«چرا سیگار میکشیم؟»
نیکوتین یا سیگار مخدری خطرناک است که گرایش و مصرف طولانی مدت موجب اعتیاد به سیگار شده و عوارض جبران ناپذیری را برای فرد مصرف کننده به همراه دارد. دسترسی آسان، تبلیغات نامناسب، قیمت ارزان و … از جمله دلایل بالا رفتن تعداد مصرف کنندگان آن در هر جامعه ای است.
امروزه با وجود دانستن عوارض و آسیب های جبران ناپذیر سیگار شاهد بالا رفتن آمار مصرف کنندگان آن حتی در زنان و افراد کم سن و سال هستیم. از همین رو بررسی علل گرایش افراد به مصرف سیگار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. چرا که می توان با آگاهی از علت آن گامی بزرگ در جهت جلوگیری از مصرف سیگار و عوارض جبران ناپذیر آن برداشت.
با ما باشید؛ چرا سیگار میکشیم؟
بیشتر بخوانید: عوارض سیگار و ارتباط با بیماری های مزمن و چاقی
چرا سیگار میکشیم؟
چرا سیگار میکشیم/ سیگار کشیدن والدین
خانواده در شکل گیری شخصیت اعضای خود نقش بسیار پر رنگی دارد و والدین یکی از موثرترین الگوهای رفتاری برای فرزندان خود هستند. از همین رو مصرف سیگار توسط آن ها نقش بسیار مهمی در گرایش فرزندانشان به سیگار دارد.
چرا سیگار میکشیم/ فضای نا آرام خانه
محیط ناآرام و جو پر از تنش خانه، وجود اختلافات مداوم در خانه و … باعث می شود زمانی که فرد به دنبال آرامش است به عوامل بیرونی پناه ببرد. در این صورت انجام رفتارهای پر خطری مثل مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر ممکن است افزایش پیدا کند.
چرا سیگار میکشیم/ رسانه ها، ژست و نمایش
گاهی سیگار کشیدن برای برخی از افراد نوعی رفتار نمایشی و ژست تلقی می شود این افراد به دلیل داشتن الگوهای غلط و شبیه نشان دادن خود به این الگو ها دست به اینگونه رفتارهای پر خطر می زنند. این رفتارها در نوجوانان و زنان بیشتر به چشم می خورد و رسانه ها نقش بسیار زیادی در این الگوسازی غلط ایفا می کنند.
بیشتر بخوانید: آیا ترک سیگار موجب چاقی می شود؟
چرا سیگار میکشیم/ فرار کردن از فشارهای زندگی
شرایط اقتصادی نامناسب و فشارهای زندگی باعث می شود تا بسیاری از افراد برای آرام کردن خود یا فراموش کردن این مشکلات حتی برای یک مدت کوتاه به کشیدن سیگار پناه ببرند.
چرا سیگار میکشیم/ فشار همسالان
نقش همسالان و گروه های دوستانه در گرایش افراد به مصرف سیگار بسیار زیاد و حتی به مراتب مهم تر و اثر گذارتر از نقش والدین محسوب می شود. در سنین جوانی و نوجوانی مورد پذیرش قرار گرفتن از جانب دوستان اهمیت بسیاری دارد؛ از همین رو آن ها برای همرنگ شدن با دوستان خود در برابر هر تقاضا و خواسته ای تسلیم می شوند و ممکن است دست به انجام رفتارهای پر خطری مثل مصرف سیگار، مشروبات الکلی، مواد مخدر و… بزنند.
به طور معمول افرادی که در داخل خانواده های خود مشکلات زیادی دارند و به دنبال منبع بیرونی برای حل این مشکلات می گردند این ناراحتی را با همسالان و دوستان خود تقسیم می کنند و با تشویق یا کپی برداری از رفتار آنان دست به رفتارهای پرخطر می زنند.
چرا سیگار میکشیم/ ژنتیک
برخی افراد به صورت ژنتیکی، بیشتر از سایرین مستعد معتاد شدن هستند. نتیجه یک تحقیق جالبى که در ژاپن صورت گرفته است نشان مىدهد ارتباط مستقیمى بین تمایل به مصرف دخانیات به خصوص سیگار و حضور یک ژن مخصوص به نام CYP2A6 وجود دارد.
از ژن CYP2A6 نیز نسخههاى متفاوتى وجود دارد. این ژن مسئول تجزیه نیکوتین است. نیکوتین از مواد اعتیادآورى است که حضور آن تعادل درونى بدن را برهم مى زند. نتیجه این بررسى نشان مى دهد، ظرفیت هر فرد براى تحمل نیکوتین با فرد دیگر متفاوت است و این مسئله وابسته به آن است که چه نسخه اى از ژن یاد شده در مجموعه ژنوم یک فرد حضور داشته باشد.
بیشتر بخوانید: آیا استفاده از سیگار باعث لاغری می شود؟
چرا سیگار میکشیم/ باورهای غلط
در بیشتر مواقع نداشتن اطلاعات کافی در مورد مضرات سیگار باعث شکل گیری باورهای غلط در مورد مصرف سیگار در افراد می شود و همین باورهای غلط باعث می شود تا افراد عوارض مصرف سیگار مانند سرطان و بیماری های ریوی و… را جدی تلقی نکرده و مدام به مصرف آن بپردازند.
از جمله این باورهای غلط در مورد مصرف سیگار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیگارهای لایت و سبک مضر نیستند.
- خطر سیگار کشیدن برای بیماران قلبی است.
- برخی سیگارها خطری ندارند.
- برای ترک سیگار من خیلی پیر هستم.
- من هرگاه بخواهم میتوانم سیگار را ترک کنم.
- عوارض مصرف سیگار نسبت به قلیان و سایر دخانیات کمتر است.
چرا سیگار میکشیم/ عوامل اجتماعی و فرهنگی
یکی از دلایل اصلی گرایش افراد به مصرف سیگار، وجود داشتن انواع سیگار با انواع طعم ها و شکل ها با جذابیت بصری بالا و دسترسی آسان به آنها در اجتماع است. از طرف دیگر مصرف سیگار توسط هنرپیشه های محبوب در فیلم های مختلف تاثیر غیر مستقیم بسیار زیادی در گرایش طرفداران و دنبال کننده های آن ها به سیگار دارد.
سیگار کشیدن فرزندان در خانواده هایی که سطح فرهنگی و اجتماعی پایینی دارند بیشتر دیده می شود چرا که تصور والدین مبنی بر اینکه در دسترس بودن سیگار از کنجکاوی او می کاهد، معضلی برای کشش فرزندان به سیگار می شود.
بیشتر بخوانید: علت اعتیاد در نوجوانان / دلیل گرایش نوجوانان به مصرف مواد مخدر
چرا سیگار میکشیم/ تابو شکنی
در هرجامعه ای هرکاری که باعث شکستن هنجارهای آن شود به شدت نهی می شود و بسیاری از افرادی که از این قوانین به تنگ می آیند دست به هنجارشکنی می زنند تا مخالفت خود را با این قوانین و هنجارها اعلام کنند.
و از آن جایی که سیگار کشیدن توسط زنان و افراد کم سن و سال در هر جامعه ای مورد نهی قرار می گیرد، افزایش مصرف سیگار توسط آن ها نوعی تابو شکنی محسوب می شود. این افراد با سیگار کشیدن می خواهند نشان بدهند که از قوانین سخت گیرانه جامعه به تنگ آمده اند و پتانسیل انجام هر کار دیگری را نیز دارند. نشانه های این تابو شکنی، ناپسند نشمردن مصرف سیگار توسط زنان و علنی شدن آن در کوی و برزن است.
چرا سیگار میکشیم/ صفات شخصیتی
ویژگی های شخصیتی نقش بسیار مهمی در گرایش افراد به مصرف سیگار دارند. هیجان خواهی زیاد، تنوع طلبی، اضطراب، حساسیت بیش از حد، زودرنجی، خشونت و … از جمله ویژگی های شخصیتی است که باعث می شود افراد نسبت به مصرف سیگار گرایش پیدا کنند.
از طرف دیگر افرادی که فاقد منبع کنترل درونی هستند برای فرار از سختی ها و مشکلات زندگی و به آرامش رسیدن به عوامل بیرونی مانند سیگار یا الکل پناه می برند و تجربه این آرامش لحظه ای باعث تداوم مصرف آن ها می شود.
* منبع کنترل درونی یعنی داشتن وجدان و اخلاق بازدارنده و عاقلانه تصمیم گیرنده که در صورت پرورش آن، فرد هرگز به سمت عوامل بیرونی برای رسیدن به آرامش نمی رود.
مجله اینترنتی تحلیلک