در روزهای پایانی مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی صحبت های بیشتری از تعیین مالیات مقطوع عملکرد با استفاده از فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق.م.م در میان است. اما گاهاً شنیده می شود که این فرم را تحت عنوان اظهارنامه تبصره ۱۰۰ در نظر گرفته و به عبارت دیگر تفاوتی میان این فرم و اظهارنامه مالیاتی قائل نیستند و این در حالی است که تفاوت های متعددی میان این دو وجود دارد که در ادامه به مهم ترین آنها می پردازیم.

تفاوت ماهیت اظهارنامه مالیاتی و فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق.م.م

اصلی ترین و اولین تفاوت میان فرم تبصره ۱۰۰ و اظهارنامه مالیاتی در ماهیت و اصل آنهاست. توجه به این نکته حائز اهمیت است که فرم مذکور هرگز یک اظهارنامه مالیاتی نبوده و نباید آن را تحت این عنوان نامید. این فرم به عبارت دیگر درخواست استفاده مودیان مالیاتی از مزایای ماده ۱۰۰ قانون مالیاتهای مستقیم بوده که بر اساس آن به سازمان امور مالیاتی امکان تعیین مالیات مقطوع عملکرد برخی صاحبان مشاغل که دارای میزان فروش حداکثری (تعیین شده در ماده قانونی مذکور) و سایر شرایط اعلامی سازمان هستند را داده است و نباید به عنوان یک اظهارنامه مالیاتی تلقی گردد.

این بدان معنی است که در صورتی که مودی مالیاتی هر یک از شرایط دستورالعمل استفاده از این ماده قانونی را دارا نبوده و با این حال به جای اظهارنامه مالیاتی نسبت به ارسال فرم مذکور نماید، فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق.م.م ارسالی از سوی وی مورد تأیید سازمان امور مالیاتی قرار نگرفته و فعالیت شغلی مذکور به عنوان مؤدیانی که نسبت به ارائه اظهارنامه مالیات اقدام ننموده شناخته خواهند شد و پرونده مالیاتی اشخاص مربوط، بدون معافیت مالیاتی ماده ۱۰۱ ق.م.م و با لحاظ شدن جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی ماده ۱۹۲ ق.م.م رسیدگی و تعیین مالیات خواهد شد.

مشمولین تبصره ماده ۱۰۰ و اظهارنامه مالیاتی

یکی دیگر از تفاوت های مهم در مشمولین فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق.م.م و اظهارنامه مالیاتی، مشمولین هر یک از آنها است. بر اساس قانون مالیات های مستقیم کلیه صاحبان درآمد مشاغل با هر میزان فروش (درآمد) و فارغ از نوع شغل و سایر شرایط می بایست سالانه نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نمایند و این در حالی است که تنها فعالیت های شغلی که دارای شرایط خاص دستورالعمل استفاده از فرم مذکور که مهترین آن حداکثر میزان فروش ۳۰ برابر معافیت ماده ۸۴ ق.م.م بوده و سایر شرایط لازم را دارند امکان استفاده از فرم تبصره ماده ۱۰۰ را خواهند داشت.

نحوه رسیدگی و تعیین مالیات

مالیات مؤدیانی که از فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق.م.م استفاده می کنند در صورت رعایت شرایط دستورالعمل بدون نیاز به نگهداری اسناد و مدارک (البته صرفاً بابت مالیات عملکرد و نه سایر منابع همچون مالیات بر ارزش افزوده)  به صورت مقطوع و با افزایش مشخص نسبت به مالیات سال گذشته آنها تعیین می گردد. این در حالی است که مالیات مؤدیانی که نسبت به ارسال اظهارنامه مالیاتی اقدام می نمایند به صورت معمول وارد روند رسیدگی شده و بر اساس اسناد و مدارک در کارگروه رسیدگی تعیین خواهد شد که در این وضعیت می تواند منجر به صدور مستقیم برگ قطعی و یا صدور برگ تشخیص مالیاتی گردد که مراحل بعدی شامل حق اعتراضات و … را نیز شامل خواهد شد.

مجله اینترنتی تحلیلک