نور بنفشه آفریقایی

شاید بتوان نور را اصلی ترین عامل در پرورش و نگهداری بنفشه آفریقایی دانست. زیرا در صورت مناسب بودن شرایط نوری (حتی هنگامی که سایر عوامل از قبیل کود، بستر کاشت و … محدودیت ایجاد می کنند) گیاهان کیفیت و سلامت خود را تا حد قابل قبولی حفظ کرده و رشد و گل دهی نسبتا خوبی خواهند داشت. اما چنانچه گیاه نور کافی و مناسب دریافت نکند، تقریبا با هیچ عامل دیگری نمی توان کیفیت را افزایش داد.

هرچند بنفشه آفریقایی را (از این منظر که در نور کم نیز قادر است به زندگی ادامه دهد) از جمله گیاهان مقاوم به سایه (نور کم) می دانند، اما این گیاه آپارتمانی برای رشد مناسب و گل دهی خوب به نور کافی نیاز دارد، به عبارتی در نور کم رشد می کند اما گل نخواهد داد.

در مبحث روشنایی و نیاز نوری باید ۴ عامل زیر را مورد توجه قرار داد:

۱- شدت نور:

مقدار نور مورد نیاز برای بنفشه آفریقایی به عوامل مختلفی از قبیل نوع رقم، مرحله رشد و نمو و سایر عوامل محیطی بستگی دارد.

بهترین راه برای تشخیص اینکه آیا میزان نوری که به گیاه می رسد کافیست یا خیر، این است که چگونگی رشد گیاه را زیر نظر قرار داده و به علایم ظاهری که برگ ها تحت تاثیر نور بروز می دهند توجه کنید. برگ های بیش از حد تیره، با دمبرگ های دراز و کشیده شده به سمت بالا نشانه کمبود شدت نور است، در این شرایط گل دهی بسیار کم یا متوقف می شود. از سوی دیگر در شدت نور زیاد، رنگ برگ ها روشن شده به زردی می گراید، دمبرگ ها کوتاه و تاج گیاه فشرده و متراکم می شود.

همچنین تحت تابش آفتاب مستقیم شدید لکه های سوختگی روی برگ ها پدیدار خواهد شد.

۲- مدت نور:

بنفشه آفریقایی عموما به ۸ تا ۱۲ ساعت نور با شدت و کیفیت مناسب نیاز دارد. شدت و مدت روشنایی رابطه عکس دارند؛ در شدت نور بالا مدت نوردهی کاهش یافته و هرچه شدت نور کمتر باشد باید مدت روشنایی را افزایش دهید.

۳- کیفیت نور:

بهترین طیف نوری برای پرورش بنفشه آفریقایی طیف نزدیک به نور خورشید است.

طول موج های آبی و قرمز بیشترین و طول موج های سبز و زرد کمترین میزان جذب توسط گیاهان را دارند. بنابراین نور تابشی باید حتما شامل طیف های آبی و قرمز باشد. نور آبی برای رشد و نور قرمز و زیر قرمز برای گل دهی ضروری است.

۴- فتوپریود:

بنفشه آفریقایی جزو گیاهان بی تفاوت به طول روز است ولی برای گل دهی مناسب نیاز به حداقل ۶ تا ۸ ساعت تاریکی دارد. به عبارتی طول مدت روشنایی نباید از ۱۶ ساعت بیشتر باشد، در غیر این صورت موجب بروز اختلال در گل دهی خواهد شد.
مدت نور بیانگر مدت زمانی است که گیاه تحت تاثیر نور مناسب با شدت کافی قرار دارد اما مفهوم فتوپریود نشان دهنده نیاز گیاه به تاریکی است.

“پرورش در نور طبیعی”

در صورتی که برای پرورش بنفشه آفریقایی از نور طبیعی خورشید استفاده شود، مدت و کیفیت نور و فتوپریود به طور طبیعی تنظیم می شوند. تنها می توان با جابه جایی گیاهان، تغییر فاصله تا پنجره و یا استفاده از پرده توری و … شدت نور را کنترل کرد.

بهترین پنجره برای پرورش بنفشه آفریقایی پنجره جنوبی است که تقریبا در تمام طول سال شدت نور مناسب و کافی برای بنفشه آفریقایی فراهم می کند. آفتاب تابستان سوزاننده و آسیب رسان است ولی به دلیل زاویه تابش عمودی خورشید، کمتر به صورت مستقیم به داخل اتاق می تابد که می توان با ایجاد قدری فاصله از پنجره و یا کشیدن پرده ای نازک گیاهان را از تابش مستقیم آفتاب محافظت کرد.

پنجره های شرقی و غربی ساختمان هم می توانند برای پرورش بنفشه آفریقایی مناسب باشند، هرچند شدت نور تابشی از این جهات، در فصول مختلف سال تغیر می کند.

نور پنجره شمالی معمولا برای گل دهی بنفشه آفریقایی کافی نیست و بیشتر ارقام برای گل دهی خوب نیاز به شدت نور بیشتری خواهند داشت.

در صورتی که از نور طبیعی (کنار پنجره) برای پرورش بنفشه آفریقایی استفاده می کنید، با هر آبیاری گیاه را ۹۰ درجه (در یک جهت ثابت) بچرخانید تا برگ ها به صورت منظم و متقارن رشد کنند.

“پرورش با استفاده از نور مصنوعی”

بنفشه آفریقایی در نور مصنوعی هم (به شرط تناسب و تعادل شدت، مدت و کیفیت نور) به خوبی نور طبیعی (حتی بهتر!) رشد و نمو می کند. امروزه پرورش دهندگان بنفشه آفریقایی بر اساس سلیقه و میزان دسترسی و با توجه به سایر عوامل (از قبیل هزینه، دما و …) انواع مختلفی از لامپ ها از جمله فلورسنت، LED، SMD و … را به کار می برند.

برای استفاده از نور مصنوعی لازم است به این ۳ مورد توجه کنید:

نوع لامپ، تعداد لامپ و نیز فاصله گیاهان از منبع نور.

انواع لامپ ها، شدت نور و طیف های مختلفی دارند از این رو تعداد و فاصله آن ها تابع نوع لامپ کاربردی خواهد بود.

در آینده با توضیحات تخصصی و تکمیلی مبحث نور مصنوعی رو تکمیل خواهیم کرد.

پرورش و نگهداری و مراقبت از گل هنری است که علاوه بر درآمدزایی بر روحیه و آرامش افراد اثر مستقیم دارد.

ادامه دارد…

مجله اینترنتی تحلیلک