انجمن سینمای جوانان بیش از نیم قرن /با مرور کارنامه فعالیت مجید برزگر با انجمن

ساقی سلیمانی منتقد سینما، تئاتر و ادبیات در نوشته ای به انجمن سینمای جوانان بیش از نیم قرن، با مرور کارنامه فعالیت مجید برزگر با انجمن پرداخته است. این منتقد سینما در این نوشته‌ی خود که در اختیار مجله اینترنتی تحلیلک قرار داده، آورده است:

سینما جوانان بیش از نیم قرن

(بررسی دلایل ماندگاری سینما جوانان با مروری بر کارنامه مجید بزرگر)

«در سال های نزدیک به انقلاب و در سال ۱۳۵۵ انجمن سینمای جوانان بنا نهاده شد، یک دهه بعد از تاسیس کانون پرورش فکری … تاثیر این دو نهاد فرهنگی و هنری را نمی توان بر سینمای ایران نادیده گرفت، در سال های بعد از انقلاب که سینمای جوانان با پیگیری ها و رایزنی ها با وزارت ارشاد گسترش یافت به شکلی تدریجی به بیش از ۵۰ شعبه و مرکز آموزشی تبدیل شد.

فیلمسازی و فیلمنامه نویسی و عکاسی سه رشته اصلی و مهم این دوره های نیم ساله و یکساله بود.

از فیلم‌سازانی که در ابتدای فعالیت حرفه ای این موسسه، در سال ۶۸ در همدان فیلم سازی را از سینمای جوانان آغاز کرد، مجید برزگر فیلمساز مطرح سینمای تجربی است. درباره مجید برزگر و محمد آفریده سخن مشترکی گفته اند که حق مطلب را بیان می کند، می گویند از رگ گردن به فیلم سازان کوتاه نزدیک ترند. برای اینکه بدانم این همراهی گسست ناپذیر برزگر با سینمای جوانان از کجا آغاز شد و چه مسیری را طی کرد با او گفتگوی دوستانه ای انجام دادم که می توانم مثل قصه‌ی ساده ای از ارتباط برزگر با سینمای جوانان آن را نقل کنم.

از یک سال فعالیت او در سال ۶۸ و آغاز راهش با سینمای جوانان می دانستم اما جمله ای از برزگر را نعل به نعل می آورم که برای تمام فیلمسازان جوان و هنرجویان سینمای جوان جمله‌ی امید بخشی است. وقتی به سال ۶۸ اشاره کردم برزگر گفت: یک سال نبود از ۶۸ تا همیشه …

برزگر از ۱۵ سالگی از کتابخانه کوچک محل در همدان با سینمای جوان آشنا شد، از عکاسی شروع کرد و بعد فیلم ساختن با ۸ میلیمتری در سال ۶۷. سال ۶۸ رسما هنرجوی انجمن شد در دوره یکساله. حاصل آن دوره یک ساله فیلم کوتاه «اکران زندگی» شد. پس از گرفتن جایزه برای همین فیلم برزگر تکلیفش با فیلم سازی مشخص شد و شاید این جمله را بهتر است اینطور بنویسم انجمن سینمای جوانان تکلیف مجید برزگر را به عنوان یک فیلم ساز در آینده مشخص کرد.

برزگر بعد از آن به هنرستان گرافیک رفت، همچنان هم در این بخش فعالیت می کند و تعداد قابل توجهی طراحی پوستر، طرح جلد کتاب و لوگو در کارنامه کاری گرافیکی خود دارد و همینطور در سال های اخیر نمایشگاه های عکاسی و نقاشی او در تمام این عرصه ها فعالیت خود را ادامه داد.

برزگر در دانشگاه لیسانس کارگردانی و فوق لیسانس ادبیات نمایشی را گذراند و به عنوان مدرس هم از سال ۱۳۷۰ تدریس را در انجمن شروع کرد. در این باره می گوید: وقتی در تهران دانشجو بودم هفته ای یک بار در همدان کلاس داشتم، چهارشنبه ها صبح زود از تهران سوار اتوبوس می شدم و ظهر همدان بودم از ۲ تا ۷ عصر کلاس و شب دوباره سوار اتوبوس می شدم و پنج شنبه صبح تهران سر کلاس دانشگاه بودم.

سینمای جوان محصول یک تفکر پیشروست. ادامه منطقی سینمای آزاد، چه کسی فکر می کرد در کشور انقلابی تازه وارد جنگ شده باید این همه دفتر آموزش سینما به جوانان و نوجوانان راه انداخت و چند دهه نگهش داشت؟ جایی که خروجی هایش حالا تنه اصلی سینمای جدی امروز ماست.

دو نفر بیشترین تاثیر را روی برزگر داشتند، یکی بابک رضاپور استاد وی در سینمای جوان، رضاپور به گفته برزگر تحصیل کرده فیلمنامه نویسی بود، مردی دانا و خوب خوانده و چشمه ای برای جان های تشنه از فیلم تا کتاب، دیگری حسن طیبی شیوا در هنرستان گرافیک، آرتیستی که به گفته او درست دیدن و تاثیر تصویر را با سخت کوشی و مدام کار کردن و فکر کردن برای یک موضوع بارها اتود زدن، به وی یاد داد.

دلیل اصلی تمایز سینمای جوان با دانشگاه و ورکشاپ های آزاد دیگر سن شرکت کننده ها در دوره های آموزشی است. اغلب از سنین دبیرستان وارد این دوره ها می شوند و این برای حرفه ای شدن در رشته های مختلف به درست ترین شکل اتفاق می افتد، این تمرین ها و علاقه مندی مشترک مدرسین سینمای جوان و هنرجوها در خروجی آثار آماتور به شکل خوب و سینمای به اصطلاح اکسپریمنتال در سینمای جوان بیشتر می شود تا در دوره های دانشگاهی که اغلب هم اتفاقات غلط در نوع آموزش و موارد آموزشی در حال رخ دادن است.

سینمای جوان در اواخر دهه ۶۰ و هفتاد جنس برخوردش اینگونه بود که بچه ها صاحب سلیقه و سبک و خط فکری می شدند. مشکلی که حالا کمتر هنرجوها با آن روبرو هستند پیدا کردن فیلم ها و زیرنویس هاست و حتی دسترسی به نقدهای جهانی درباره یک اثر، برزگر در این بخش خود را مدیون مرحوم هوشنگ طاهری می داند، هوشنگ طاهری در آن دوره فیلمنامه های برگمان را ترجمه کرده بود و برای بچه ها به شکل زیراکسی در دسترس بود که مثلا فیلم های برگمان را دوره کنند، همین شاید باعث می شد که پیگیری بیشتر بود و چهره های جوان آن زمان امروز در راس در حال فعالیت جدی هستند، ارتباطی که حالا با فاصله انگشتان دست با کیبورد ایجاد می شود و شاید جدیت کمتری را هم شاهد باشیم اما هنوز چون این مسیر درست و با فکر رقم خورده است بدون شک مشتاقانش را به هدف می رساند.»

ساقی سلیمانی
نویسنده و منتقد سینما