همراهان همیشگی مجله اینترنتی تحلیلک بعد از سلسله مطالب گلستان سعدی، قابوسنامه قابوس بن وشمگیر و رساله عشق ابن سینا، در این مقال به «چهارمقاله» نوشته نظامی عروضی می پردازیم.
در ادامه سلسله مطالب «چهار مقاله» اثر نظامی عروضی، به حکایت چهارم مقالت طب چهارمقاله می پردازیم.
مقالت چهارم
در علم طب و هدایت طبیب
حکایت چهارم
شیخ الاسلام عبدالله انصاری قَدَّسَ اللهُ روُحَه (۱) با این خواجه (۲) تعصب کردی و بارها قصد او کرد و کتب او بسوخت، و این تعصّبی بود دینی که هرویان درو اعتقاد کرده بودند که او مرده زنده میکند، و آن اعتقاد عوام را از زیان میداشت، مگر شیخ بیمار شد و در میان مرض فُواق (۳) پدید آمد، و هر چند اطبّا علاج کردند سود نداشت، ناامید شدند.
آخر بعد از ناامیدی قاروره شیخ بدو فرستادند و ازو علاج خواستند بر نام غیری.
خواجه اسماعیل چون قاروره نگرید گفت: «این آب (۴) فلان است و فواقش پدید آمده است و در آن عاجز شده اند. و او را بگویید تا یک استار (۵) پوست مغز پسته با یک استار شکر عسکری بکوبند، و او را دهند تا باز رهد، و بگویید که علم بباید آموخت و کتاب نباید سوخت.»
پس از این دو چیز سفوفی (۶) ساختند و بیمار بخورد و حالی فواق بنشست، بیمار بر آسود.
- خدای روان او را پاکیزه گرداند
- منظور خواجه اسماعیل است
- آن چیزی که به محتضر در وقت جان دادن دست می دهد
- ادرار، پیشاب
- شش درهم و دو ثلث، شش درهم و نیم
- آرد بیخته، ادویه
مطالبی که تاکنون از چهارمقاله به انتشار رسیده است:
چهارمقاله نظامی عروضی / مقالت اول؛ دبیری
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت اول از مقالت دبیری
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت دوم از مقالت دبیری
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت سوم از مقالت دبیری
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت چهارم از مقالت دبیری
چهارمقاله نظامی عروضی / مقالت دوم؛ ماهیت علم شعر و صلاحیت شاعر
چهارمقاله نظامی عروضی / مقالت دوم؛ در چگونگی شاعر و شعر او
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت دوم از مقالت ماهیت علم شعر و صلاحیت شاعر
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت سوم از مقالت ماهیت علم شعر و صلاحیت شاعر
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت چهارم از مقالت ماهیت علم شعر و صلاحیت شاعر
چهارمقاله نظامی عروضی / مقالت سوم؛ در علم نجوم و غزارت منجم در آن علم
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت اول از مقالت علم نجوم و غزارت منجم در آن علم
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت دوم از مقالت علم نجوم و غزارت منجم در آن علم
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت سوم از مقالت علم نجوم و غزارت منجم در آن علم
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت چهارم از مقالت علم نجوم و غزارت منجم در آن علم
چهارمقاله نظامی عروضی / مقالت چهارم؛ در علم طب و هدایت طبیب
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت اول از مقالت در علم طب و هدایت طبیب
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت دوم از مقالت در علم طب و هدایت طبیب
چهارمقاله نظامی عروضی / حکایت سوم از مقالت در علم طب و هدایت طبیب
در این مطلب به حکایت چهارم مقالت طب چهارمقاله پرداختیم و در مطلب بعد به آخرین قسمت از سلسله نوشته های «چهارمقاله» می پردازیم.
در این سلسله نوشته ها به کتاب «چهارمقاله» نظامی عروضی به تصحیح محمد قزوینی و به اهتمام دکتر محمد معین توجه شده است.
مجله اینترنتی تحلیلک