فیکوس هندی

فیکوس هندی (Ficus benghalensis) گیاه زیبایی است که بومی مناطق جنوب آسیا، پاکستان و هندوستان است. این گیاه از خانواده انجیران است.

فیکوس گیاهی چوبی با تنه‌ای روشن و برگ‌های سبز است که رگ‌برگ‌های روشنش آن را به شدت زیبا می‌کند.

این گیاه در حیات وحش جزو یکی از بلندترین درختان است که می‌تواند تا ۳۰ متر ارتفاع داشته و تبدیل به درختی عظیم‌الجثه و پهن شود؛ درختی که اتفاقا سایه خوبی نیز ایجاد می‌کند.

دلیل رشد قوی این گیاه آن است که ریشه‌های فیکوس هندی می‌تواند بر ریشه سایر گیاهان اطرافش غلبه کرده و منابع غذایی را از آن‌ها بگیرد اما در محیط خانه گیاه رشد بسیار محدودتری دارد؛ به‌طوری‌ که می‌تواند تا نهایتا دو متر قد و یک متر عرض داشته باشد.

فیکوس در هند به نوعی مقدس نیز شمرده می‌شود تا جایی که می‌توانید آن را در برخی معابد هند ببینید.

با تحلیلک همراه باشید تا روش نگهداری فیکوس هندی را بررسی کنیم.

روش نگهداری از فیکوس هندی

آبیاری

بهتر است در طول فصل رشد و نگهداری از فیکوس هندی یک آبیاری مدیریت شده و متوسط برای آن داشته باشید؛ به‌طوری‌ که هر زمان سطح بالایی خاک گیاه کاملا خشک شد، مجددا آن را آبیاری کنید.

البته باید در این باره حسابی مراقب باشید چون اگر خاک گیاه بیش‌ از حد خشک شود برگ‌های آن می‌ریزد و اگر خاک گیاه بیش‌ از حد خیس باشد نیز باعث پوسیدگی ریشه‌های آن خواهد شد.

در طول زمستان نیز بهتر است میزان آبیاری فیکوس هندی خیلی کمتر شود، چرا که گیاه در حال استراحت است و به آب چندانی احتیاج ندارد.

نور مورد نیاز برای نگهداری از فیکوس هندی

فیکوس هندی به محیطی با نور زیاد علاقه دارد. این گیاه ترجیح می‌دهد در محیطی نورگیر با نور غیرمستقیم قرار بگیرد و از آفتاب مستقیم خورشید در امان باشد. نور شدید و مستقیم می‌تواند باعث سوختن برگ‌های آن شود.

همچنین نور کم و تاریک نیز باعث ضعیف شدن گیاه و کند شدن سرعت رشد آن می‌شود. در طول نگهداری از فیکوس هندی بهتر است هرازگاهی گیاه خود را بچرخانید تا نور به تمام قسمت‌های گیاه برسد و رشد منظمی داشته باشد. همچنین تمام برگ‌های گیاه هم بتوانند به‌خوبی فتوسنتز را انجام دهند.

رطوبت و دمای مناسب برای نگهداری از فیکوس هندی

فیکوس هندی گیاهی رطوبت دوست است و محیطی با رطوبت متوسط را می‌پسندد. در طول تابستان برای فراهم کردن رطوبت مورد نیاز در طول نگهداری از فیکوس هندی می‌توانید این گیاه را با اسپری آب خوشحال کنید تا هم سطح رطوبت محیط بالاتر رفته و هم برگ‌های آن تمیز بمانند.

توجه به سطح رطوبت می‌تواند باعث شود که گیاه برگ‌هایی بزرگ‌تر و سالم‌تر داشته باشد. ضمن اینکه قرار دادن این گیاه در نزدیکی وسایل گرمایشی نیز می‌تواند باعث آسیب به آن شود، چرا که وسایل گرمایشی باعث کاهش رطوبت محیط خواهند شد.

این گیاه محیطی با دمایی بین ۱۶ الی ۲۵ درجه سانتی‌گراد را دوست دارد. همچنین گرمای بیش‌ از‌ حد یا سرمای شدید نیز می‌تواند به آن آسیب بزند. درنتیجه هیچ‌گاه گیاه را در مسیر بادهای سرد یا پنجره‌ای که سرما را عبور می‌دهد، قرار ندهید.

بیشتر بخوانید: گل فیکوس الاستیکا و شرایط نگهداری آن

خاک مناسب برای نگهداری از فیکوس هندی

فیکوس هندی خاکی سبک و ارگانیک را دوست دارد که زهکشی خوبی داشته باشد و آب را به‌خوبی تخلیه کند. جالب است بدانید افزودن پرلیت به خاک این گیاه هم به تنفس آن کمک می‌کند و هم باعث می‌شود خاک به اندازه کافی مرطوب بماند. بنابراین اگر می‌خواهید شرایط خاک برای نگهداری از فیکوس هندی را به بهترین شکل فراهم کنید، می‌توانید به خاک پرلیت نیز اضافه کنید.

کوددهی

یک کوددهی معمول و استاندارد برای فیکوس هندی بسیار عالی است. این کوددهی باید در فصل رشد فیکوس هندی (بهار تا تابستان) و توسط یک کود استاندارد و مایع انجام شود. به‌ این‌ منظور می‌توانید هر دو ماه یک بار به گیاه کود بدهید. فقط مراقب باشید تا بیش‌ از حد به این گیاه کود ندهید زیرا می‌تواند باعث آسیب به ریشه‌های آن شود. همچنین همیشه پیش از کوددهی مطمئن شوید که خاک گیاه مرطوب است زیرا کوددهی در خاک خشک باعث سوختن ریشه‌های فیکوس هندی خواهد شد.

بعد از فصل رشد گیاه در طول پاییز و زمستان کوددهی را متوقف کنید زیرا گیاه در این فصل‌ها به استراحت رفته و دیگر نیازی به کوددهی ندارد.

هرس کردن

فیکوس هندی به ندرت نیاز به هرس پیدا می‌کند اما می‌توانید تاج این گیاه را برای شکل دادن یا پر پشت‌تر کردن آن هرس کنید. حتی می‌توانید ساقه‌های بریده شده و هرس شده را به‌عنوان قلمه برای تکثیر گیاه خود استفاده کرده و تعداد فیکوس هندی های خود را افزایش دهید. ضمن اینکه شما می‌توانید برگ‌های مرده یا ضعیف شده را نیز از روی گیاه هرس کنید. این کار نه‌تنها به آن صدمه‌ای نمی‌زند بلکه باعث تقویت رشد گیاه و جلوگیری از هدر رفت انرژی آن نیز خواهد شد.

بیشتر بخوانید: روش نگهداری از درختچه ناندینا یا بامبوی مقدس و انواع آن

تعویض گلدان

فیکوس هندی نیاز خاصی به تعویض گلدان ندارد، زیرا این گیاه کمی متراکم شدن در گلدان را دوست دارد، اما اگر احساس می‌کنید که زمان تعویض گلدان گیاه رسیده بهتر است این کار را در فصل بهار انجام دهید، به‌ این‌ علت که گیاه در این فصل در قوی‌ترین حالت رشد خود است و آسیب کمتری می‌بیند.

برای این‌ منظور گلدانی را انتخاب کنید که حدودا یک سایز بزرگتر باشد و از انتقال گیاه به گلدانی بسیار بزرگ خودداری کنید، چرا که گلدان‌های بسیار بزرگ آب بیشتری می‌خواهند و در نتیجه دیرتر هم خشک می‌شوند و این برای گیاه شما خوب نیست و می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه‌های آن شود.

تکثیر فیکوس هندی

این گیاه را به دو روش می‌توانید تکثیر کنید. روش معمول و محبوب، تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه است. برای این کار باید ساقه‌ای سالم از گیاه را انتخاب کنید و سپس آن را درون آب قرار دهید تا ریشه بدهد.

وقتی ریشه‌های گیاه به اندازه کافی رشد کرده و قوی شدند می‌توانید آن را به گلدانی جدید منتقل کنید.

گفتنی است که روش اول برای ساقه‌هایی است که هنوز چوبی و سفت نشده‌اند، اما اگر ساقه‌های گیاه شما بیش‌ از حد چوبی و سفت هستند باید از طریق خواباندن ساقه به تکثیر فیکوس هندی خود اقدام کنید.

بیشتر بخوانید: روش نگهداری کاج مطبق و نکات طلایی درباره آن

بیماری‌ها و آفات فیکوس هندی

فیکوس هندی می‌تواند مورد حمله آفاتی مثل شپشک آردی یا کنه تارعنکبوتی قرار بگیرد. این آفات از شیره گیاه تغذیه می‌کنند و از خود اثری سفید و آرد یا تار عنکبوت مانندی به جای می‌گذارند.

این آفت‌ها معمولا به‌خاطر کمبود رطوبت در محیط اطراف یا عدم توجه به گیاه پیدا می‌شوند. یک هوای خشک و گرم محیط مناسبی را برای رشد این آفت‌ها ایجاد می‌کند. برای خلاصی از دست این آفات می‌توانید از روغن نیم یا صابون‌های آفت‌کش استفاده کنید و برگ‌های آلوده شده را با کمک یک پارچه تمیز، پاک کنید.

بین بیماری‌های فیکوس هندی پوسیدگی ریشه نیز از بیماری‌هایی است که این گیاه به آن مبتلا می‌شود. این بیماری قارچی زمانی رخ می‌دهد که خاک گیاه زهکشی خوبی نداشته باشد، جریان هوای خوبی در اطراف گیاه نباشد یا اینکه گیاه را بیش‌ از حد آبیاری کرده باشید. پوسیدگی ریشه خودش را با ریزش برگ و یا زرد شدن برگ‌ها نشان می‌دهد و در صورتی که به موقع متوجه آن نشوید گیاه شما خواهد مرد. بنابراین حسابی مراقب این مورد باشید.

نکات مهم درباره نگهداری از فیکوس هندی

چرا برگ‌های فیکوس هندی می‌ریزد؟

یکی از معمول‌ترین دلایل ریزش برگ در این گیاه، افزایش سن است. در این زمان برگ‌های قسمت پایینی گیاه شروع به ریزش می‌کند که مشکل خاصی ندارد و چرخه طبیعی زندگی گیاه است، اما اگر این ریزش برگ در همه جای گیاه و به تعداد زیاد است احتمالا مشکلی در آبیاری وجود دارد، چرا که ترد شدن و شکننده شدن برگ‌ها قبل از ریزش نشانه‌ای از آبیاری کم و قهوه‌ای شدن و نرم شدن بیش‌ازحد برگ‌ها نشانه‌ای از آبیاری زیاد فیکوس هندی است.

چرا برگ‌های فیکوس هندی زرد می‌شود؟

زرد شدن برگ‌های این گیاه می‌تواند به‌خاطر آبیاری زیاد باشد. آبیاری زیاد باعث پوسیدن ریشه‌های گیاه و در نتیجه ضعف گیاه در جذب انرژی می‌شود و خودش را با زرد شدن برگ‌ها نشان خواهد داد.

چقدر به فیکوس هندی آب بدهیم؟

برای آبیاری به این گیاه بهتر است از یک جدول زمان‌بندی دقیق استفاده نکنید و در عوض به خاک گیاه خود دقت کنید؛ به‌طوری‌ که هر زمان ۵ الی ۱۰ سانتی‌متر بالایی خاک گیاه خشک شد زمان آبیاری مجدد آن است. برای آبیاری فیکوس هندی باید آب را از پایین و نزدیک روی خاک بریزید و حتما آب اضافه خارج شده از زیرگلدانی را دور بریزید.

بیشتر بخوانید: گل یوکا / روش نگهداری و تکثیر این گیاه مقاوم

چقدر به فیکوس هندی کود بدهیم؟

برای کود دادن به این گیاه باید در فصل رویش گیاه یعنی بهار تا اواخر تابستان اقدام کنید. بهتر است کوددهی را هر ۲ ماه یک بار یا نهایتا ماهی یک بار با یک کود استاندارد گیاهان خانگی انجام دهید. کوددهی زیاد می‌تواند باعث سوختن ریشه و آسیب به گیاه شود.

چرا برگ‌های فیکوس هندی خشک شده و یا می‌سوزند؟

مطمئنا گیاه شما نور بسیار زیادی دریافت می‌کند که همین مساله باعث سوختن برگ‌های آن می‌شود. این گیاه در داخل خانه، توانایی تحمل نور مستقیم و شدید خورشید را ندارد و این مساله به آن آسیب می‌زند.

چطور فیکوس هندی را پرپشت کنیم؟

برای این کار بهتر است هر چند وقت یک‌بار گیاه خود را در برابر نور بچرخانید تا گیاه رشد منظم و یک دستی داشته باشد. همچنین می‌توانید با هرس کردن شاخه‌های بیرون زده یا مرده، گیاه خود را زیباتر و قوی‌تر کنید.

منبع: گلستان

مجله اینترنتی تحلیلک