ضرر و حد سود را الگوی کار خود قرار می‌دهد؛ بنابراین نوسان‌گیران صف‌های خرید و فروش را بدون توجه به اتفاقات درونی شرکت و معمولا بسته به جو حاکم بر بازار ایجاد می‌کنند اما در این مواقع معامله‌گران با استراتژی بلندمدت با دوری از هیجانات صف‌ها، همچنان سهامداری می‌کنند.

حال با توجه به این تفاوت، می‌توانیم مضرات نوسان گیری در بازار را بررسی کنیم.

افزایش بسیار زیاد سفته‌بازی در یک بازار می‌تواند باعث تحریف قیمت‌ها از ارزش واقعی آن‌ها شود. به همین دلیل تناسب سفته‌بازی و سهامداری در بازارهای مالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در همین رابطه ابزارهایی برای «مقابله» یا «حمایت» از نوسان گیری طراحی شده‌اند.

از نمونه رخدادهای منفی ناشی از نوسان گیری در بازارهای مالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

حباب قیمتی بورس انگلستان که باعث سقوط قیمت‌ها پس از یک رشد قابل توجه شد.

سقوط بورس آمریکا در سال ۲۰۰۸ که از دلایل اصلی آن عدم تناسب نوسان گیری و سهام‌داری بود.

در ایران نیز در سال ۹۲ که بورس به ‌صورت مداوم در همه رسانه‌ها تبلیغ می‌شد با ورود افرادی مواجه شد که هیچ شناخت و پیش‌زمینه‌ای از بورس نداشتند و همه به‌ دنبال کسب بیشترین بازدهی در کمترین زمان ممکن بودند. افزایش نوسان‌گیرهای تازه‌‌وارد، یکی از دلایل رشد قیمت و پس از آن سقوط بورس اوراق بهادار بود.‌ این اتفاق در سال ۹۹ نیز پیش آمد.

در نظر داشته باشید که نوسان گیری برای افرادی که این کار را در بازار انجام می‌دهند هزینه‌هایی از جمله کارمزد، مالیات و … به‌ همراه دارد که هر چند ممکن است کوچک به نظر برسد، اما با تکرار این روند، در طولانی‌مدت با رقم بالایی مواجه خواهید شد.

همچنین نوسان گیری در بورس یا سایر بازارهای مالی نیاز به تجربه و شناخت بازار و داشتن مهارت در تابلوخوانی و بازارخوانی دارد و می‌توان گفت که هر سرمایه‌گذاری قادر به انجام این کار نیست.

چه ‌بسا سرمایه‌گذارانی که بدون تجربه کافی به دنبال نوسان گیری رفته‌اند و طولی نکشیده است که بخشی از سرمایه خود را از دست داده‌اند. بنابراین هرگز نقش دانش، مهارت و تجربه را نادیده نگیرید و اگر قصد فعالیت در این حوزه را دارید، برای آموزش اقدام کنید.

همواره در نظر داشته باشید که نوسان گیری روشی با ریسک بسیار زیاد است و اضطراب مضاعفی را بر فرد تحمیل می‌کند. سفته‌بازان در زمانی بسیار کوتاه تصمیمات مهمی را اتخاذ می‌کنند که می‌تواند سود کلان یا زیان قابل توجهی را برایشان به بار بیاورد. اگر چه داشتن برنامه دقیق و شناخت بازار تا حدودی از این استرس می‌کاهد، ولی به هر حال ریسک بالا و هیجان در دل روش نوسان گیری است.

نوسان گیری در بورس نیازمند تعهد زمانی است. نوسان‌گیران از شروع زمان معاملات (ساعت ۹ صبح) تا پایان روز باید دقیقه ‌به‌ دقیقه آن چه را که در بازار اتفاق می‌افتد نظاره کنند. به همین دلیل، برای افرادی که نمی‌توانند این زمان را در اختیار داشته باشند نوسان گیری در بورس کارایی ندارد. به عبارتی سفته‌بازی را نمی‌توان به عنوان شغل دوم در نظر گرفت.

چگونه می توان در بورس نوسان گیری کرد؟

نوسان گیری در بازار بورس با استفاده از تحلیل تکنیکال، توجه به جو حاکم بر بازار و با استفاده از اطلاعات نهانی امکان پذیر است که در ادامه به شرح کامل آن ها می پردازیم.

۱. نوسان گیری با استفاده از تحلیل تکنیکال

یکی از روش های نوسان گیری در بورس که در حال حاضر خیلی از معامله گران از آن استفاده می نمایند، تحلیل تکنیکال است. به این صورت که معامله گران در این روش با بررسی نمودارها در بازه های زمانی کوتاه مدت سهمی را می خرند و بعد از چند درصد رشد قیمتی آن را خواهند فروخت.

برای مثال: خرید سهم در محدوده های حمایتی که به طور معمول با شانس بازار روبرو است می تواند یکی از این روش ها باشد. البته توجه نمایید که بعضی از نسبت ها می تواند در تحلیل تکنیکال برای نوسان گیری مناسب باشد که یکی از این نسبت ها ATR و یا اندیکاتور AVERAGE TRUE RANGE است.

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی در بورس دارد؟

۲. نوسان گیری با استفاده از جو حاکم بر بازار

بعضی وقت ها مشاهده می کنید که منتشر شدن یک خبر باعث رشد و افزایش قیمت دست جمعی سهام یک گروه می شود در صورتی که ممکن است آن خبر در حد شایعه باشد. در این موقعیت و جو بازار می توانید هم زمان با انتشار خبر سهم را خریده و در یک موقعیت مناسب آن را بفروشید و سودی را شناسایی کنید.

۳. نوسان گیری با استفاده از اطلاعات نهانی

تصور کنید از طرف شخصی اطلاعاتی از وضعیت شرکت به دست شما می رسد که امکان دارد این خبر افزایش سرمایه یک شرکت یا افزایش سود شرکت یا … باشد.

حال ممکن است این خبر دست به دست بچرخد و باعث رشد سهام شرکت گردد. حالا ممکن است که شما به محض اینکه خبر سهم رسید آن سهم را خریده و در پایان ساعت معاملات هم با رشد قیمتی سهم آن را بفروشید و نوسان گیری کنید.

در حالت کلی نوسان گیری در سهم کار سخت و پیچیده ای است که نیاز به تجربه و مهارت فراوان دارد. امکان دارد بعضی اوقات با رعایت بعضی از اصول ذکر شده برای نوسان گیری، بتوانید سودهای مقطعی کسب نمایید ولی توجه داشته باشید که این سودهای مقطعی امکان دارد مقدمه ای برای ضررهای بیشتر باشد.

به همین منظور توصیه می کنیم که دربند فرصت های نوسان گیری در بازار نباشید و اهمیتی به وعده های این چنینی در بازار توسط افراد مختلف ندهید.

البته نباید از این موضوع غافل شد که نوسان گیری در سهم با استفاده از بعضی تکنیک های تابلوخوانی امکان دارد از سهم بازدهی مناسبی را در مدت زمان کوتاه به دست آورید.

مسائلی که باید قبل از نوسان گیری بدانیم

نوسان ‌گیری یک نوع استراتژی معاملاتی محسوب می‌شود که به دنبال استفاده از تغییرات سریع قیمت ها است. کسب سود از این نوع معاملات، دشوار است عواملی چون شناسایی سهام جهت نوسان ‌گیری و تعیین نقطه مناسب جهت خرید و فروش در این نوع معامله دخیل هستند.

در این استراتژی، باید معامله‌ گر آماده نوسان‌ گیری از اصلاح و بازگشت روند براساس روانشناسی رفتار معامله‌ گران، نمودار سهم، حجم معاملات و سفارش ها و نهایتا روند چرخش نقدینگی باشد، پس بسیار مهم است که در جریان شرایط بازار باشید. همچنین مسئله سرعت و دقت عمل از اهمیت بالایی برخوردار است.

شما باید بدانید در چه شرایطی از بازار بیشتر امکان نوسان گیری فراهم است و در چه شرایطی بیشتر باید افق زمانی خود را بلند مدت‌تر کنید، همچنین با تابلوی معاملاتی نمادها نیز آشنا باشید و بدانید هر نمادی شرایط مناسبی برای نوسان گیری و ایجاد بازدهی در کوتاه مدت را برای نوسان گیران فراهم نمی‌کند و این چیزی نیست که بیرون از تابلوی معاملاتی بتوانید به آن برسید.

اگر تابلوی معاملاتی نمادی را همچون یک بازی فوتبال فرض کنید که از ساعت ۸ و چهل و پنج دقیقه صبح کار خود را آغاز کرده و تا دوازده و نیم ادامه می‌دهد و رفتار معامله گران را به مثابه بازیکنان این بازی، شما باید از قوانین این بازی روی تابلو آگاه باشید، رفتار حقیقی ها، حقوقی ها، تعداد و حجم معاملات و… همگی از مواردی هستند که اگر قصد نوسان گیری دارید، باید از آن ها آگاه باشید.

لذا مهارت تابلوخوانی در این استراتژی معاملاتی ضروری است. در این رابطه به این مورد دقت داشته باشید که نوع سفارش گذاری با در نظر گرفتن حجم و قیمت به صورت همزمان در سهم می‌تواند یکی از نشانه‌های نوسان گیری باشد. به سفارش‌هایی که جنبه حمایتی دارند یا از رشد قیمتی جلوگیری می‌کنند دقت کنید.

نکته‌های مهم در نوسان گیری در بورس

یکی از مهم‌ترین اشتباه‌هایی که نوسان گیران تازه‌کار با آن درگیر می‌شوند ضعف در مدیریت درست سرمایه و کم کردن میانگین خرید به هنگام نزول قیمتی است. در این حالت، نوسان گیر، حد ضرری برای خود تعیین نکرده و وقتی قیمت سهم پایین می‌آید، دوباره خرید می‌کند.

این کار به معنای فرو رفتن در باتلاق نزول قیمتی است. معمولا این وضعیت وقتی پیش می‌آید که عرضه‌ها در سهم افزایش ‌یافته و دسته اول نوسان گیر از سهم خارج می‌شوند.

دسته دوم با تکرار خرید در سهم باقی‌مانده و مدام به زیان آن‌ها افزوده می‌شود. نکته‌ دیگری که به فرآیند نوسان گیری لطمه وارد می‌کند، عدم کنترل هیجان سهامدار است.

یک نوسان گیر حرفه‌ای می‌تواند هیجان خود را کنترل کند، از معامله‌های احساسی بپرهیزد و اگر سود مورد نظرش به وجود نیامد در بهترین نقطه از سهم خارج شود. همچنین او باید بتواند در معامله‌ها متمرکز عمل کند و در هر قیمتی وارد سهم نشود.

از آنجایی که درصد سود در این استراتژی محدود است، بنابراین، نوسان‌های صدم درصد نیز برای نوسان گیر اهمیت دارد. گاهی وقت‌ها برای به دست آوردن بیشترین سود، نوسان گیر باید در تمام زمان معاملاتی، سهم را رصد کند تا بتواند در نقطه‌ مناسب وارد یا خارج شود. بنابراین، محدودیت زمانی هم گاهی دست و پای نوسان گیر را می‌بندد.

مجله اینترنتی تحلیلک