جمعه/ 2 آذر / 1403
Search
Close this search box.
درس بیست و ششم دروس هیئت - فلک هیوی و عرض بلد

محمد مهدیان

درس بیست و ششم دروس هیئت - فلک هیوی و عرض بلد

فلک هیوی و عرض بلد

درس بیست و ششم دروس هیئت – فلک هیوی و عرض بلد: هیأت فلک -یعنی قبّه جسم کل- نسبت به زمین، از سخن سرایان به خیمه و کِلّه تشبیه و تعبیر شده است.

بخش دوم درس بیست و پنجم دروس هیئت - دلیل نامگذاری دایره نصف النهار

دلیل نامگذاری دایره نصف النهار

درس بیست و پنجم دروس هیئت – دلیل نامگذاری دایره نصف النهار: در شرع محمّدی -علی صادعه الصلوه والسلام- در تعیین مواقیت عبادات، مقدار یوم مابین طلوع فجر ثانی یعنی صبح صادق تا زوال حمره مشرقیه از قِمَّه الرأس که دالّ بر غروب شمس است، می باشد؛ و مقدار شب از غروب شمس تا طلوع فجر ثانی.

طالع و شرف و هبوط کواکب

طالع و شرف و هبوط کواکب

درس بیست و چهارم دروس هیئت – طالع و شرف و هبوط کواکب: دائره نصف النهار را بدین سبب دائره نصف النهار گویند که چون مرکز جرم شمس مثلاً، به حرکت اولی در فوق الارض با او موافات کند یعنی بدو رسد، زمان روز به تقریب نصف شود؛ و به بیان دیگر قوس نهار شمس در آن هنگام به تقریب نصف شود.

وتد السماء و وتد الأرض

وتدالسماء و وتدالارض

درس بیست و سوم دروس هیئت – وتدالسماء و وتدالارض: چنانکه دائره نصف النهار هر یک از دائره معدل و دائره افق را به تناصف تقاطع می کند، دائره منطقه البروج را نیز به دو نقطه متقابل تنصیف می کند یکی را که فوق الارض است عاشر و وتدالسماء، و دیگری را رابع و وتدالارض گویند.

بخش اول درس بیست و دوم دروس هیئت - خط اعتدال و زوال

خط اعتدال و زوال

درس بیست و دوم دروس هیئت – خط اعتدال و زوال: این دو خط اعتدال و زوال را در تحصیل بسیاری از اعمال ریاضی و نجومی اهمیّت بسزا است. لذا آن دو را در سطوح رخامات…

درس بیست و یکم دروس هیئت - دایره نصف النهار

دایره نصف النهار

درس بیست و یکم دروس هیئت – دایره نصف النهار: هرگاه بخواهیم هر یک از مدارات یومی، یا لیلی را به دو نیم کنیم که چون کوکب به نقطه منتصف رسیده است قوس النهار یا قوس الیل به دو نصف منقسم گردد به دائره نصف النهار احتیاج افتد.

درس بیستم دروس هیئت - خط استوا

خط استوا

درس بیستم دروس هیئت – خط استوا: دائره عظیمه ای که بر کره ارض در سطح معدل النهار حادث شود -یعنی از آن مایل نبود- آن را خط استواء گویند.

افق ترسی

افق ترسی

درس نوزدهم دروس هیئت – افق ترسی: هرگاه شخصی بر نقطه ای در سطح ارض، بصرش را مرکز قرار دهد و شعاع متوهم خارج از بصر مماس به سطح کره ارض و منتهی به فلک اعظم گردد، سپس همین سان بر گرد زمین یکدوره را تمام کند که فاصل میان ظاهر و خفی از زمین و آسمان یعنی به حقیقت فاصل بین مایُری و مالایُری گردد، افق ترسی مرتسم می شود.

افق حسی

افق حسی

درس هجدهم دروس هیئت – افق حسی: دانسته شد که دائر صغار موازی افق حقیقی را مقنطرات گویند؛ آن مقنطراتی که فوق الافق باشند آنها را مقنطرات ارتفاع، و آنچه را تحت الافق باشند مقنطرات انحطاط گویند.

افق حقیقی

افق حقیقی

درس هفدهم دروس هیئت – افق حقیقی: هر نقطه که بر روی زمین فرض کنند، و خطی مستقیم از مرکز زمین به آن نقطه کشند و در هر دو جهت اخراج کنند تا سطح اعلای فلک البروج، آنطرف که بنقطه نزدیکتر بود آنرا سمت الرأس آن نقطه خوانند و دیگر طرفرا سمت رجل یا مقابل سمت الرأس…