در صورتی که صاحبان درآمد مشاغل اشخاص حقیقی، اشخاص حقوقی و صاحبان درآمد اجاره املاک نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر اقدام نمایند، سازمان امور مالیاتی مکلف است نسبت به رسیدگی به اظهارنامه و تعیین مالیات عملکرد آنها ظرف مدت حداکثر یک سال از آخرین مهلت تسلیم اظهارنامه اقدام نماید. اما در صورتی که در هر یک از منابع فوق صاحبان درآمد از تسلیم اظهارنامه خودداری نموده و یا اظهارنامه مالیاتی خارج از موعد ارایه نمایند، بر اساس قوانین موجود ادارات امور مالیاتی حداکثر ۵ سال فرصت رسیدگی و تعیین مالیات به پرونده های فاقد اظهارنامه مالیاتی را خواهند داشت.
پرونده های فاقد اظهارنامه مالیاتی چه زمانی رسیدگی خواهد شد؟
از آنجایی که رسیدگی به اظهارنامه های مالیاتی با توجه به محدودیت زمانی یک ساله غالباً برای ادارات امور مالیاتی از اهمیت بیشتری برخوردار است، رسیدگی به پرونده های مالیاتی فاقد اظهارنامه عملکرد اولویت کمتری خواهد داشت به طوری که گاهاً این رسیدگی در آخرین مهلت های قانونی انجام می پذیرد. بنابراین نمی توان زمان مشخصی از این بازه ۵ ساله را جهت رسیدگی و تعیین مالیات عملکرد پرونده های فاقد اظهارنامه مشخص کرد. هر چند بنا به درخواست مؤدی مالیاتی و یا پیگیری سازمان امور مالیاتی، این پرونده ها سریع تر تعیین تکلیف خواهد شد.
اما در این بین، این مؤدی مالیاتی است که زیان زیادی را از زمان رسیدگی خواهد دید. جریمه دیرکرد پرداخت مالیات برای اشخاصی که نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی اقدام نمی نمایند از آخرین مهلت تسلیم اظهارنامه لحاظ خواهد شد. به همین منظور هرچه زمان رسیدگی به پرونده فاقد اظهارنامه دیرتر صورت گیرد، مؤدی مالیاتی مشمول جریمه دیرکرد بیشتری خواهد شد.
تولید اظهارنامه یا ارایه اظهارنامه مالیاتی خارج از موعد
رسیدگی به پرونده های مالیاتی فاقد اظهارنامه تا پیش از عملکرد ۱۳۹۶ به سادگی صورت می پذیرفت. اما از عملکرد ۱۳۹۶ به بعد و همزمان با اجرایی شدن طرح جامع مالیاتی در سطح کل کشور و استفاده از سامانه سنیم به صورت سراسری، رسیدگی به پرونده های فاقد اظهارنامه تنها در صورتی قابل انجام است که یا توسط مؤدی اظهارنامه خارج از موعد تکمیل شده و یا توسط مأمورین مالیاتی نسبت به تولید اظهارنامه مالیاتی اقدام گردد.
این از جمله خاصیت های سامانه سنیم در طرح جامع مالیاتی است که رسیدگی به یک منبع مالیاتی (در اینجا مالیات عملکرد) تنها با وجود یک اظهارنامه که یا توسط مؤدی مالیاتی ارایه شده باشد و یا به درخواست وی از طریق کارمند پردازش اظهارنامه تولید شده باشد و در مسیر رسیدگی، با ایجاد تغییرات بر روی اظهارنامه موجود، درآمد مشمول و مالیات تعیین خواهد شد.
نحوه رسیدگی به پرونده های فاقد اظهارنامه مالیاتی
نحوه و مسیر رسیدگی به پرونده هایی که در مهلت مقرر نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی اقدام ننموده (فاقد اظهارنامه مالیاتی) و یا اظهارنامه خود را خارج ازموعد تکمیل کرده اند تفاوتی با رسیدگی به اظهارنامه های مالیاتی ندارد و برای این امر لازم است پس از صدور حکم رسیدگی، کارگروه رسیدگی مربوطه نسبت به صدور و ابلاغ دعوتنامه ارایه اسناد و مدارک اقدام نموده و مطابق با همان زمانبندی، مؤدی در یک بازه زمانی ۷ تا ۱۵ روز از تاریخ ابلاغ مهلت دارد تا نسبت به ارایه اسناد و مدارک درآمد و هزینه خود اقدام نماید.
مجله اینترنتی تحلیلک