«آمفتامین ها»

مخدرهای محرک بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر گذاشته و برخلاف مسکن ها باعث افزایش فعالیت آن می شوند. فرد مصرف کننده پس از مصرف مواد محرک احساس برانگیختگی، سرخوشی، تمرکز، هوشیاری و انرژی بالایی را تجربه می کند. مصرف این دسته از مواد مخدر عوارض جبران ناپذیری را برای مصرف کننده ایجاد می کند و ترک کردن آن بسیار مشکل است.

مواد محرک در برخی از نوشیدنی ها و خوراکی ها یافت می شود و از پرمصرف ترین آن ها می توان به شیشه و کوکائین اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: چرا سیگار میکشیم؟ / ۱۰ علت مصرف سیگار

آمفتامین چیست؟

آمفتامین ها نوعی مواد مخدر خطرناک هستند که در طبقه بندی انواع مواد مخدر، در طبقه مواد محرک زا قرار می گیرند. آمفتامین معمولاً به شکل پودر سفید و گاه متمایل به قهوه ای روشن و بلورهای کریستالی شفاف یا مایع زرد-قهوه‌ای موجود است و در محیط آزمایشگاهی تهیه می شود.

این نوع مخدر محرک با افزایش آزادسازی دوپامین در مغز احساس سرخوشی و انرژی زیادی را در فرد مصرف کننده ایجاد می کند. پس از مصرف آن دوپامین و نوراپی نفرین با سرعت بالایی در مغز مصرف کننده ترشح می شوند. ترشح این هورمون ها باعث می شود مصرف کننده احساس سرخوشی، لذت و با انرژی بودن شدیدی را تجربه کند. همین تجربه خوشایند باعث ترغیب شدن فرد به مصرف مجدد است. از معروف ترین آن می توان به شیشه اشاره کرد.

تاریخچه آمفتامین

آمفتامین برای اولین بار در سال ۱۸۸۷ ساخته شد و برای درمان اثرات الکل، افسردگی، استفراغ در حاملگی و چاقی تجویز می‌شد. تا سال ۱۹۳۰ دانشمندان چیزی از اثرات محرک آن نمی دانستند تا اینکه در آن سال گزارش هایی در مورد ایجاد وابستگی آن منتشر و داروهایی از آمفتامین ساخته شد.

علیرغم واکنش ها و عوارض خطرناک آن، در دهه ۴۰ و ۵۰ توسط دانشجویان، راننده های کامیون و… مصرف می شد. همچنین در جنگ جهانی دوم سربازان انگلیسی، آمریکایی، آلمانی و ژاپنی از این ماده استفاده می‌کردند و ۲۰ میلیون قرص نیز در جنگ جهانی دوم به ارتش آمریکا فروخته شد.

سرانجام پژوهش های بسیاری بر روی این سربازان انجام شد و اولین اپیدمی بزرگ آمفتامین در ایالات متحده آمریکا در اواسط دهه ۶۰ انجام شد. در سال ۱۹۶۹ حدود ۱۳/۵ درصد دانشجویان حداقل یک بار آن را مصرف کرده بودند.

در سال ۱۹۷۸ مصرف آمفتامین به علت مصرف کوکائین پایین آمد و در اولین دهه ۹۰ دوباره مصرف آمفتامین سیر صعودی خود را از سر گرفت و در سال ۱۹۹۷ به آهستگی کم شد. آمفتامین عمده‌ای که در دهه ۹۰ مصرف می‌شد متامفتامین با نام آیس یا کریستال بود و در سال ۲۰۰۱ دوباره سیر صعودی پیدا کرد.

علائم مصرف آمفتامین

• ایجاد حس لذت و سرخوشی
• بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون
• شدید سردرد
• احساس گیجی و منگی
• تاری دید
• لرزش اندام های بدن
• تعریق شدید
• بی اشتهایی
• فعالیت های حرکتی تکراری (مثلا کوبیدن انگشت روی میز به طور غیر ارادی)
• اختلالات خواب (بی خوابی)
• افزایش انگیزه جهت انجام دادن فعالیت های روزانه
• افزایش بیش از حد انرژی
• بیش فعالی

بیشتر بخوانید: هروئین چیست؟/ عوارض و نشانه های فرد معتاد به هروئین

برخی علائم نادر مصرف آمفتامین ها

• آبریزش بینی
• گرفتگی و درد گوش
• تنفس ضعیف
• عطسه های شدید
• سرفه مکرر
• خشک شدن دهان و گلو
• متورم شدن صورت (لب ها و زبان)
• خارش شدید چشم ها

انواع آمفتامین ها

اسپید یا سرعت، آیس یا یخ، کریستال، شیشه، بنز، کمک خلبان، قرص شادی، صلیب سفید و دیگر اسامی مشابه، همگی نام‌ های خیابانی موادی هستند که تحت نام علمی آمفتامین‌ ها شناخته شده و مورد مصرف قرار می گیرند. خصوصیات شیمیایی و اثرات این ترکیبات به‌ قدری به هم شباهت دارند که تشخیص نوع آمفتامین مصرفی حتی برای مصرف‌ کنندگان باتجربه هم سخت است.

SPEED، متامفتامین یا کریستال

این دارو جزو طبقه داروهای محرک است و نام های تجاری آن شامل دکسیرین، دیزیوکنین، بی پریدین، متدرین، اپدرو است. در پزشکی این دارو در درمان اختلالات کمبود توجه و کنترل وزن به کار می‌رود و مشابه آمفتامین است.

این دارو اثرات بیشتری بر سیستم عصبی مرکزی و اثرات کمتری بر سیستم قلب و عروقی و گوارش ایجاد می‌کند و نسبت به آنفتامین بهتر در آب حل میشود و تزریقش بهتر است. مصرف این دارو با بروز پدیده تحمل همراه است.

این ماده به شکل قرص، پودر و دانه های کریستالی وجود دارد. مدت اثر این دارو دو تا چهار ساعت است و طریقه مصرف آن خوراکی، تزریقی و تدخین است.

بیشتر بخوانید: مرفین چیست؟/ عوارض و نشانه های فرد معتاد به مرفین

ICE

بلور بزرگ و شفاف با درصد بالایی از خلوص (بالای ۹۰ درصد) است. چون بلور بزرگ و شفاف است به سختی می‌شود مواد اضافی به آن افزود از همین رو برای معتادان مطلوب تر است.

اکستازی

متیل دیوکسی آمفتامین MDMA که به عنوان اکستازی، آدام E، اکس پارتی، ZTX، دیسکودنس، دیسکو بیسکوئیت، موزیک اکس، رقص اکس هم شناخته می شود، شبه آمفتامین مصنوعی است که خواص تحریک کنندگی و توهم زایی زیادی دارد.

اکستازی انرژی که می بایست در طول چندین شبانه‌روز مصرف شود را یک‌ شبه فعال می کند و بعد از تمام شدن اثر آن شخص مصرف‌کننده به شدت احساس رکود و خستگی می کند.

ریتالین

ریتالین دارویی محرک از خانواده آمفتامین هاست و از نظر اعتیادزایی در کنار سایر اعضای این خانواده همچون اکستازی قرار می گیرد. مصرف این محرک باعث تحریک سیستم عصبی و ترشح بیشتر دوپامین می شود و این ترشح دوپامین باعث ایجاد حالت سرخوشی در مصرف کننده می شود. به همین جهت از این دارو در دوزهای پایین برای بیمارانی که به علت کمبود دوپامین در مغز با مشکلاتی همچون عدم تمرکز مواجه هستند، استفاده می شود.

نحوه مصرف آمفتامین ها

آمفتامین‌ ها به چهار طریق خوراکی، استنشاقی، تزریقی و تدخینی مورد مصرف قرار می گیرند. قدیمی‌ترین روش مصرفی آن به صورت خوراکی است. (معمولاً اگر پودر دارو موجود نباشد قرص‌های آن را خرد کرده و به صورت استنشاقی مصرف می‌کنند یا قرص را در آب حل کرده و تزریق می‌کنند و بالاخره اینکه قرص را با حرارت تبخیر کرده تنفس می‌کنند.)

شیشه یا آیس که شکل خالص‌تر متامفتامین و به شکل سنگی بلورین و شفاف است، معمولاً به صورت تدخین مصرف می‌شود.

بیشتر بخوانید: ماریجوانا یا گل چیست؟

کریستال یا پودر متامفتامین هم بیشتر از طریق خوراکی مصرف می‌شود. هرچند قابل تزریق یا تدخین هم است. مصرف تدخینی شیشه، همچون کراک کوکائین با استفاده از یک پایپ شیشه‌ای صورت می‌گیرد. معمولاً پس از مصرف باقیمانده‌ای می‌ماند که قابل مصرف مجدد است. اثرات شیشه می‌تواند تا ۱۲ ساعت ادامه داشته باشد.

افزایش انرژی و ایجاد احساس خوب بودن، بلافاصله بعد از مصرف ایجاد می‌شود و تا ۱۲ ساعت یا بیشتر طول می‌کشد. در اثر مصرف دراز مدت این ماده بی‌اعتنایی و کاهش تحریک‌پذیری ایجاد می‌شود و دلیل عمده‌ی علت سوء مصرف کریستال است.

عوارض مصرف آمفتامین ها

مصرف آمفتامین منجر به مسدود کردن دریچه های باز جذب دوپامین و افزایش آن در سیناپس عصب ها و مزولیمبیک مغز و وابستگی به گیرنده دوپامین می شود. از همین رو کاهش دوپامین در عملکرد شناختی و حافظه اختلال زیادی ایجاد می کند.

بیشتر بخوانید: عوارض و تاثیر مواد مخدر بر بدن

از عوارض شایع مصرف آمفتامین ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اختلالات خواب
• ابتلا به بیماری های دهانی (در صورت استفاده تدخینی)
• ابتلا به بیماری های پوستی (قرمزی، راش، خارش، آکنه)
• اضطراب و استرس شدید
• سرگیجه و حالت تهوع
• پوسیدگی دندان ها
• اختلال در زبان
• سقط جنین
• تحریک پذیری و پرخاشگری
• احتمال ابتلا به سایکوز و اختلالات روانی
• اختلال در رفتارهای شناختی
• ابتلا به بیماری های قلبی (ایست قلبی)
• احتمال ابتلا به ویروس های خونی
• احتمال آسیب های مغزی (سکته مغزی)
• احتمال ابتلا به پارکینسون
• مسمومیت دارویی
• اختلال در تمرکز و توجه
• ممانعت از حرکت سریع چشم در خواب (که همراه خوب دیدن است)
• تشنج، اغماء و مرگ

مجله اینترنتی تحلیلک