زندگینامه امام زمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک، میخواهیم در این مطلب با زندگینامه، ویژگی های ظاهری و اخلاقی امام زمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بیشتر آشنا بشویم.
زندگینامه امام زمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
محمد بن حسن (عجل الله تعالی فرجه الشریف) دوازدهمین و آخرین امام شیعیان امامی است که در سامرا و در سال ۲۵۵ه.ق دیده به جهان گشود. پدر ایشان امام حسن عسکری (علیه السلام) و مادر بزرگوارشان حضرت نرجس خاتون هستند. دوره امامت ایشان پس از شهادت امام حسن عسکری (علیه السلام) در سال ۲۶۰ قمری آغاز شد و تا پس از ظهور او در آخرالزمان ادامه خواهد داشت. به باور شیعیان، او همان مهدی موعود است که پس از دوره طولانی غیبت، ظهور خواهد کرد، ان شاالله.
بر اساس منابع شیعه، حکومت عباسی در دوره امامت امام حسن عسکری (علیه السلام) درصدد یافتن فرزند وی به عنوان مهدی و جانشین پدر بود و از این رو تولد امام زمان مخفی نگه داشته شد و جز چند تن از یاران خاص امام یازدهم شیعیان کسی او را ندید. از این جهت پس از شهادت امام عسکری (علیه السلام )، بسیاری از شیعیان دچار تردید شدند و فرقه‌هایی در جامعه شیعه پدید آمد و گروهی از شیعیان، از جعفر کذاب، عموی امام زمان، پیروی کردند.
در این شرایط توقیعات امام زمان که عموماً خطاب به شیعیان نوشته می‌شد و توسط نائبان خاص به اطلاع مردم می‌رسید، موجب تثبیت دوباره تشیع گردید؛ تا جایی که در قرن چهارم هجری از میان فرقه‌هایی که پس از امام یازدهم از شیعه منشعب شده بودند، تنها شیعه دوازده امامی باقی مانده بود.
بیشتر بخوانید: زندگینامه امام حسن عسکری علیه السلام
امام زمان پس از شهادت پدرش، در غیبت صغری به سر برد و در این مدت به واسطه چهار نائب خاص با شیعیان ارتباط داشت. با آغاز غیبت کبری در سال ۳۲۹ق، ارتباط مردم با امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از راه نایبان خاص نیز پایان یافت. در اعتقاد شیعیان، مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) زنده است تا زمانی که به همراه حضرت عیسی (علیه السلام) ظهور کند. علمای شیعه درباره دلایل و جزئیات عمر طولانی امام زمان، تبیین‌هایی ارائه کرده‌اند.
به اعتقاد شیعیان، حجت بن الحسن (عجل الله تعالی فرجه و الشریف) در آخرالزمان ظهور میکند و به همراه یارانش حکومتی جهانی برپا می‌سازد و دنیا را که پر از ظلم و ستم شده است، آکنده از عدل و داد می‌نماید. در روایات اسلامی، توصیه مسلمانان به انتظار فرج مورد تأکید فراوان قرار گرفته و شیعیان این روایات را به معنای انتظار ظهور امام زمان می‌دانند.
تفاسیر شیعه با اتکا به روایات معصومان، پاره‌ای از آیات قرآن کریم را درباره امام زمان دانسته‌اند. روایات بسیاری از ائمه درباره امام زمان، زندگی و غیبت و حکومت او نقل شده و کتاب‌های حدیثی فراوانی با هدف نقل این روایات نوشته شده است. علاوه بر کتب حدیثی، آثار تألیفی و تحلیلی بسیاری نیز درباره امام زمان نگاشته شده است.
اهل سنت با استناد به منابع روایی خود، مهدی را منجی آخرالزمان می‌دانند و او را از نسل پیامبر (صل الله علیه و آله و سلم) تلقی می‌کنند، اما با این حال بسیاری از آنها معتقدند که او در آخرالزمان متولد خواهد شد. در این میان برخی از علمای اهل سنت همچون سبط بن جوزی و ابن طلحه شافعی، همانند شیعیان معتقدند مهدی موعود همان فرزند امام حسن عسکری است.
زندگینامه امام زمان
زندگینامه امام زمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
ادعیه و اذکار فراوانی برای ارتباط با امام زمان در عصر غیبت نقل شده است؛ مانند دعای عهد، دعای ندبه، زیارت آل یاسین و نماز امام زمان. بر اساس برخی احادیث، دیدار با امام زمان در عصر غیبت نیز ممکن است و برخی از عالمان شیعه در کتاب‌های خود حکایت‌هایی را از دیدار برخی افراد با امام زمان ذکر کرده‌اند.
اماکن بسیاری در نقاط مختلف به امام زمان منسوب شده است؛ از جمله سرداب غیبت در سامرا، مسجد سهله در کوفه و مسجد جمکران در قم.
زندگینامه امام زمان
ویژگی های ظاهری و اخلاقی امام زمان
در کتاب‌های حدیثی شیعه و اهل سنت، درباره ویژگی‌های اخلاقی و اوصاف ظاهری امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه و الشریف) مطالبی آمده است.
-
- اوصاف ظاهری
در برخی نقل‌ها پیامبر اسلام (صل الله علیه و آله و سلم)، امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) را از نظر خصوصیات جسمی، شبیه‌ترین فرد به خود توصیف کرده است. امام حسن عسکری (علیه السلام) نیز چهره و اخلاق او را شبیه‌ترین به پیامبر دانسته است.
از امام علی (علیه السلام) نقل است: هنگامی که مهدی (عج) قیام میکند، سن او بین سی تا چهل سال خواهد بود.
امام صادق (علیه السلام) او را در چهره جوانی کامل و معتدل توصیف میکند. علامه مجلسی در توضیح این روایت می‌نویسد: مراد از معتدل بودن این است که در سنین متوسط و یا آخر سنین جوانی است.
در کتاب مکیال المکارم، جمال و زیبایی امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، یکی از ویژگی‌های او بیان شده و تأکید شده که مثل ماه می‌درخشد. در نقل‌های مختلف جزییات صورت امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) ذکر شده است. در روایتی پیامبر می‌فرماید: «مهدی از من است، پیشانی گشاده و بینی کشیده دارد.» در روایتی دیگر پیامبر، امام مهدی را دارای رنگ چهره‌ای عربی و اندامی اسرائیلی توصیف میکند که بر گونه راست او خالی است که همانند ستاره درخشان است.
امام باقر (علیه السلام) از پدر و جدش روایت میکند که روزی امام علی (علیه السلام) در حالی که بالای منبر بود، فرمود: «از فرزندان من در آخرالزمان، مردی ظهور میکند که رنگ صورتش سفید متمایل به سرخی و سینه‌اش فراخ و شانه‌هایش قوی است و در پشتش دو خال است، یکی به رنگ پوستش و دیگری مشابه خال پیامبر (صل الله علیه و آله و سلم).»
زندگینامه امام زمان حضرت مهدی (عج) -ویژگی های ظاهری و اخلاقی
- اوصاف اخلاقی و دینی
بر اساس روایاتی، امام مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) از نظر اخلاقی شبیه‌ترین فرد به پیامبر اسلام (صل الله علیه و آله و سلم) دانسته شده است و با توجه به خصوصیاتی که برای پیامبر در آیات و روایات ذکر شده، می‌توان خصوصیات اخلاقی و دینی امام مهدی را با آن توصیف کرد.
ولی دسته‌ای دیگر از روایات به طور مستقل به بیان ویژگی‌های اخلاقی امام مهدی پرداخته است، برای نمونه از امام رضا (علیه السلام) نقل شده است: «او (مهدی) به مردم از خودشان سزاوارتر و از پدران و مادران‌شان برای آنها دل‌سوزتر است.
او از همه مردم در برابر خدا، متواضع‌‌تر و در عمل به آنچه خود بدان فرمان می‌‌دهد، سختکوش‌تر و در دوری گزیدن از آنچه خود از آن نهی میکند، خوددارتر است.» همچنین امام رضا (علیه السلام) وی را داناترین و حکیم‌ترین، پرهیزگارترین، بردبارترین، سخی‌ترین و عابدترین آنان توصیف میکند که فرشتگان با او سخن می‌گویند.
امام حسین (علیه السلام) درباره وی می‌گوید: «مهدی را از روی آرامش و وقاری که دارد و همچنین دانش او به حلال و حرام و نیازمندی مردم به او و بی‌نیازی او از مردم می‌شناسید».
امام صادق (علیه السلام) وی را فردی در نهایت زهد معرفی کرده که پوشاک او سخت و خشن و خوراکش نان جو است. وی بر کارگزاران دولت خود سخت‌گیر و با مردم بسیار بخشنده و با مستمندان مهربان است.
امام باقر (علیه السلام) وی را فردی معرفی میکند که به کتاب خدا عمل کرده و هیچ منکری را نمی‌بیند مگر آن که با آن مخالفت میکند.
زندگینامه امام زمان
زندگینامه امام زمان حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
دوران امامت
امامت حضرت مهدی (علیه السلام) پس از شهادت پدرش امام عسکری (علیه السلام) در سال ۲۶۰ هجری آغاز شد و تا پس از ظهور او در آخرالزمان ادامه خواهد داشت.
در زمان امام حسن عسکری (علیه السلام) مشهور شده بود که شیعیان در انتظار قیام فرزند او هستند. از طرفی دستگاه عباسی در جستجوی آن فرزند بود و به هر نحو می‌کوشید او را دستگیر کند. از این رو امام عسکری در طول زندگی خود، آشکارا پسر خویش را به کسی نشان نداد و حتی او را به بسیاری از پیروان خود -جز چند تن از خواص اصحاب و خویشان نزدیک- معرفی نکرد.
بلافاصله پس از شهادت امام عسکری، اصحاب خاص به ریاست عثمان بن سعید عمری (درگذشت ۲۶۵ یا ۲۸۰ق) به جامعه شیعه اعلام کردند که امام عسکری فرزندی از خود به جای نهاده که اکنون جانشین او و متصدی مقام امامت است، ولی در عین حال جزئیات پنهان نگه داشته می‌شد.
با وجود روشنگری اصحاب امام عسکری، جامعه شیعه عملا در وضعیت نابسامان قرار گرفته بود و بسیاری از شیعیان عراق و بین‌النهرین با پیشامد وضع جدید، سردرگم شده بودند.
در این دوره توقیعاتی از سوی امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) صادر شد که برخی از آنها به اثبات امامت خویش مربوط می‌شد. استدلالی که امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) در این توقیعات، برای اثبات امامت خویش مطرح کرده، تأکید بر استمرار راه هدایت الهی از زمان حضرت آدم تا زمان امام حسن عسکری (علیه السلام) و خالی نبودن زمین از حجت الهی است.
ایشان همچنین سه معیار برای تشخیص امام از مدعیان امامت معرفی کرده است: عصمت، علم و تأیید الهی.
زندگینامه امام زمان
ظهور و قیام
بر اساس آموزه‌های شیعی، حضرت مهدی (علیه السلام) پس از غیبتی طولانی، در آخرالزمان ظهور می‌نماید و با همراهی یارانش قیام میکند و با برپایی حکومتی جهانی، عدالت و صلح را در جهان برقرار می‌سازد. در منابع اسلامی نشانه‌هایی برای ظهور امام زمان ذکر شده است از جمله خروج سفیانی، صیحه آسمانی، قتل نفس زکیه.
علاوه بر احادیث فراوانی که درباره ظهور حضرت مهدی سخن گفته‌اند، مفسران شیعه با استناد به سخنان اهل‌بیت معتقدند، تعدادی از آیات قرآن نیز درباره ظهور سخن گفته است.
بر اساس روایات، امام مهدی (علیه السلام) قیام خود را از مسجد الحرام در مکه آغاز میکند و به همراه یارانش به سمت کوفه حرکت میکند و این شهر را به عنوان مرکز حکومت خود برمی‌گزید.
مجله اینترنتی تحلیلک
