دوشنبه/ 23 مهر / 1403
Search
Close this search box.
زندگینامه مرتضی ممیز

زندگینامه مرتضی ممیز پدر گرافیک معاصر ایران

مرتضی ممیز طراح بی نظیر گرافیک در تهران متولد شد و از همان کودکی استعداد بسیاری در زمینه نقاشی و طراحی داشت. این استعداد و مهارت باعث شد که تحصیلات خود را نیز در این زمینه در فرانسه ادامه دهد. او پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و با پیگیری و ممارستی که داشت توانست گرافیک را به عنوان یک رشته تحصیلی وارد دانشگاه کند.

«زندگینامه مرتضی ممیز پدر گرافیک معاصر ایران»

استاد مرتضی ممیز طراح گرافیک، تصویرگر، استاد دانشگاه و پدر گرافیک ایران است. مرتضی ممیز همان شخصی است که در طول نیم سده فعالیت هنری‌ اش چه در ایران و چه در عرصه‌ های بین‌ المللی در احیا و ابداع هنر گرافیک در ایران و پیشبرد و گسترش فرهنگ ملی و سنت‌ های هنری نقش بارزی ایفا کرده است.

مرتضی ممیز علاوه بر طراحی ها و آثار ماندگارش توانست با پیگیری و ممارست رشته گرافیک را وارد دانشگاه های ایران کند و هزاران جوان با استعداد در این حوزه موفقیت خود را مدیون تلاش های این استاد بزرگ می دانند.

با ما باشید؛

زندگینامه مرتضی ممیز

زندگینامه مرتضی ممیز پدر گرافیک معاصر ایران

دوران کودکی و‌ نوجوانی مرتضی ممیز

استاد مرتضی ممیز در چهارم شهریورماه ۱۳۱۵ در تهران و در خانواده ای هنر دوست متولد شد. او در کودکی علاقه و استعداد خاصی در زمینه نقاشی و طراحی داشت، در دوران متوسطه برای درآوردن خرج تحصیل خود برای مغازه ها تابلونویسی می کرد.

بیشتر بخوانید: زندگینامه فریدا کالو (Frida Kahlo) هنرمند سبک سورئالیسم

مرتضی ممیز از همان ابتدا مخالف حکومت پهلوی بود و در آن دوران به دلیل علاقه به دکتر مصدق وارد جریانات سیاسی شده بود و چند کاریکاتور طراحی کرده بود که در روزنامه شاهد به چاپ رسید. در سال های آخر دبیرستان از طریق کتابخانه فرهنگی سفارت لهستان با گرافیک آشنا شد.

زندگینامه مرتضی ممیز

تحصیلات دانشگاهی مرتضی ممیز

مرتضی ممیز در سال ۱۳۳۵ در رشته نقاشی دانشگاه هنرهای زیبا تهران پذیرفته شد و تحت تعلیم استاد علی محمد حیدریان یکی از شاگردان کمال الملک قرار گرفت و در آنجا بود که با سهراب سپهری، چنگیز شهوق، پرویز کلانتری و چند نقاش و مجسمه ساز بزرگ کشور آشنا شد.

بیشتر بخوانید: زندگینامه محمد غفاری ملقّب به کمال الملک

مرتضی ممیز در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه فارغ التحصیل شد و برای ادامه تحصیل خود به فرانسه سفر کرد و گواهی طراحی غرفه را در فرانسه اخذ کرد و در آنجا با هنرمند معروف، فیروزه صابری ازدواج کرد. متاسفانه این زندگی در سال ۱۳۷۵ به دلیل فوت فیروزه صابری در اثر سرطان پایان یافت.

زندگینامه مرتضی ممیز

مرتضی ممیز و بنیان‌گذاری رشته گرافیک

شاید خیلی‌ها ندانند اما مرتضی ممیز شخصی بود که با ممارست و پیگیری‌ اش توانست رشته گرافیک را در دانشگاه راه‌اندازی کند.

او سال ۱۳۴۷ پس از بازگشت از فرانسه وقتی در دانشکده هنرهای زیبا مشغول به کار شد، فعالیتش را برای راه‌ اندازی رشته گرافیک در دانشگاه آغاز کرد و پیشنهاد ایجاد رشته گرافیک را در سال ۱۳۴۸ به دانشکده هنرهای زیبا ارایه داد و در سال ۱۳۴۹ رشتهٔ گرافیک در این دانشکده بنیان‌گذاری شد.

این کار او طراحی گرافیک در ایران را متحول کرد و هنرمندان پس از او اگر مسیر درستی را طی کردند، همگی مدیون ممیز هستند.

زندگینامه مرتضی ممیز

فعالیت های حرفه ای مرتضی ممیز (قبل از انقلاب)

مرتضی ممیز با ورود به آتلیه محمد بهرامی در سال ۱۳۳۷ فعالیت حرفه ای خود را آغاز نمود. در این آتلیه بود که اولین سفارش پاکت سیگار، جلد کتاب و اولین نشانه خود را طراحی کرد. در آنجا با دیگر بزرگان هنر، مانند پرویز کلانتری، سیروس امامی، آیدین آغداشلو و محمد احصایی همکاری کرد و همکاری آن‌ها تا سال ۱۳۴۱ ادامه داشت.

بعد از آن در بخش تبلیغات کانون آگهی زیبا فعالیت کرد و در آنجا با احمد شاملو آشنا شد و پیشنهاد همکاری با وی در انتشار هفته نامه کتاب هفته را با سمت تصویرگر و گرافیست پذیرفت.

مرتضی ممیز در سال ۱۳۴۷ بعد از بازگشت از فرانسه در دانشکده هنرهای زیبا تهران مشغول به کار شد و در سال ۱۳۴۹ رشته گرافیک را در این دانشکده بنیانگذاری کرد و در همان سال، آتلیه ۴۲ را با همکاری علی اصغر معصومی و فرشید مثقالی تاسیس کردند.

فعالیت‌های ممیز در دهه ۵۰ بیشتر مربوط به فعالیت ‌های فرهنگی بود. فعالیت‌هایی مانند:

  • طراحی پوستر برای جشنواره
  • طراحی پوستر برای تئاتر و فیلم
  • برگزاری نمایشگاه های نقاشی آبی، گنج و گستره

او در سال ۱۳۵۵ سندیکا گرافیست‌ های ایران را با کمک دوستان خود تاسیس کرد. بعد از آن به برپایی نمایشگاه ۵۰ سال گرافیک ایران پرداخت. در سال ۵۷ نیز پوسترهایی را برای انقلاب اسلامی ایران طراحی کرد.

زندگینامه مرتضی ممیز

فعالیت های بعد از انقلاب

بعد از انقلاب، مرتضی ممیز فعالیت هایی برای تاسیس انجمن گرافیست ها انجام داد اما متاسفانه موفق به انجام این عمل نشد. او فعالیت های گردهمایی را در کافه ها و آتلیه ها برگزار می کرد که در پی آن اولین تعرفه خدمات گرافیت بعد از انقلاب پدید آمد.

در سال ۱۳۶۵ با پیشنهاد به علی اصغر محتاج، اولین بنیان طراحان گرافیک را راه ‌اندازی کرد. او با سعی خود اولین دوسالانه گرافیک را برگزار کرد. دوره‌ ای که ممیز به مدیریت گروه ارتباط تصویری عکاسی دانشگاه تهران انتخاب شد، از طراحان جوان و کاربلد دعوت به همکاری کرد و به ریاست شورای سردبیری مجله نشان انتخاب شد.

از دیگر اقدامات او پیشنهاد عضویت قباد شیوا، ابراهیم حقیقی، رضا عابدینی و ساعد مشکی به AGI بود.

زندگینامه مرتضی ممیز

 

درگذشت مرتضی ممیز

در نهایت وی در پنجم آذرماه ۱۳۸۴ به دلیل بیماری سرطان دار فانی را وداع گفت و جامعه هنر و علی الخصوص گرافیستان ایرانی را داغدار کرد. پیکر مرتضی ممیز، هفتم آذرماه، تشییع و در باغبان ‌کلا، واقع در کردان کرج، به خاک سپرده شد.

برخی از مسئولیت های مرتضی ممیز

  • ریاست هیئت مدیره انجمن طراحان گرافیک ایران.
  • ریاست دوسالانه‌ های گرافیک ششم، هفتم و هشتم.
  • مشاور هنری کتابخانه و مرکز اسناد دانشگاه تهران.
  • ریاست کمیته ایرانی انجمن بین‌المللی طراحان گرافیک.
  • مدیریت گروه گرافیک و عکاسی دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران.
  • مدیریت و طراحی هنری جشنواره بین‌المللی فیلم تهران (۱۳۵۲-۱۳۵۶).

زندگینامه مرتضی ممیز

برخی از افتخارات و جوایز مرتضی ممیز

  • جایزه بهترین طراحی کتاب کودک ( ۱۳۴۵ـ‌۱۳۴۲).
  • مدال رتبه اول دانشجوی ممتاز دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران (‌۱۳۴۴).
  • برنده مدال طراحی نمایشگاه بین‌المللی طراحی ژوونیزی فرانسه (‌۱۹۶۶).
  • طراح شاعر برای طراحی پوسترهای سینمایی جشنواره سینمایی کن (‌۱۹۷۵).
  • جایزه و مدال بهترین پوسترهای سینمایی جشنواره فیلم فجر تهران (‌۱۳۶۵، ۱۳۶۶ و ۱۳۶۹).
  • جایزه بهترین آثار طراحی نشانه‌های دهه ۸۰ میلادی (‌۱۹۹۰).
  • دیپلم بی ینال پوستر ورشو (۱۹۷۲).
  • دیپلم برای فیلم یک نقطه سبز، فستیوال مسکو (۱۹۷۴).
  • جایزه فیلم برگزیده «آنکه خیال بافت و آنکه عمل کرد» جشنواره سینمایی بیروف (۱۳۵۴).
  • جایزه و مدال بهترین پوسترهای سینمایی جشنواره فجر تهران (‌۱۳۶۵، ۱۳۶۶ و ۱۳۶۹).
  • جایزه ویژه ایکوگرادا برای یک عمر تلاش حرفه ای (۱۳۸۲).
  • یادمان سومین همایش چهره های ماندگار (۱۳۸۳).
  • نشان عالی فرهنگ و هنر (۱۳۸۳).

نمایشگاه‌های مرتضی ممیز

وی در طول فعالیت‌ های هنری خود بیش از ده نمایشگاه اختصاصی از ۱۳۳۹ تا ۱۳۷۷ در تهران و دو نمایشگاه اختصاصی در آلمان (۱۳۶۵–۱۳۶۷) و بیش از ۷۴ نمایشگاه گروهی در ایران، آلمان، فرانسه، آمریکا، بلژیک، فنلاند و یوگسلاوی برپا کرد و طراحی گرافیکی و تهیه پوستر برای صدها جلد کتاب و نشریات مختلف توسط او انجام گرفت.

نمایشگاه پوستر پوستر (نمایشگاه پوسترهای ایرانی طراحی شده برای نمایشگاه‌های پوستر) آخرین نمایشگاهی بود که با هدایت و حمایت مرتضی ممیز توسط گروه هم رکاب (تهمتن امینیان و پدرام حربی) برگزار شد که البته قبل از افتتاح و برگزاری نمایشگاه در سال ۸۴، ایشان درگذشتند.

بیشتر بخوانید: شاهزاده پاپ اندی وارهول (Andy Warhol)

کتاب های مرتضی ممیز

  • طراحی، نقاشی در سه جلد (۱۳۵۱)
  • طراحی تزیینی (۱۳۵۴)
  • نشانه‌ها (نمونه کارهای شخصی) (۱۳۶۲)
  • طراحی اعلان (۱۹۸۴)
  • تصویر و تصور (۱۳۶۸)
  • طراحی روی جلد (۱۳۶۸)
  • طراحی روی جلد (مجموعه آثار) (۱۳۸۲)
  • حرف‌های تجربه. مجموعه مقالات از سال ۱۳۴۵ تا۱۳۸۲، انتشارات دید(۱۳۸۲)
  • نیم قرن کار (مجموعه آثار) (۱۳۸۳)
  • تصویر سازی های عالی در کتاب‌های مختلف

زندگینامه مرتضی ممیز

 

فیلم های مرتضی ممیز

طراحی و کارگردانی سه فیلم انیمیشن برای فستیوال فیلم‌های کودکان کانون پرورش فکری تهران در سال‌های ۵۲–۱۳۵۰ با عنوان های:

  • آنکه عمل کرد و آنکه خیال بافت (۱۳۵۰)
  • یک نقطهٔ سبز (۱۳۵۱)
  • سیاه پرنده (۱۳۵۲)

فعالیت ها به عنوان طراح گرافیک و مدیر هنری مجلات

  • ایران آباد (۱۳۳۹)
  • گفتگو (۱۳۳۷–۱۳۸۴)،
  • کیهان هفته (۱۳۴۰–۱۳۴۱)،
  • مجله کاوش (۱۳۴۲–۱۳۴۳)،
  • نگین (۱۳۴۴)،
  • فرهنگ و زندگی (۱۳۴۸–۱۳۵۰)،
  • رودکی (۱۳۵۰–۱۳۵۷)،
  • سینما (۱۳۵۳–۱۳۵۴)،
  • کلک (۱۳۶۹–۱۳۸۴)،
  • نگاه نو (۱۳۷۰–۱۳۷۸)،
  • شریف (۱۳۷۲–۱۳۸۰)،
  • پیام امروز (۱۳۷۳–۱۳۷۹)،
  • زمان (۱۳۷۳–۱۳۷۹)

زندگینامه مرتضی ممیز

لوگوهای طراحی شده توسط مرتضی ممیز

  • موزهٔ رضا عباسی ۱۳۵۵
  • شرکت سایپا ۱۳۶۶
  • شهرداری تهران ۱۳۶۸
  • دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ۱۳۶۹
  • شهرداری اصفهان ۱۳۶۹
  • جامعهٔ مشاوران ایران ۱۳۶۱
  • سازمان استاندارد ایران
  • کلوپ سینمایی فارابی ۱۳۵۹
  • سازمان ورزش زنان کشور ۱۳۷۳
  • سازمان چای کشور ۱۳۳۷
  • عنوان فیلم غزل ۱۳۵۴
  • سازمان همگام با کودکان و نوجوانان ۱۳۵۴
  • جشنوارهٔ مهندسی ساختمان ۱۳۷۵
  • گروه آزاد نمایش ۱۳۵۳
  • لاستیک خوزستان ۱۳۷۶
  • مس باهنر ۱۳۷۳
  • شرکت ملی فولاد ۱۳۷۱
  • مؤسسهٔ فرهنگی دینی صدوق ۱۳۶۹
  • بزرگداشت هزارهٔ تولد فارابی ۱۳۵۴
  • انجمن شهرسازان و معماران ۱۳۷۳
  • مؤسسهٔ امور سینمایی ۱۳۶۵
  • سازمان آتش‌نشانی کشور ۱۳۷۴–۱۳۷۶
  • نمایشگاه تصویرگران کتاب کودک ۱۳۶۹
  • انتشارات نمون ۱۳۷۳
  • مؤسسهٔ حمایت از معلولین ابراهیم و هاجر ۱۳۷۴
  • عنوان نشریهٔ پیام امروز ۱۳۷۲
  • سازمان گمرک ایران ۱۳۷۰
  • عنوان نشریهٔ هما ۱۳۶۸
  • عنوان نشریهٔ شریف ۱۳۷۱
  • عنوان نشریهٔ حقوق زنان ۱۳۷۶
  • موزهٔ ملی ایران

سایر آثار مرتضی ممیز

طراحی ده‌ ها پوستر نمایش از جمله:

  • پیروزی در شیکاگو

طراحی ده‌ ها پوستر فیلم‌ هایی از جمله:

  • طبیعت بی جان
  • ستارخان
  • کمال الملک
  • گوزنها
  • ای ایران

طراحی صحنه و لباس چهارده نمایشنامه در تالارهای نمایش تهران

طراحی صحنه و لباس فیلم‌های:

  • ستارخان
  • طبیعت بی جان

طراحی نور نمایشنامه‌ های:

  • بازگشتی نیست
  • دندون طلا
  • اتاق خصوصی

معروف ترین لوگوهای مرتضی ممیز

لوگو استاندارد مرتضی ممیز

لوگو استاندارد مرتضی ممیز
«لوگو استاندارد مرتضی ممیز»

لوگو سازمان آتش نشانی مرتضی ممیز

لوگو سازمان آتش نشانی مرتضی ممیز
«لوگو سازمان آتش نشانی مرتضی ممیز»

لوگو شرکت اتومبیل سازی سایپا مرتضی ممیز

لوگو شرکت اتومبیل سازی سایپا مرتضی ممیز
«لوگو شرکت اتومبیل سازی سایپا مرتضی ممیز»

لوگو موزه رضا عباسی مرتضی ممیز

لوگو موزه رضا عباسی مرتضی ممیز
«لوگو موزه رضا عباسی مرتضی ممیز»

لوگو جامعه مشاوران ایران مرتضی ممیز

لوگو جامعه مشاوران ایران مرتضی ممیز
«لوگو جامعه مشاوران ایران مرتضی ممیز»

لوگو سازمان چای کشور مرتضی ممیز

لوگو سازمان چای کشور مرتضی ممیز
«لوگو سازمان چای کشور مرتضی ممیز»

لوگو نشریه هما مرتضی ممیز

لوگو نشریه هما مرتضی ممیز
«لوگو نشریه هما مرتضی ممیز»

لوگو شهرداری تهران مرتضی ممیز

لوگو شهرداری تهران مرتضی ممیز
«لوگو شهرداری تهران مرتضی ممیز»

مجله اینترنتی تحلیلک

5 1 رای
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x