رفتارشناسی ببرها
رفتارشناسی ببرها
ببرهای بزرگسال بیشتر دوست دارند تنها زندگی کنند.
تنها در حالتی که شرایط ویژهای مانند فراوانی شکار برقرار شود به صورت دسته جمعی زندگی میکنند.
ببرهای هم جنس تلاش میکنند که جابجاییهایشان را در قلمرو مشخصی که در آن نیازهایشان فراهم میشود، محدود کنند. ببرهایی که محدودههای مشترک در قلمروشان دارند به خوبی از رفتارها و حرکتهای یکدیگر آگاه هستند.
بیشتر بخوانید: رژیم غذایی و شکار در ببرها
گستردگی قلمرو یک ببر بیشتر به فراوانی شکار بستگی دارد که برای ببرهای نر، دسترسی به ببرهای ماده هم از عوامل تعیینکنندهی گستردگی قلمرو است.
قلمرو یک ببر ماده حدود ۲۰ کیلومتر مربع است. در حالیکه قلمرو ببرهای نر بسیار گستردهتر است و ۱۰۰-۶۰ کیلومتر مربع هم میرسد. البته ببرهای نر دوست دارند که قلمروشان با چند ببر ماده، نقطهی اشتراک داشته باشد.
رفتارشناسی ببرها
ببرها شناگران ماهری هستند و بیشتر میبینیم که در آبگیرها، دریاچهها و رودخانهها در حال شنا هستند.
در میان گربه سانان بزرگ، تنها جگوارها مانند ببر علاقهی زیادی به شنا دارند. آنها میتوانند عرض یک رودخانه به طول ۷-۶ کیلومتر یا در طول یک روز مسافتی به طول ۲۹ کیلومتر را شنا کنند.
بیشتر بخوانید: فیزیولوژی ببرها (قسمت اول)
ببرها در هنگام گرمای شدید روز در آبگیرها خنک میشوند همچنین میتوانند شکار خود را از آب بگیرند یا در آب با خود ببرند.
روابط میان ببرها کمی پیچیده است، آنها به نظر از هیچ قانونی مربوط به قلمرو پیروی نمیکنند.
برای مثال با اینکه ببرها تلاش میکنند از یکدیگر پرهیز کنند اما دیده شده که هم نرها و هم مادهها، شکار را میان یکدیگر به اشتراک بگذارند، این به اشتراک گذاری معمولا با جنس مخالف یا تولهها انجام میشود.
رفتارشناسی ببرها
برای نمونه جورج شالر دیده است که یک ببر نر یک شکار را با دو ببر ماده و چهار تولهشان شریک شدهاست.
ببرهای ماده دوست ندارند که یک ببر نر به تولههایشان نزدیک شوند اما در پدیدهای که جورج شالر از نزدیک دید، ببرهای ماده هیچ تلاشی برای محافظت یا دور نگاه داشتن تولههایشان از ببر نر نداشتند، احتمالاً این ببر نر پدر تولهها بودهاست.
بیشتر بخوانید: زیرگونه های ببر (قسمت اول) / از ببر بنگال تا ببر جکسونی
اما استفان میلز در کتاب (ببر) گفته است که ببرهایی که با هم هیچ نسبتی ندارند هم ممکن است با هم در یک شکار سهیم شوند. این پدیده در پارک ملی رانتامبور دیده شده بود:
دیده شد که یک ببر ماده (به نام پادمینی) یک گاو نر به وزن ۲۵۰ کیلوگرم را شکار کرده بود.
شاهدان، ببر را بلافاصله پس از سپیده دم به همراه سه تولهی ۱۴ ماههاش بر سر شکار دیدند.
آنها برای ۱۰ ساعت بدون مزاحم بودند. در طول این بازهی زمانی، دیگر اعضای خانواده که عبارت بود از دو ببر مادهی بزرگسال و یک ببر نر بزرگسال، به یکدیگر (پادمینی و تولههایش) پیوستند و تا ساعت ۳ حدود ۹ ببر بر سر شکار بودند.
رفتارشناسی ببرها
ببرهای ماده تلاش میکنند قلمروشان را به گونهای ترتیب دهند که نزدیک قلمرو مادرشان باشد. همپوشانی قلمرو مادر با تولههایش با گذر زمان کاهش مییابد.
اما ببرهای نر تلاش میکنند قلمروشان به دور از ببرهای مادهی خانواده باشد و این تعیین قلمرو در سن جوانتری تعیین میشود.
یک ببر نر جوان قلمرو خود را در جایی بدون ببر نر دیگر میسازد. اگر هم در محدودهی ببر نر دیگر قرار گیرد تنها تا زمانی باقی میماند که به اندازهی کافی بزرگ و قوی شود که بتواند ببر نر میزبان را به چالش بکشد.
بیشتر مرگ و میر (۳۰ تا ۳۵ ٪ در سال) میان ببرهای جوانی که به تازگی از قلمرو کودکی خود جدا شدهاند و به دنبال قلمرویی از آن خود میگردند، دیده میشود.
بیشتر بخوانید: زیرگونه های ببر (قسمت دوم) / از ببر سیبری تا ببر سفید
ببرهای نر معمولا نسبت به ورود جنس نر در قلمروشان بیشتر واکنش نشان میدهند تا ببرهای ماده نسبت به ورود جنس ماده.
این رویارویی در ببرهای ماده بیشتر به ترساندن محدود میشود اما در ببرهای نر به خشونت کشیده میشود.
دیده شده که ببر شکست خورده برای نشان دادن پذیرش شکست بر روی کمر خود غلت میخورد یا به صورت فرمانبردار شکم خود را نشان میدهد. هنگامی که پیروز میدان مشخص میشود ببر پیروز، یک ببر فرمانبردار را در قلمرو خود میپذیرد تا زمانی که آنها دور از هم زندگی میکنند.
خشنترین ستیزها هنگامی روی میدهد که پای یک ببر ماده در دورهی فحلی در میان باشد که نتیجهی ستیز به مرگ یکی از دو ببر میرسد، البته چنین پدیدهای کمتر روی میدهد.
یک ببر نر برای مشخص کردن مرزهای قلمرو اش با پاشیدن ادرارش به درختان یا ترشحات کیسههای مقعدی یا با علامت گذاشتن با مدفوع، مرزهای قلمرو را تعیین میکند.
رفتارشناسی ببرها
ببر نر با دیدن جنس ماده و بو کردن ادرار ببر ماده برای بررسی باروری آن، چهرهی ویژهای به خود میگیرد.
ببرها مانند دیگر گربه سانان میغرند. این غرش ببرها میتواند هم برای نشان دادن خشونت باشد و هم غیر آن.
در گذشته برای برآورد جمعیت ببرها با استفاده از گچ، رد پای ببر را نشانه گذاری میکردند.
البته اعتراض شد که این روش چندان دقیق نیست.
روشهای دیگر برای بررسی ببرها در حیات وحش عبارتند از:
استفاده از دوربین برای به دام انداختن ببر، روشهای بر پایهی دیانای و روشهای رادیویی.
امیدواریم از این مطلب که به رفتارشناسی ببرها اختصاص داشت، لذت برده باشید و برای مطالعه مطالب بعد با ما همراه باشید.
همچنین شما همراهان عزیز می توانید برای مطالعه مطالب دنیای شیرها و دنیای خرگوش ها به بخش دنیای حیوانات مراجعه کنید.
مجله اینترنتی تحلیلک