جف بزوس، کارآفرین و تاجر آمریکایی با تأسیس فروشگاه اینترنتی آمازون و شرکت هوافضای بلو اوریجین، اکنون ثروتمندترین فرد جهان است.
جف بزوس مؤسس، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره‌ی بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی جهان یعنی آمازون است. البته او کسب و کارهای دیگری همچون روزنامه‌ی واشنگتن پست و شرکت فضایی بلو اوریجین نیز دارد؛ اما شهرت اصلی خود را مدیون آمازون است. وب‌سایتی که بزوس تأسیس کرد، ابتدا برای فروش کتاب استفاده می‌شد؛ اما امروزه به بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی جهان و بزرگ‌ترین سرویس‌دهنده‌ی خدمات ابری تبدیل شده است. جف بزوس در ۲۷ جولای ۲۰۱۷ با پشت سر گذاشتن بیل گیتس و با ثروتی بیش از ۹۰ میلیارد دلار، به ثروتمندترین فرد جهان تبدیل شد. از آن زمان تا کنون او این رتبه را حفظ کرده و با افزایش ۲.۵ درصدی ارزش سهام آمازون در نوامبر همان سال، ثروتش را به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسانده است.
تولد و تحصیل
جف بزوس متولد ۱۲ ژانویه‌ی ۱۹۶۴ در آلبوکرکی نیومکزیکو است. نام تولد او جفری پرستون جورگنسن بود. نام مادرش ژاکلین و پدرش تد جورگنسن بود. اجداد مادری او از ملاکان تگزاس بودند و پدربزرگ مادری‌اش لارنس پرستون جایس، یکی از اعضای اولیه‌ی کمیسیون انرژی‌های اتمی آمریکا بود؛ او پیش از عضویت در کمیسیون انرژی، در سازمان دارپا مشغول به فعالیت بود و از اعضای پیشگام آن محسوب می‌شد. جف از پدربزرگش به عنوان یکی از بزرگ‌ترین منابع الهام‌بخش زندگی یاد می‌کند. مادر جف، در زمان تولد او تنها ۱۷ سال داشت و ازدواجش با پدر جف تنها حدود یک سال به طول انجامید. در آوریل سال ۱۹۶۸، وقتی جف چهار سال داشت، مادرش با میگوئل مایک بزوس ازدواج کرد. مایک بزوس در دانشگاه نیومکزیکو به کار مشغول بود و پس از ازدواج، جف را به فرزندی پذیرفت. به همین دلیل نام خانوادگی جف از آن به بعد به بزوس تغییر کرد. جف از چهار تا ۱۶ سالگی تابستان‌های خود را در مزرعه‌ی دامپروری پدربزرگش سپری می‌کرد و در آنجا کارهایی مانند تعمیر آسیاب انجام می‌داد. پس از ازدواج، خانواده‌ی بزوس به هیوستون تگزاس نقل مکان کردند و میگوئل در شرکت Exxon مشغول به کار شد. این جابه‌جایی منجر شد تا جف نیز سال‌های چهارم تا ششم تحصیل را در مدرسه‌ی ریور اوکس در هیوستون سپری کند. علاقه‌ی جف به علم و مهارت‌های فنی از همان سال‌های ابتدایی تحصیل مشخص بود. او در کودکی با کیت‌های الکترونیکی مختلف تمرین می‌کرد و حتی یک آژیر هشدار برای اتاقش طراحی کرد. پس از مدتی، خانواده‌ی بزوس به میامی فلوریدا نقل مکان کردند و جف در دبیرستان میامی پالمتو مشغول به تحصیل شد. در زمان تحصیل دبیرستان، جف به برنامه‌ی آموزشی دانش‌آموزان در دانشگاه فلوریدا ملحق شد و در سال ۱۹۸۲، مدال سیلور نایت را دریافت کرد. او دانش‌آموز ممتاز دبیرستان بود و بورسیه‌ی تحصیلی ملی را نیز دریافت کرد. جف بزوس در سال ۱۹۸۶ در مقطع کارشناسی رشته‌ی الکترونیک و کامپیوتر از دانشگاه پرینستون فارغ‌التحصیل شد. درخشش علمی او باعث شد که به عضویت افتخاری انجمن علمی «فی بتا کاپا» نائل شود. او در دوران تحصیل برای مدال افتخاری «تائو بتا پی» نیز انتخاب شد. علاوه بر این افتخارات، بزوس در دوران دانشجویی مدیر بخش پرینستون «سازمان دانشجویی تحقیقات فضایی» (SEDS) بود.
فعالیت کاری
جف بزوس پس از فار‌غ‌التحصیلی به وال استریت رفت و در آنجا، شغل‌های مرتبط با صنایع کامپیوتری را امتحان کرد. یکی از پروژه‌های بزرگ اولیه‌ی او، طراحی و توسعه‌ی شبکه‌ای برای تجارت جهانی برای شرکت Fitel بود. نکته‌ی جالب اینکه او در آن زمان پیشنهادهایی از اینتل و بل نیز داشت. پس از آن او در بنکرز تراست (Bankers Trust) و سپس در شرکت سرمایه‌گذاری D. E. Shaw & Co مشغول به کار شد.
آمازون
بزوس در سال ۱۹۹۴ برای یک سفر از نیویورک به سیاتل می‌رفت که در حین آن، طرح کسب و کار آمازون را پیاده‌سازی کرد. مانند بسیاری از استارتاپ‌های آن روز آمریکا، آمازون نیز کارش را از یک گاراژ شروع کرد. جف بزوس در حال کار برای یک شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری در نیویورک بود و درآمد بالایی داشت. اما پس از اینکه اخبار گسترده‌ای در مورد افزایش استفاده‌ی افراد از اینترنت مطالعه کرد، به کار در این زمینه علاقه‌مند شد. از طرفی، در آن سال‌ها قانون ایالات متحده‌ی آمریکا، شرکت‌های فروش پستی محصول را از پرداخت مالیات در ایالت‌هایی که دفتر فیزیکی نداشتند معاف کرده بود. این اتفاقات دلایلی بودند که بزوس را به ترک کار دائم و تأسیس شرکت جدیدش تشویق کردند. والدین او نیز پس‌انداز بازنشستگی خود به مبلغ ۳۰۰ هزار دلار را به‌عنوان سرمایه‌گذاری وارد آمازون کردند. در روزهای ابتدایی آمازون، آن‌ها یک زنگ برای هر خرید مشتریان طراحی کرده بودند که پس از به صدا در آمدن آن، برای شناسایی خریدار دور هم جمع می‌شدند. پس از چند هفته تعداد خریدها به قدری افزایش یافت که محبور شدند زنگ را قطع کنند. کارمندان آمازون و افرادی که تحقیقاتی در مورد محیط کار این شرکت انجام داده‌اند، معتقدند بزوس مدیری جزئی‌نگر است که علاقه‌ی زیادی به داشتن اطلاعات در مورد همه‌ی اتفاقات شرکت دارد. در سال ۲۰۱۵ مقاله‌ای در نیویورک تایمز چاپ شد که فضای آمازون را سرد و بی‌روح دانست. در این مقاله محیط کاری آمازون خشک و بدون هیچ تفریح و لذتی شرح داده شده بود. جف بزوس سریعا به آن واکنش نشان داد و با یادداشتی که برای کارمندانش فرستاد، ادعاهای نیویورک تایمز را رد کرد. او یک پله هم فراتر رفت و اعلام کرد هرکسی تصور می‌کند ادعاهای مقاله صحیح است، سریعا با او تماس بگیرد. در می سال ۲۰۱۶، بزوس بیش از یک میلیون سهم خود در آمازون را به مبلغ ۶۷۱ میلیون دلار فروخت. در آگوست همان سال، یک میلیون سهم دیگر با میلغ ۷۵۶.۷ میلیون دلار به فروش رفت. تا ژوئن سال ۲۰۱۶، تعداد سهام بزوس از شرکتی که خودش تأسیس کرده‌بود به ۸۳.۹ میلیون سهم رسید. این رقم حدود ۱۶.۹ درصد از سهام آمازون است که ارزش تقریبی آن ۸۳.۹ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
بلو اوریجین
جف بزوس در سال ۲۰۰۰ شرکت فضایی بلو اوریجین را تأسیس کرد. بزوس از ابتدا علاقه‌ی زیادی به فضا داشت و طرح‌های متنوعی برای تأسیس شهرهای فضایی، مراکز تفریحی و هتل‌هایی که تا دو میلیون نفر را به دور زمین می‌گردانند، در سر می‌پروراند. سال‌های ابتدایی تأسیس بلو اوریجین با احتیاط و مخفی‌کاری اطلاعاتی همراه بود. در سال ۲۰۰۶ این شرکت به‌صورت عمومی معرفی شد. دلیل این شهرت، خرید زمینی وسیع برای تأسیس کارخانه‌ی آزمایشگاهی در تگزاس بود. جف بزوس از همان سال‌های ابتدایی شناخته شدن بلو اوریجین، هدف از تأسیس آن را آسان‌تر کردن سفرهای فضایی نامید. او اعتقاد داشت شرکتش مانند بسیاری استارتاپ‌های دیگر تلاش می‌کند افراد مختلف بتوانند به‌راحتی به فضا سفر کنند. او در مصاحبه‌ای که در سال‌های نوجوانی با میامی هرالد انجام داد، از این هدف صحبت کرد. او هدف نهایی را تخلیه‌ی زمین، پاک نگه داشتن و تبدیل آن به یک پارک تفریحی اعلام کرده بود. جف بزوس در سال ۲۰۱۳ مذاکراتی با ریچارد برانسون، مؤسس ویریجین گروپ و رئیس هیئت مدیره‌ی ویرجین گالکتیک انجام داد و طرح‌هایش را برای او توصیف کرد. بزوس برای رسیدن به هدف خود حاضر بود با افراد متعدد با پتانسیل‌های مالی و فکری بالا مذاکره کند. او سیاره‌های هدف سفرها و آزمایشات بلو اوریجین را بسیار گسترده بیان می‌کند و تنها به هدف نهایی یعنی سفر و زندگی مردم در فضا می‌اندیشد. به عقیده‌ی بزوس این هدف بسیار بلندمدت است؛ اما ارزش زمان و هزینه‌های زیاد را دارد.
واشنگتن پست
جف بزوس در پنجم آگوست سال ۲۰۱۳ اعلام کرد که قصد دارد روزنامه‌ی واشنگتن پست را به مبلغ ۲۵۰ میلیون دلار خریداری کند. پس از این اعلام، روزنامه یک مقاله‌ی طولانی در مورد او چاپ کرد و توافق خرید در یکم اکتبر همان سال نهایی شد. او در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۶ اعلام کرد که تصمیم برای خرید این روزنامه بدون هیچ شک و تردیدی انجام شده است.
سرمایه‌گذاری‌های دیگر و بزوس اکسپدیشنز
مؤسس آمازون یکی از اولین سرمایه‌گذاران گوگل است. او در سال ۱۹۹۸ مبلغ ۲۵۰ هزار دلار در این شرکت سرمایه‌گذاری کرد و ۳.۳ میلیون سهم آن را خرید. سهام بزوس در گوگل امروز ارزشی حدود ۳.۱ میلیارد دلار دارد. از دیگر شرکت‌هایی که بزوس در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده، شرکت یونیتی بایوتکنولوژی است. این شرکت اهدافی بلند پروازانه به‌منظور کاهش سرعت یا توقف روند پیری در انسان دارد. عموم سرمایه‌گذاری‌های شخصی بزوس از طریق شرکت بزوس اکسپدیشنز انجام می‌شود و شرکت‌های بزرگ متعددی از جمله ایر بی‌ان‌بی، بیزینس اینسایدر، اوبر و توییتر در میان آن‌ها قرار دارند. جف بزوس در سازمان‌های خیریه و شرکت‌های غیر انتفاعی نیز سرمایه‌گذاری می‌کند. شرکتی که وظیفه‌ی این نوع از سرمایه‌گذاری‌ها را بر عهده دارد، بزوس سنتر است. او مؤسسه‌ی خیریه‌ای با نام بزوس فامیلی فاندیشن نیز تأسیس کرده که یک خیریه‌ی تحصیلی است. سرمایه‌ی اصلی این خیریه از سود والدین بزوس در سرمایه‌گذاری اولیه در آمازون تأمین شده است.
جوایز و افتخارات
جف بزوس در سال ۱۹۹۹ از سوی مجله‌ی تایم به‌عنوان فرد اول سال انتخاب شد. در سال ۲۰۰۸، او از طرف مجله‌ی یو اس نیوز اند ورلد ریپورت به‌عنوان یکی از برترین رهبران آمریکا انتخاب شد. مؤسس آمازون یک دکترای افتخاری نیز از دانشگاه کارنگی ملون دریافت کرده است. در سال ۲۰۱۱، مجله‌ی اکونومیست جایزه‌ی اختراع خود را به خاطر عرضه‌ی آمازون کیندل به جف بزوس و گرِگ زِر اهدا کرد. در سال ۲۰۱۲، مجله‌ی فورچن لقب تاجر سال را به او اهدا کرد. جف بزوس در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ عضو کمیته‌ی اجرایی شورای کسب و کار آمریکا بود. مجله‌ی کسب و کار هاروارد در سال ۲۰۱۴ او را به‌عنوان مدیرعامل سال انتخاب کرد. جف بزوس به مدت سه سال پیاپی در میان ۵۰ رهبر برتر جهان از نگاه مجله‌ی فورچن قرار داشته است. او در سال ۲۰۱۵ در صدر این لیست قرار گرفت. از آخرین افتخارات او می‌توان به جایزه‌ی ۲۵۰ هزار دلاری هاینلین برای تجاری‌سازی سفرهای فضایی در سال ۲۰۱۶ اشاره کرد. او این جایزه را به مؤسسه‌ی SEDS که زمانی عضو آن بود اهدا کرد.
زندگی شخصی
بزوس در سال ۱۹۹۳ با مک‌کنزی تاتل از کارمندان D.E. Shaw ازدواج کرد و در سال ۱۹۹۴ به سیاتل رفت. همسر او در حال حاضر نویسنده‌ی رمان است. این زوج چهار فرزند دارند. جف بزوس در سال ۲۰۱۶ به رؤیای سفر به فضا، رنگی نزدیک به واقعیت داد و در فیلم سینمایی Star Trek Beyond نقش کوتاهی بازی کرد. او در فعالیت‌های سیاسی نیز شرکت کرده و از منتقدین اصلی دونالد ترامپ است. مؤسس آمازون در سال‌های متعدد فعالیت، هدف انتقادهای صریح کارشناسان کسب و کار بوده است و حتی در سال ۲۰۱۴ به‌عنوان بدترین مدیر جهان از طرف «کنفدراسیون اتحادیه‌های کارگری بین‌المللی» انتخاب شد. دبیر کل این انجمن در زمان اهدای این عنوان، او را نماد مدل کاری غیر انسانی مدیران شرکت‌های بزرگ آمریکای شمالی نامید. نیویورک تایمز نیز در مقاله‌ای کار کردن برای او و آمازون را بسیار خسته‌کننده و غیر انسانی نامید و ادعا کرد که عموم کارمندان این شرکت آن را ترک می‌کنند یا اخراج می‌شوند. البته بزوس تمامی این موارد را تکذیب کرده است.
مجله اینترنتی تحلیلک
عالی بود