مالیات (Tax) چیست؟
از دیرباز تا کنون در تمامی کشورهای دنیا، مالیات به عنوان یکی از منابع مهم درآمدی دولت ها برای تأمین هزینه های جاری هر کشور است. قسمتی از درآمد یا دارائی افراد است که به منظور پرداخت مخارج عمومی و اجرای اهداف و سیاست های مالی و در راستای حفظ منافع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور به موجب قوانین و مقررات مصوب توسط دولت وصول می شود.
در هر جامعه دولت ها پروژه هایی را جهت پیشرفت کشور اجرا کرده و خدمات و امکانات متنوعی را در اختیار عموم مردم قرار می دهند که این امور مستلزم صرف هزینه می باشد، که یکی از راههای کسب درآمد توسط دولت موضوع مالیات می باشد. به عبارت دیگر یک نوع هزینه اجتماعی و الزامی است که مردم هر کشور می بایست در راستای بهرهبرداری از امکانات و منابع یک کشور آنرا پرداخت نمایند تا توانائیهای جایگزینی این امکانات و منابع فراهم شود.
به عبارت دیگر دولت ها جهت رشد و شکوفایی و همچنین ارائه خدمات عمومی و اجتماعی نیاز به منبعی جهت تأمین برخی از این هزینه ها دارند که جهت دستیابی به این موضوع دولت هر یک از افراد جامعه را با توجه به توانشان ملزم به پرداخت قسمتی از درآمد و دارایی خود نموده است. که از این سهم با نام مالیات یاد می شود. در تمامی کشورهای پیشرفته این مشارکت عمومی باعث رشد و تعالی جوامع بوده است.
نکته بسیار حائز اهمیت در این خصوص است که حتی در پیشرفته ترین کشورهای دنیا نظامهای مالیاتی کارآمد عاری از مالیاتهای نامناسب و غیرمنصفانه نیستند. اخذ مالیاتهای عادلانه و مناسب تنها زمانی محقق خواهد شد که علاوه بر پیاده سازی نظام های مبتنی بر مدارک و مستندات، همکاری مردم آن جامعه را نیز به همراه داشته باشد. توجه داشته باشید که دولتها نمیتوانند هم از طریق جمعآوری مالیات، کسب درآمد کنند و هم تمامی مؤدیان را راضی نگه دارند. اِدموند بِرک، فیلسوف و سیاستمدار ایرلندی، در اینباره میگوید: «بهسختی میتوان هم مالیات گرفت و هم مالیاتدهنده را خشنود کرد، درست همانطور که نمیشود همزمان هم عاشق بود و هم عاقل!»
برخی از مهم ترین اهداف دریافت مالیات عبارتند از:
- تأمین قسمتی از هزینه های عمومی دولت
- تقسیم عادلانه درآمد و ثروت در جامعه
- کنترل نرخ تورم جامعه
- کنترل حجم واردات و صادرات
انواع مالیات
- مستقیم: این مالیات بطور مستقیم از درآمد یا دارایی افراد حقیقی و حقوقی اخذ میشود و شامل مواردی همچون درآمد املاک، حقوق، مشاغل، اشخاص حقوقی، ارث و …. می گرد.
- غیر مستقیم: مالیاتهایی هستند که پرداختکننده آن فرد معینی نیست و دارای قابلیت انتقال بالایی است. مالیات غیر مستقیم، روی مصرف کالاها و فعالیتهایی وضع میشود که بطور غیر مستقیم روی درآمد مؤثر بوده که شامل واردات، ارزش افزوده و … می گردد.
بیشتر بخوانید: قانون مالیاتهای مستقیم (کلیات)
مجله اینترنتی تحلیلک