زندگینامه غلامحسین بنان

غلامحسین بنان خواننده پر احساس موسیقی کلاسیک ایرانی است که طی چهار نسل با ترانه‌ های ماندگار خود در حافظه موسیقایی مردمان این سرزمین جای گرفته است. اگر بخواهیم در تاریخ موسیقی ایران فقط نام چند شخصیت ماندگار و تاثیرگذار و محبوب را نام ببریم بدون شک غلامحسین بنان یکی از آن‌ ها خواهد بود.

غلامحسین بنان نخستین خواننده ایرانی است که با خط بین المللی موسیقی (نت) آشنایی داشت و از سال‌های ۱۳۰۶ تا سال ۱۳۴۷ در زمینه موسیقی ملی ایران فعالیت داشت.

غلامحسین بنان عضو شورای موسیقی رادیو، استاد آواز هنرستان موسیقی تهران و بنیان‌گذار انجمن موسیقی ایران بوده است. آثار فاخر غلامحسین بنان نه تنها در دوران خود بلکه در زمان حال نیز برای هر شنونده ای زیبا و دلنواز است.

با ما باشید با زندگینامه غلامحسین بنان خواننده پر احساس موسیقی کلاسیک ایرانی

زندگینامه غلامحسین بنان

استاد غلامحسین بنان در اردیبهشت ماه سال ۱۲۹۰ خورشیدی در تهران و در خانواده ای صاحب جاه و جلال متولد شد. پدر او کریم خان بنان الدوله نوری و مادرش دختر شاهزاده محمد تقی میرزا رکنی (رکن الدوله) برادر ناصرالدین شاه یا پسر محمد شاه بود.

خانواده او همگی اهل هنر و موسیقی بودند و خانه و خانواده برای او بهترین محیط برای پرورش ذوق و استعداد هنری غلامحسین بود.

مادر او پیانو، خاله اش نی و خواهرانش هم تار می نواختند و گوش غلامحسین بنان از همان دوران کودکی با نوای ساز و آواز آشنا بود. او در سن شش سالگی با راهنمایی های مادرش ارگ و پیانو می نواخت.

بیشتر بخوانید: زندگینامه پرویز مشکاتیان آهنگساز معروف ایرانی

آغاز فعالیت های موسیقی غلامحسین بنان

اولین استاد غلامحسین بنان برای آموختن موسیقی پدرش بود و بعدها موسیقی را از استادانی چون مرحوم “میرزا طاهر ضیاء ذاکرین رثایی” و مرحوم “ناصرسیف” آموخت.

غلامحسین فعالیت حرفه‌ ای را در ۱۳۰۶ آغاز کرد و فقط در جلسات خصوصی و در حضور دوستان و آشنایان به صورت حرفه‌ ای آواز می‌خواند.

استاد غلامحسین بنان در سال ۱۳۲۲ به سمت منشی مخصوص وزیر مشغول به کار شد، ولی این شغل با روحیه او سازگار نبود. به همین دلیل از شغل اداری دست کشید و منحصرا خوانندگی در رادیو را به دعوت داوود پیرنیا پیش گرفت.

او در ۱۳۲۵ همکاری با رادیو را آغاز کرد و از ابتدا در برنامه‌ های گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ و برگ سبز شرکت داشت. دیری نگذشت که نام بنان زبانزد همه شد و صدای مطبوع و دلنوازش به گوش شنوندگان رسید.

استاد بنان در آغاز بیشتر آواز می خواند و علاقه ای به خواندن آهنگ نداشت اما زمانی که با آثار جدید موسیقی که ارکستر انجمن ملی آنها را اجرا می نمود، آشنا شد به خواندن این گونه قطعات علاقه مند شد و در هر دو روش استادی و مهارت خود را نشان داد.

بیشتر بخوانید: یوهان سباستیان باخ / زندگینامه معروف ترین و برترین آهنگساز تاریخ

استاد غلامحسین بنان در طول فعالیت هنری خود حدود ۳۵۰ آهنگ را اجرا کرد. زیر و بم‌ ها و تحریرهای صدای او کاملا انحصاری و مخصوص به خودش است.

بنان نه تنها در آواز قدیمی و کلاسیک ایران استاد بود، بلکه در نغمه‌ های جدید و مدرن ایران نیز تسلط داشت.

تصنیف زیبای الهه ناز او بهترین معرف این ادعا است. استعداد او در مرکب خوانی و تلفیق شعر و موسیقی بارها مورد ستایش موسیقی‌ دانان معاصر قرار گرفته است.

استاد بنان در سال ۱۳۳۲ به پیشنهاد روح‌الله خالقی به اداره کل هنرهای زیبای کشور منتقل شد و به‌ عنوان استاد آواز هنرستان موسیقی ملی مشغول به کار شد و در سال ۱۳۳۴ رئیس شورای موسیقی رادیو شد.

استادان تراز اول موسیقی سنتی چون روح‌الله خالقی، ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی، احمد عبادی، حسین تهرانی، علی تجویدی و… با استاد بنان همکاری داشته‌ اند.

ازدواج استاد غلامحسین بنان

غلامحسین بنان با مریم وزیری، خواهر کلنل علینقی وزیری ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک دختر به نام گیتی و یک پسر به نام بیژن است.

بنان پس از درگذشت همسر اولش، در نهم بهمن ۱۳۴۴ خورشیدی با پری دخت آور ازدواج کرد.

زندگینامه غلامحسین بنان

علت عینکی که استاد بنان همیشه بر چشم داشت

استاد بنان در ۲۷ دی ماه ۱۳۳۶ در حالی که با اتومبیل شخصی در جاده کرج مشغول رانندگی بود با کامیونی که فاقد چراغ ایمنی عقب بود تصادف کرد و چشم خود را از دست داد و به همین دلیل همیشه عینک بر چشم داشت. پزشکان برای مصون ماندن چشم دیگرش سفر به اروپا و معالجه را تجویز کردند. دولت و اداره کل انتشارات و رادیو به او مساعدت های مالی کردند، جمع دوستانش کنسرتی ترتیب دادند و موجبات سفرش را فراهم کردند.

استاد بنان و تغییر در شیوه موسیقی

ره آورد بنان از سفر اروپا، پس از بهبودی و رفع خطر، دگرگونی عقیده در زمینه نحوه سبک ترانه های اوست. او می‌ گفت: «من از این پس کوشش می‌ کنم آثاری اجرا کنم که دارای وزنی شاد و شعری امیدوار کننده‌ باشد. من جداً از ادامهٔ شیوهٔ قدیم که شباهت به مرثیه خوانی دارد خسته شده‌ ام. البته در این زمینه سازندگان آهنگ باید با من یاری و همکاری کنند.»

حاصل این تصمیم اجرای ترانه‌ های دلنشین و ساده‌ای است که اتفاقاً از خیلی از تصانیف آن دورهٔ رادیو استوار‌تر و برازندهٔ خوانندهٔ عالی مقامی چون او است.

استاد بنان تنها یک خواننده یا نوازنده نبود

استاد بنان مدتی را نیز به تعلیم فن بازیگری پرداخت و به گفته نزدیکانش دارای استعداد فراوانی در این زمینه بود.

او در سال ۱۳۲۷ همراه با چهره‌ های معروف آن روزگار در فیلمی به نام طوفان زندگی ساخته علی دریا بیگی و اسماعیل کوشان بازی کرد. داستان آن در انجمن موسیقی ملی اتفاق می‌ افتد و در این فیلم بنان دو ترانه از ترانه ‌های معروفش را به طور زنده اجرا کرد.

درگذشت استاد بنان

استاد بنان سرانجام در هشتمین روز از ماه پایانی سال ۳۴ در گذشت. او را برخلاف وصیتی که کرده بود، در امام زاده طاهر کرج به خاک سپردند.

به گفته‌ اطرافیان او استاد غلامحسین بنان پیش از مرگ، از بیماری دستگاه گوارش و افسردگی رنج می‌برد.

در پی این حادثه غم بار، مرکز سرود و آهنگ‌ های انقلابی وزارت ارشاد، هنرستان سرود و آهنگ‌های انقلابی، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران، بیمارستان ایرانمهر، محمدرضا شجریان، کاوه دیلمی، هنگامه اخوان، شهرام ناظری، ابوالحسن ورزی، کامکار، تورج نگهبان، جمشید مشایخی، عماد رام و بسیاری دیگر از هنرمندان و دوستان و یاران وی پیام‌ های تسلیتی به‌ طور جداگانه ارسال کردند.

ترانه‌ های ماندگار استاد بنان

از ماندگارترین ترانه‌ های استاد بنان می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

* آهنگ آذربایجان در مایه شور
* آمدی جانم به قربانت در مایه بوسلیک
* الهه ناز در مایه دشتی
* بهار دل‌ نشین در آواز اصفهان
* بوی جوی مولیان در آواز اصفهان
* تصنیف توشه عمر در دستگاه همایون
* یار رمیده
* میناب
* خاموش
* مرا عاشقی شیدا
* من از روز ازل
* نوای نی و سرود همیشه جاوید ای ایران در مایه دشتی
* گریه کن

به گفته همسرش، بنان بهترین اثر خود را حالا چرا و کاروان می‌دانست و می‌گفت: کاروان را برای بعد از مرگم خوانده‌ام. اواخر عمر هم دل‌ بستگی عجیبی به ترانه رؤیای هستی پیدا کرده بود تا آنجا که با این آهنگ می‌گریست.

آوازهای ماندگار استاد بنان

آواز ماهور با غزل سعدی به مطلع همه عمر بر ندارم سر از این خمار مستی که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی و آواز دیلمان با شعر سعدی به مطلع چنان در قید مهرت پایبندم که گویی آهوی سر در کمندم و همچنین آواز اصفهان بر روی غزل آمد اما در نگاهش آن نوازش‌ها نبود از کارهای ماندگار استاد غلامحسین بنان هستند.

مجله اینترنتی تحلیلک